سانسور و توقیف برخی مطبوعات به دلیل انعکاس اخبار و گزارش‌ها در مورد اعدام شهید طیب حاج رضائی و اسماعیل رضائی در سال 1342


12 خرداد 1399


از رویدادهای آبان سال 1342 اعدام شهید طیب حاج رضایی و اسماعیل رضایی در یازدهم این ماه بود. این دو شهید به دلیل پیوستن به نهضت امام خمینی و عدم تمکین در برابر خواسته‌های رژیم در جریان وقایع 15 خرداد دستگیر شده بودند. شهادت این دو نفر بازتاب زیادی در سطح جامعه داشت و بسیاری از مردم و احزاب و روحانیون را متأثر کرد. براساس اسناد، رژیم همه‌ی تحرکات پیرامون این موضوع را به شدت کنترل و با برگزارکنندگان مجالس ختم برخورد می‌کرده است. سند زیر به بخشی از اقدامات رژیم در توقیف و سانسور مطبوعاتی اختصاص دارد که اقدام به چاپ عکس‌های این افراد کرده‌اند. در بخشی از سند می‌خوانیم: «طبق اطلاع در هفته گذشته چند مجله که عکس‌های طیب و شرح حال و اعدام او را چاپ کرده بودند از طرف اداره تبلیغات سانسور و توقیف گردید و صفحات مزبور را مجلات عوض کردند.»

******

 

شماره: 68 / 323                                                   تاریخ: 22 / 8 / 42

 

موضوع: جراید پایتخت و تیرباران طیب

طبق اطلاع در هفته گذشته چند مجله که عکسهای طیب و شرح حال و اعدام او را چاپ کرده بودند از طرف اداره تبلیغات سانسور و توقیف گردید و صفحات مزبور را مجلات عوض کردند. از جمله مجله امید ایران عکس بزرگ و تمام صورت طیب را سه رنگ روی جلد چاپ کرده بود و بر تعداد تیراژ مجله نیز 2500 عدد اضافه نموده بوده ولی روی جلد چاپ شده و گراورها توسط شهربانی جمع‌آوری شده است. در این میان یک مساله قابل اهمیت است و آن اینکه شایع نموده‌اند که مسئولان مجله امید ایران قبلاً جریان چاپ عکس طیب را روی جلد مجله به ساواک تهران اطلاع داده بوده و آنها نیز موافقت کرده بوده‌اند ولی بعداً شهربانی اقدام به جمع‌آوری آن می‌کنند و روی همین تناقض دستور بین افراد مطلع این فکر به وجود آمده که بین ساواک و شهربانی یک کدورت و رقابت و زورآزمایی وجود دارد. عده‌ای نیز اظهار عقیده می‌کنند که دستور اعلیحضرت همایون شاهنشاه است که پیرامون تیرباران طیب جراید چیزی ننویسند. چون مجلات روشنفکر- خوشه- امید ایران[1] و یکی دو مجله دیگر راجع به طیب مطالب و عکس‌هایی چاپ کرده بوده‌اند و جمع‌آوری شده مدیران مجلات مزبور ضمن تماس با شهربانی قرار است خسارت آنها جبران شود.

امور اجتماعی 31655 / 323

       26 / 8 / 42

 

پی‌نوشت‌ها:


[1] . امید ایران مجله سیاسی- اجتماعی که دو دوره‌ی انتشار داشته است. دوره‌ی اول انتشار آن با صاحب امتیازی و مدیر مسئولی علی اکبر صفی‌پور و سردبیری امیر ناصر خدایار، مهدی فشنگچی و حسین سرفراز در سال 1328 شروع به نشر کرد و تا سال 1353 در تهران به طور هفتگی چاپ می‌شد و در سال 1330 با استفاده از امتیاز آن هفته‌نامه ورزشی منتشر می‌شد و درضمن سالنامه هم منتشر کرده است.

دوره‌ی دوم انتشار آن در سال 1357 شروع شد و همچون دوره‌ی قبلی یک مجله سیاسی، اجتماعی و انتقادی بود در این دوره صاحب امتیاز آن علی اکبر صفی‌پور، مدیر مسئول آن مهدی فشنگچی و علی اکبر صفی‌پور و سردبیر علیرضا نوری‌زاده بود.






منبع: قیام 15 خرداد به روایت اسناد، جلد چهارم، صفحه 424، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1380. همچنین بنگرید به: بخش اسناد، روز شمار اسنادی همین سایت، مورخ 22/ 8، موضوع اول.


 
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.