تاجگذاری شاه و فرح با هزینه‌های بسیار و بر اساس الگوهای بیگانه
تاریخ انتشار: 02 آبان 1403
محمدرضا پهلوى پس از کودتاى 28 مرداد 1332 و سرکوب و کشتار مردم در قیام پانزده خرداد 1342 به رهبرى امام خمینى(ره) و انجام اقداماتى همچون اصلاحات ارضى و انقلاب به اصطلاح سفید به استمرار حکومت خاندان پهلوى و سلطنت بى‌دغدغه در ایران مى‌اندیشید. به همین دلیل با برنامه‌ریزى و اجراى جشن تاجگذارى قصد داشت حداقل نگرانى‌اش را با تعیین نایب‌السلطنه براى پس از خودش برطرف نماید تا روزی که فرزندش به سن قانونى براى تاجگذارى برسد لذا با اقدامى فرمایشى قانون اساسى را اصلاح کرد تا فرح پهلوى ـ همسرش ـ تا رسیدن ولیعهد به سن قانونى نایب‌السلطنه باشد. اما مسئله مهم‌تر در این زمینه تدارک جشنى به نام تاجگذارى بود.
برگزارى این جشن در تاریخ چهارم آبان سال 1346 و همزمان با سالگرد تولد محمدرضا شاه، با ریخت و پاش‌هاى زیادى همراه شد و رژیم با صرف میلیونها دلار، جشنی مسرفانه و اشرافى را در سراسر کشور به اجرا گذاشت و حدود یک سال سیستم ادارى را درگیر برنامه‌ها و اجراى آن نمود.
از برگزارى این جشن فقط و فقط درباریان و دستگاه حاکمه و اربابان خارجى‌شان خوشحال بودند و اکثریت مردم محروم که از تمام امکانات اولیه بى‌بهره بودند نه تنها خوشحال نبودند بلکه ناراحت بوده و به عناوین مختلف مخالفت خود را ابراز مى‌کردند.
براى برگزارى این جشن در سطح داخلى و بین‌المللى، تبلیغات وسیعى صورت گرفت و بر روی بحث جانشینى و نایب‌السلطنگى فرح و اینکه چگونه زنى در کشورهاى شرقى به نیابت سلطنت مى‌رسد، بسیار تبلیغ شد. رژیم پهلوی در اوج اختناق و دیکتاتوری این جشن را سوژه‌اى مناسب براى طرفدارى و تبلیغ از دموکراسى خود قرار دادند. از طرفى فرح در تدارک و اجراى جشن به دروغ ادعا مى‌کرد تمام برنامه‌ها و سبک و سیاق جشن براساس آداب و رسوم ایرانى است اما تمام الگوبردارى‌ها از کشورهاى اروپایى بود. برنامه‌اى که صدها میلیون دلار هزینه بر بیت‌المال ایران تحمیل نمود که در نوع خود اعجاب‌آور بود.
به طور مثال کالسکه‌اى که براى شاه و فرح در اتریش ساخته شد حدود پنجاه میلیون هزینه دربرداشت، تاج چهار کیلویى فرح از سنگها و جواهرات گران قیمت توسط جواهرسازان ایتالیایى ساخته شد، خیاط لباسهاى فرح فرانسوى بود. برنامه‌ریزى وزارتخانه‌ها و دربار براى دعوت از خارجیان از جمله خبرنگارانِ وسایل ارتباط جمعى بین‌المللى براى پوشش مناسب خبرى جشن، هزینه‌های تبلیغ و چراغانى معابر و اماکن در اقصى نقاط کشور، تدابیر لازم امنیتى و... از این جمله مى‌باشد.
در این سند که نمونه‌ای از چندین سند مشابه است، فرح پهلوی از سفرای ایران در کشورهای هلند، انگلیس، دانمارک و... می‌خواهد فیلم‌ها و اطلاعاتی راجع به مراسم‌های مشابه این کشورها تهیه و برای دربار ارسال نمایند. در بخشی از این سند آمده است: «بنا به فرموده علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران خواهشمند است با مراجعه به مقامات دولتی کشور پادشاهی اطلاعات جامع راجع به برنامه تاجگذاری‌هایی که انجام شده و مراسم تشریفات معموله کسب و گزارش فرمایید که به عرض پیشگاه مبارک برسد.»
فرح پهلوی مدعی بود که جشن تاجگذاری بر اساس آداب و رسوم ایرانی برگزار شده است ولی در این نامه مشخص می‌شود که وی برای چگونگی و نحوه اجرای مراسم دست به دامن غربی‌ها شده و اتفاقاً در اجرا نیز بر اساس نمونه‌های اروپایی از جمله انگلستان عمل کرده است. برای مثال شنل دراز او تقلید از ملکه بریتانیا بود.
شماره: 1331 تاریخ: 9 / 3 / 1345
جناب آقاى اردشیر زاهدى سفیرکبیر محترم شاهنشاهى ایران ـ لندن
بنا به فرموده علیاحضرت فرح پهلوى شهبانوى ایران خواهشمند است با مراجعه به مقامات دولتى کشور پادشاهى انگلستان اطلاعات جامعى راجع به برنامه تاجگذارى‌هایى که انجام شده و مراسم و تشریفات معموله کسب و گزارش فرمایید که به عرض پیشگاه مبارک برسد.
ضمناً تحقیق فرمایید که چنانچه والاحضرت همایون ولیعهد کشور نیز در مراسم شرکت مى‌فرمایند نحوه شرکت و تشریفات مربوطه چیست و در صورت امکان عکسهایى از مراسم مذکور تهیه و ارسال فرمایید.
از لطفى که در این‌باره خواهید فرمود قبلاً تشکر مى‌کنم.
پیشکار علیاحضرت فرح پهلوى شهبانوى ایران. فضل‌الله نبیل
فرح پهلوی در لباس تاجگذاری
فرح پهلوی در لباس تاجگذاری
ایستاده از راست: شمس، فرح، محمدرضا، شهناز و اشرف. ردیف استاده جلو: رضا و فرحناز پهلوی
تعداد مشاهده: 11919
