طرح کودتای ژنرال هایزر - سیری در اسناد شاپور بختیار(بخش دوم)
طرح کودتای ژنرال هایزر!
سیری در اسناد شاپور بختیار(بخش دوم)
استمرار تظاهرات در سراسر کشور، تعطیل بودن بازار و مغازه‌ها، نمایش فیلمی از وقایع 17 شهریور در بیمارستان امیر اعلم1، تهدید کارمندان ساواک در نقاط مختلف شهر،2 پخش اعلامیه در مساجد و دیوارها3 از ویژگی‌های ماه‌های پایانی حیات سیاسی رژیم پهلوی بود.
در 1357/10/15 اعلامیه‌های پلی کپی شده‌ای تحت عنوان «کابینه محکوم به شکست شاپور بختیار را هر چه بیشتر رسوا سازیم» با امضاء نشریه قم، منتشر شد که، به افشای ماهیت شاپور بختیار، تفکرات سوسیال دمکرات وی و مخالفتش با اسلام می‌پرداخت. در این اعلامیه به علل تشکیل کابینه، دلایل سفر شاه به خارج، اجرای برنامه‌های غیرمذهبی و روابط ایران و آمریکا و نقش بختیار اشاره شده بود. در بخشی از این اعلامیه آمده است:
«فعالیت کمونیست‌ها مانند سال 1332 و تبلیغات کمونیستی گامی در تحکیم سلطنت خاندان پهلوی است، اما نهضت اسلامی با اراده ملت و رهبری‌های امام خمینی دارای پیوند ناگسستنی است و هر حزب و گروهی با آن همگام نشود سرنوشتی جز زوال و شکست نخواهد داشت.»4 در همین زمان انتشار اعلامیه امام خمینی(ره) در 57/10/17 واعلام عزای ملی به مناسبت شهدای قزوین، تهران و مشهد بازتاب زیادی بر جای گذاشت.
در اعلامیه دیگری در مورد مدیر عاملی شاپور بختیار در یکی از شرکت‌های بنیاد پهلوی،5 مطالبی گفته شده بود. در این اعلامیه که در قم در 3 صفحه با عنوان کابینه محکوم به شکست بختیار منتشر شده بود عوام فریبی بختیار مورد انتقاد قرار گرفته بود.6 در سرمقاله روزنامه‌های در 17 دی مطالب زیادی راجع به سفر شاه به خارج و مراجعت امام خمینی(ره) به وطن آمده بود. در گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی مربوط به 57/10/23 با امضاء سپهبد خواجه نوری7 به این موضوع اشاره شده است. در تاریخ 57/10/25 رادیو اعلام کرد که در ساعت 12 آقای شاهپور بختیار با اخذ 149 رأی موافق از مجلس به کاخ نخست وزیری رهسپار شد8 و در 57/10/26 نیز شاه طی فرمانی شاهپور بختیار را به نخست وزیری انتخاب کرد.9 بختیار طی سخنرانی مفصلی اعلام کرد که روحانیون با دولت موافق هستند، اما آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی طی اعلامیه‌ای این موضوع را تکذیب نمود.10 در گزارشی از دفتر ویژه آمده است: «تیمسار ریاست ساواک در مورد تحقیق از مقاماتی که به استناد ماده 5 حکومت نظامی بازداشت شده‌اند، اوامری فرمودند که به شرح زیر به عرض می‌رسد تا در صورتی که صحیح است به آقای پرویز انصاری ابلاغ گردد:
1- آقای انصاری مجاز نیست از جناب آقای هویدا و تیمسار نصیری تحقیق نماید و اساساً نباید با مقامات نامبرده تماس بگیرد»11
بدون تردید محاکمه و بازجویی این دو عضو رژیم پهلوی و دیگر دستگیر شدگان باعث رسوایی بیشتر رژیم می‌گردید، خصوصاً اینکه این دستگیری‌ها براساس یک «طرح فریب» اجرا می‌شدند. در 57/11/1 سخن از انحلال ساواک12 و تأسیس یک سیستم دیگری مطرح بود که کاملاً جنبه تبلیغاتی داشت. طبق اسناد بجای مانده در ساواک تا ساعت 9 روز 57/11/23 یعنی یک روز پس از فروپاشی رژیم پهلوی، کارمندان ساواک مشغول کار و جمع‌آوری گزارش بودند. در همین تاریخ مهندس مرزبان مشاور بختیار طرح 3 ماده‌ای را ارائه کرد که بعدها مشخص شد برای اجرای طرح هایزر مبنی بر قتل عام رهبران انقلاب اسلامی بوده است. در این گزارش آمده است:
«مشاور نخست وزیر دستورات آقای دکتر بختیار را به شرح زیر تشریح نمود:
1- شناخت کلیه گروه‌های چریکی با هر نوع وابستگی و محل استقرار و طرز عملکرد و قدرت و امکانات هر یک
2- شناخت رابطین گروه‌های فوق الذکر و نحوه ارتباط آنها با کارکنان وزارتخانه‌ها
3- شناخت عوامل به اصطلاح ناراحت چپی در وزارتخانه‌ها (کمونیست‌ها از هر نوع که باشند)
4- ایجاد مرکز عملیات چریکی شامل یک یا چند خانه در شهر تهران (در صورتی که عملیات مؤثر واقع شود تشکیل نظایر آن در شهرستان‌ها)…
5- با اقدامات به عمل آمده ظرف هفته آینده سازمان رادیو تلویزیون شروع به کار خواهد نمود و مناسب خواهد بود ساواک نیز به عوامل خود در این سازمان دستور دهد اعتراضاتی را در جهت شروع به کار آغاز نمایند تا گروه تهدید کننده کارکنان رادیو و تلویزیون در اقلیت قرار گیرند.
7- ترتیب شناسایی مخالفین اعم از نمایندگان مجالس پرسنل دانشگاه‌ها و مراکز عالی آموزش، قضات، وکلای دادگستری، اعضای کانون نویسندگان و کارمندان دولت و سایرین داده شود.
8- اعلامیه‌های متعدد جعلی با مهر خمینی، عکس سایر آیات چون شریعتمداری، میلانی13، خوئی … تهیه و تکثیر و توزیع گردد تا بت خمینی شکسته شود.
9- عده‌ای از موافقین درخواست نموده‌اند اجازه داده شود راهپیمایی نمایند برای اجرای این برنامه در اداره کل امور اجرایی و پیگیری نخست وزیری سازمانی داده شده تا هماهنگی لازم را اجرا نماید.»14
در پایان نیز آمده است:
«درخواست شد کسانی که مورد شناسایی ساواک می‌باشند تشویق به این اجتماع و راهپیمایی گردند. ضمناً شماره تلفن‌های نخست وزیری که این شکل را بوجود خواهد آورد در جراید درج خواهد شد.
قبلاً عده‌ای از میهن پرستان تقاضای اجتماع و راهپیمایی نموده بودند و روز سه شنبه 57/10/16 از حضور تیمسار ریاست ساواک استدعا گردید، مبالغی در اختیارشان قرار گیرد و مقرر فرمودند از مدیریت اداره کل سوم اخذ و پرداخت گردد. وقتی موضوع را مدیریت کل به عرض رساندند. موضوع پرداخت پول منتفی گردید و ارتباط با آنان تا به امروز قطع شده است.15
10- در صورت لزوم عملیات ضد چریکی آغاز و با حداقل لطمه اشخاص فعال دستگیر و طبق ماده 5 فرمانداری نظامی در محل مناسبی بازداشت گردند.
11- برای برقراری تماس اطمینان بخش تلفنی بین ساواک و نخست وزیری یک دستگاه رمز کننده تلفنی در اختیار آقای معین زاده قرار گیرد.
12- چون احتمال دارد از طرف نخست وزیر موضوع در شورای امنیت ملی مطرح گرددد آقای مهندس مرزبان شماره رمز طرح را از بند 1 تا 4 با کد دی دبلیو. وان DW.1 و طرح راهپیمایی را دی.دبلیو وان DW.1 مشخص نمود.
نامبرده خواستار فوری طرح مذکور بود که به اطلاعشان رسید تا آماده شدن مقدمات کار مناسب خواهد بود جناب آقای نخست وزیر شخصاً خط مشی کلی دولت را به استحضار تیمسار ریاست ساواک برساند تا به امر معظم له اقدامات اساسی صورت گیرد.
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید 1357/11/14» 16
سند فوق گویا و تصدیق کننده برنامه «سازمان سیا» و حضور «هایزر» برای یک «کودتا» و «قتل عام عمومی» است که این بار می‌بایست مجری آن یک چهره سوسیال دمکرات به نام بختیار باشد، اما غافل از آن که مشیت الهی چیزی دیگر بود. رهبری حضرت امام(ره) و ایمان و وحدت ملت بر تمام طرح و توطئه‌های شیطان بزرگ و عوامل آن پیروز گردید. جریان وابسته به آمریکا و خود آمریکائیان نهضت اسلامی را با «نهضت ملی شدن صنعت نفت» مقایسه می‌کردند که ناشی از عدم درک صحیح آنها از اسلام و رهبری الهی امام(ره) بود.
پی نوشت ها:
1- رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، شاپور بختیار، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1390، ص 590
2- همان، ص 591
3- همان، ص 593
4- همان، صص 595-596
5- همان، ص 597
6- همان، صص 599-600
7- همان، صص 612-620
8- همان، ص 626
9- همان، ص 628
10- همان، ص 629
11- همان، ص 632
12- همان، ص 633
13- تهیه کنندگان این برنامه فراموش کرده بودند که حضرت آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی مرجع تقلید در سال 1353 درگذشته بود!
14- بختیار به روایت اسناد ساواک، پیشین، ص 635
15- بختیار به روایت اسناد ساواک، پیشین، صص 633-636
16- همان، ص 636