نظر مشورتی آقای سید کاظم شریعتمداری به ساواک علیه شهید آیت‌الله محمد صدوقی


14 فروردين 1403


انقلاب اسلامی در ایران به رهبری امام خمینی(ره) و فعالیت و تلاش علماء آگاه و مبارز و مردم مسلمان و انقلابی به پیروزی رسید. در این میان نقش برخی از عالمان برجسته از سویی و برخی از وابستگان به رژیم پهلوی از دیگر سو قابل توجه و بررسی است. عالمان فرزانه با مجاهدتی ستودنی به هدایت مردم پرداختند و از هیچ تلاشی جهت افشای چهره استبدادی و ضد دین حکومت پهلوی فروگذاری نکردند و چهره‌هایی از عالم نمایان وابسته نیز در مقابل، با همکاری‌های پنهان و آشکار در لباس دوست به دستگاه مخوف و دژخیم پهلوی و دشمنان انقلاب خط و ربط داده و آنها را در جهت رسیدن به اهداف پلیدشان یاری می‌دادند.

شیخ شهید آیت‌الله محمد صدوقی اعلی‌الله مقامه در جرگۀ عالمان دستۀ اول و آقای سید کاظم شریعتمداری در دستۀ دوم قرار دارند.

شهید آیت‌الله صدوقی با اطلاع دقیق از محیط و زمان خود و به دلیل تأثیرگذاری فراوان در جریان انقلاب اسلامی به شدت مورد خشم رژیم و دشمنان انقلاب قرار داشت به طوری که توسط رژیم دائماً تحت مراقبت بود، منتهی باید توجه داشت که این مراقبت تنها به دلیل سیاست‌های عمومی و امنیتی ساواک نبود بلکه مشورت‌های اخذ شده از امثال آقای شریعتمداری نیز راهگشای ساواک در این موضوع بود.

دو سند زیر نمونه‌ای از این واقعیت است. در سند اول آقای سید کاظم شریعتمداری و یکی دیگر از هم مسلکان او، که نامش در اصل سند نقطه چین شده است، به ساواک پیشنهاد می‌نمایند که برای مقابله و محدود کردن فعالیت آیت‌الله صدوقی، تلفن او قطع شود و منزلش مورد محدودیت قرار گیرد و سپس اقدامات شدیدتری اتخاذ گردد! این گزارش برای محمدرضا شاه ارسال گردیده و مورد موافقت شاه قرار می‌گیرد؛ لذا سه روز بعد، پرویز ثابتی مدیر اداره کل سوم (امنیت داخلی) و دومین مرد قدرتمند ساواک کشور، به ساواک یزد دستور مراقبت شدید از آیت‌الله صدوقی را صادر می‌نماید.

*****

[تاریخ: 8 / 7 / 1357]

نخست وزیری

سازمان اطلاعات و امنیت کشور

امنیت داخلی

بولتن ویژه

درباره: شیخ محمد صدوقی روحانی سرشناس مقیم یزد و رفتار با او

به دنبال بروز نا آرامی‌هایی در کشور و تحریکاتی که از سوی محافل افراطی صورت گرفت، به تدریج برخی از روحانیون سرشناس مقیم ایران به نحو بارزتری در جهت اهداف روح‌الله خمینی به فعالیت پرداختند.

از جمله روحانیون مذکور شیخ محمد صدوقی روحانی سرشناس مقیم یزد می‌باشد. وی که از عناصر افراطی می‌باشد از بعد از حوادث دی ماه سال 56 قم تحریکات شدید خود را آغاز و با انجام سخنرانی‌های حاد در اوائل فروردین ماه 1357 سبب بروز تظاهرات اخلالگرانه منجر به مرگ عده‌ای شد.

اطلاعات بعدی حکایت از آن داشت که وی در رابطه مستقیم با خمینی است و مستقیماً از او دستور می‌گیرد. طی چند هفته اخیر ملاحظه شده که اعلامیه‌ها و پیام‌های خمینی از طریق ابوالحسن بنی‌صدر (از افراطیون مقیم فرانسه)، تلفنی به شیخ محمد صدوقی اعلام و مشارالیه نسبت به تکثیر و توزیع آن از طریق ایادی خود اقدام می‌کند. به این ترتیب مشارالیه یک از کارگزاران جدی خمینی در ایران است که ضمناً توانسته نفوذ نسبی در منطقه یزد تحصیل نماید.

برای اتخاذ تدابیری در مورد مشارالیه، بررسی‌های لازم صورت گرفته و با توجه به اثرات احتمالی اقداماتی علیه او، نظر آیت‌الله...[1] و شریعتمداری استعلام گردیده است.

هر دو نفر ابراز عقیده کرده‌اند که با در نظر گرفتن اوضاع و احوال محل و نفوذ مشارالیه، اصلح است که فعلاً تلفن او قطع و منزلش مورد محدودیت قرار گیرد و اثرات و عکس‌العمل‌های این اقدام ارزیابی شود و آنگاه در صورتی که لازم بود، تصمیمات جدی‌تری در مورد او اتخاذ گردد.

با عرض اینکه مشارالیه از جمله عوامل محرک در اخلالگری‌ها می‌باشد، در صورت تصویب با پیش‌بینی‌های قبلی و تقویت واحدهای انتظامی یزد و شهرهای تابع آن استان، ارتباطات نامبرده قطع و با گماردن مأمورین از برقراری تماس او با خارج از منزلش جلوگیری گردد.

مستدعی است اراده سنیه مبارک ملوکانه را ابلاغ فرمایند.

معاون اداره کل سوم . عطارپور 8 / 7 / 57

مدیرکل اداره سوم . ثابتی 8 / 7 / 57

نسخه یکم به شرف عرض رسید و در آرشیو اداره بایگانی است. 11 / 7 / 57

 

 

 

*****

 

از: 312                                                                    تاریخ: 11 / 7 / 1357

به: یزد                                                                     شماره: 7593 / 312

 

    به فرموده مقرر است در حال حاضر شیخ محمد صدوقی شدیداً تحت مراقبت باشد. ثابتی

امنیت داخلی . در اجرای اوامر با استفاده از کلیه امکانات موجود از شخص موصوف مراقبت گردد. 12 / 7 / 57

بایگانی. صدوقی

 

پی‌نوشت:


[1] . نقطه چین در اصل سند می‌باشد و از نوشتن این نام خودداری شده است.







از راست: شهید آیت‌الله صدوقی، ...، آیت‌الله مرتضی حائری یزدی، حضرت امام خمینی


نگاه کنید به: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان یزد، جلد چهارم، صفحه نوزده مقدمه و صفحه 348 و 369، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1394.


 
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.