نگاهی به زندگی و مبارزات شهید بهشتی از دریجه اسناد ساواک
اشاره:
نوشتار پیشرو میکوشد با تکیه بر اسناد ساواک، گزارشی از زندگی و فعالیتهای انقلابی شهید آیتالله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی (1307-1360ش) ارائه کند. این اسناد در کتاب یاران امام به روایت اسناد ساواک ـ شهید آیتالله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی (تهران، 1377) منتشر شدهاند. اسناد یادشده افزون بر اینکه زندگی آیتالله بهشتی را از 1342 تا 1357 پوشش میدهند، از نظر شکل و ساختار نیز متفاوت هستند و گونههای مختلفی را شامل میشوند. این گونههای سندی را میتوان چنین برشمرد:
oگزارشهای مأموران ساواک
oگزارشهای حاصل از شنود تلفن منزل آیتالله بهشتی
oبازجوییها
oمتونی که ضمیمه اسناد و گزارشهای ساواک یا نهادهای دیگر بودهاند مانند اسناد مالی مرکز اسلامی هامبورگ، اعلامیههای انقلابیون، صورتجلسهها و ...
گزارش پیشرو با بهره بردن از این گونههای سندیِ متنوع، فراهم آمده و میکوشد به زندگی آیتالله شهید بپردازد. بر مبنای این اسناد روایتی خطی از زندگی ایشان به دست داده شده است که شامل سه دوره است:
•دوره اول: زندگی، فعالیت و مبارزه 1330تا 1344 ( قبل از سفر به آلمان) فعالیتهای ایشان تا 1342 عمدتاً فرهنگی بوده و به شکل تأسیس و راه اندازی مدرسه و... نمود داشته است؛ اما از 1342 به بعد این فعالیت رنگ سیاسی به خود میگیرد و به اعلام «انتظارِ خدمت» ایشان از وزارت آموزش و پرورش منجر میشود.
•دوره دوم: زندگی، فعالیتها و مبارزاتِ ایشان، از 1344 تا 1349 با حضور در کشور آلمان و فعالیت در مرکز ایرانیان هامبورگ (مرکز اسلامی) وارد دوره جدیدی شد. در این دوره نیز مبارزات فرهنگی و سیاسی شهید ادامه دارد.
•دوره سوم: بازگشت به ایران (1349 تا 1357) در این دوره فعالیتهای انقلابی آیتاللهِ شهید، با فعالیت در آموزش و پرورش و در مقام مؤلف کتابهای درسی از سر گرفته میشود و در این مقطع از شخصیتهای مهم و ارکان انقلاب اسلامی شمرده شدند؛ به گونهای که ساواک از ایشان به عنوان مغز تصمیمگیری و هدایت طرفداران امام(ره) یاد میکند. سخنرانی، برگزاری کلاسهای تفسیر، نشستهای متعدد با روحانیون برای هماهنگی مبارزین انقلابی، نشر اعلامیه و... بخشی از فعالیتهای آن بزرگوار در دوره سوم است.
تعداد مشاهده: 3400