تقسیم کشورهای خاورمیانه میان ابرقدرت‌ها


07 آذر 1400


 سند زیر براساس اظهارات یک کارشناس نظامی (سرهنگ ستاد علی قلی‌مرآت) تهیه شده است. منبع ساواک این اظهارات را به شکل خصوصی از علی‌قلی‌مرآت شنیده است. بنابر همین گزارش و البته ادعاهای مرآت، وی «در فرماندهی ستاد بزرگ کار می‌کرد» و کارش آن بود که «کلیه اطلاعات سیاسی- نظامی را از واحدهای مربوط در ایران یا خارج از کشور جمع‌آوری می‌کرد» و «رویدادهای مهم و ویژه را انتخاب و برای ارتشبد ازهاری (1288-1380) می‌فرستاد. ظاهراً این گزارش‌ها پس از تأیید ازهاری به دست شاه می‌رسید. اظهارات این سرهنگ ستاد در چارچوب تحولات حاکم بر دنیای دو قطبی آن روز قابل فهم است. دوره‌ای که اصطلاحاً جنگ سرد (1940-1991)خوانده می‌شد، از ویژگی‌های این دوران ایجاد بلوک‌بندی‌های شرق و غرب به سردستگی شوروی و آمریکا بود. در این بلوک‌بندی‌ها ایران متحد ایالات متحده آمریکا بود. در ذهن یک نظامی با چنین جایگاهی ایران از آن آمریکا محسوب می‌شد. جایی که چنین تفکر و باوری در میان نظامیان رده بالای ارتش رسوخ کرده بود آیا می‌توان از استقلال ملی کشور صحبت کرد؟ آیا ارتش با چنین تفکر و باوری می‌توانست ضامن و حافظ بقای کشور و مدعی دفاع از استقلال آن باشد؟ بخشی از اظهارات سرهنگ ستاد علی‌قلی‌مرآت را با هم مرور می‌کنیم:
… تمام درگیری‌ها بر سر خرید و فروش اسلحه می‌باشد. مناطق مختلف بین دو ابرقدرت تقسیم شده است؛ فعلاً عراق مال شوروی و ایران مال آمریکا و مصر مال آمریکا و سوریه مال شوروی است…







 
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.