ارتشبد غلامعلی اویسی، قصاب تهران


17 بهمن 1402


غلامعلی اویسی، فرزند غلامرضا در سال 1297 ﻫ ش در قم به دنیا آمد. در سال 1315 دوره‌ی شش ساله دبیرستان نظام مرکز را طى کرد و در سال 1317 دوره‌ی دانشکده‌ی افسرى را به پایان رسانید. اویسى در سال‌هاى 1331 تا 1337 در مشاغل گوناگون و فرماندهى گروهان و گردان و آموزشگاه گروهبانى لشکر 2، ریاست شعبه‌ی بازرسى دژبان مرکز و فرماندهى هنگ 52 دژبان قرار داشت و در سال 1332 فرمانده هنگ 16 تیپ کازرون شد. پس از کودتاى 28 مرداد 1332 اویسى به دریافت نشان درجه 2 رستاخیز نایل شد و به تدریج در هرم دیوان سالارى نظامى ترقی کرد. پس از طى دوره‌ی دانشگاه جنگ در تهران و دوره‌ی ستاد فرماندهى در آمریکا، در سال 1339 به ریاست ستاد گارد و در سال 1341 به فرماندهى لشکر یک گارد رسید و در همین سمت بود که به عنوان فرماندار نظامى تهران به قتل عام قیام‌کنندگان 15 خرداد 1342 دست زد. او در سال 1348 فرماندهى ژاندارمرى کشور و در سال 1351 فرماندهى نیروى زمینى ارتش را عهده‌دار بود. اویسى در جریان انقلاب اسلامى بار دیگر در سمت فرماندار نظامى تهران قرار گرفت و به علت موقعیتش در رأس نیروى زمینى فرماندارى نظامى سایر شهرها را نیز تحت کنترل داشت. اویسى پس از کشتار 17 شهریور در میدان ژاله به قصاب تهران شهرت یافت.  او در دی ‌ماه 1357 به بهانه‌ی معالجه از ایران خارج شد و تقاضاى بازنشستگى کرد. اویسى در زمره‌ی نخستین افسران عالی رتبه متوارى رژیم پهلوى بود که با سرمایه‌ی سرویس‌هاى اطلاعاتى غرب فعالیت تروریستى علیه نظام نوپاى جمهورى اسلامى را از خاک عراق و ترکیه آغاز کرد. او در تاریخ 18 / 11 / 1362 توسط افراد ناشناسى در پاریس به قتل رسید. اسناد موجود، موارد متعددى از فساد مالى و اخلاقى غلامعلى اویسى، همسر و پسرش (محمدرضا) را نشان مى‌دهد. در سند مورخ 13 / 3 / 1340 سازمان ضد اطلاعات ستاد ارتش چنین آمده است: «اطلاعیه واصله حاکى است که ساعت 30 / 11 صبح روز سه‌شنبه 9 / 3 / 1340 سى نفر از اهالى یکى از دهات قم به اداره روزنامه اطلاعات مراجعه و با متصدى روزنامه مذکور که از طرف هیئت تحریریه مأموریت داشت مصاحبه نموده و اظهار مى‌دارند که: ما اهالى ده اطراف قم و از رعایاى سرتیپ اویسى هستیم. ما از دست این افسر ارتش به تنگ آمده‌ایم. ما را تنبیه بدنى کرده و اظهار مى‌نماید که من نماینده شاه هستم و با شاه به گردش مى‌روم و با شاه آمد و رفت دارم. اگر شما حرف من را گوش ندهید شما را با قدرتى که دارم از بین خواهم برد.»

(بنگرید: ظهور و سقوط سلطنت پهلوى، جلد 2، نشر اطلاعات، ص 445 و 446)

*****

گزارش خبر

موضوع: اظهارات سرلشگر بازنشسته زنگنه

 

چند روز پیش در کافه تریاى هتل پالما سرلشگر بازنشسته زنگنه در مذاکره با سرهنگ بازنشسته برزگر و سرهنگ بازنشسته یاسرى و چند نفر دیگر اظهار می‌داشت: ارتشبد اویسى اخیراً در میان مردم به عنوان قصاب شهرت یافته است. نامبرده سپس با اشاره به زمین‌خواری‌هاى ارتشبد اویسى اضافه کرد که: یکى از کارخانه‌هاى بتن پیش‌ساخته متعلق به اویسى می‌باشد و تریلرهاى بزرگ مخصوص حمل بتون نیز متعلق به او است. یاد شده در پایان اظهارات خود گفت: هر کسى که مورد مرحمت شاهنشاه قرار می‌گیرد به جاى آن که شاکر باشد و قدر نعمت بداند دست به کارهائى می‌زند که موجبات بدبینى مردم را بیش از پیش فراهم می‌سازد. می‌گویند پدر اویسى یک نفر آشپز بوده در این صورت چطور توانسته چنین ثروتى بیندوزد؟

نظریه سه‌شنبه: منبع در اظهارات خود صادق است.

نظریه چهارشنبه: نظریه سه‌شنبه مورد تائید است.





ارتشبد غلامعلی اویسی

منبع: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، جلد 12، صفحه 305، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1382.


 
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.