نامه جلال آل‌احمد به امام خمینی در سال 1343
18 شهريور 1399
مکه- دوشنبه 31 فروردین 1343/ 8 ذی‌حج 1383
آیه‌اللّها وقتى خبر خوش آزادى آن حضرت تهران را به شادى واداشت فقرا منتظرالپرواز(!) بودند به سمت بیت‌اللّه. این است که فرصت دست‌بوسى مجدد نشد. اما اینجا دو سه خبر اتفاق افتاده است و شنیده شده که دیدم اگر آن‌ها را وسیله‌اى کنم براى عرض سلامى بد نیست. اول این که مردى شیعه جعفرى را دیدم از اهالى الاحساء ـ جنوب غربى خلیج فارس ـ حوالى کویت و ظهران ـ مى‌گفت 80 درصد اهالى الاحساء و حنوف و قطیف شیعه‌اند و از اخبار آن واقعه مؤلمه 15 خرداد حسابى خبر داشت و مضطرب بود و از شنیدن خبر آزادى شما شاد شد. خواستم به اطلاعتان رسیده باشد که اگر کسى از حضرات روحانیان آن سمت‌ها گسیل بشود هم جا دارد و هم محاسن فراوان. دیگر این که در بین شهر شایع است که قرار بود آیه‌اللّه حکیم امسال مشرف شود ولى شرایطى داشته که سعودی‌ها دوتایش را پذیرفته‌اند و سومى را نه. دوتایى که پذیرفته‌اند: داشتن محرابى براى شیعیان در بیت‌اللّه، تجدید بناى مقابر بقیع و اما سوم که نپذیرفته‌اند حق اظهار رأى و عمل در رؤیت هلال. به این مناسبت حضرت ایشان خود نیامده‌اند و هیئتى را فرستاده‌اند. گویا به ریاست پسر خود. خواستم این دو خبر را داده باشم. دیگر این که گویا فقط دو سال است که به شیعه در این ولایت حق تدریس و تعلیم داده‌اند. پیش از آن حق نداشته‌اند. دیگر این که غرب‌زدگى را در تهران قصد تجدید چاپ کرده بودم با اصلاحات فراوان ـ زیر چاپ جمعش کردند و ناشر محترم متضرر شد. فداى سر شما. دیگر این که طرح دیگرى در دست داشتم که تمام شد و آمدم درباره نقش روشنفکران میان روحانیت و سلطنت و توضیح این که چرا این حضرات همیشه در آخرین دقایق طرف سلطنت را گرفته‌اند و نمی‌بایست. اگر عمرى بود و برگشتیم، تمامش خواهم کرد و به محضرتان خواهم فرستاد. علل تاریخى و روحى قضیه را گمان می‌کنم نشان داده باشم. مقدماتش در غرب‌زدگىِ ناقص چاپ اول آمده. دیگر این که امید دارم موفق باشید.
و السلام
جلال آل‌احمد
همچنان که آن بار در خدمتتان به عرض رساندم فقیر گوش به زنگ هر امر و فرمانى است که از دستش برآید. دیده شد که گاهى اعلامیه‌ها و نشریاتى به اسم و عنوان حضرات در مى‌آمد که شایستگى و وقار نداشت. نشانى فقیر را که حضرت خود مى‌داند. زیر این جا مى‌نویسم:
تجریش آخر کوچه فردوسى
این نامه از مدارک مکشوفه از منزل خمینى به دست آمده
در پرونده جلال آل احمد بایگانى شود. 316 صالحى 23/ 12/ 46
