مقابله نظامیان انقلابی با ارتش شاه در سال 1357
21 آبان 1397
درباره : [حمله سربازان فرماندارى نظامى]
ساعت 1100 روز 24 / 6 / 57 در خیابان ثقه‌الاسلام تبریز سه نفر سرباز فرماندار نظامى مسلح به اسلحه که در حال گشت بوده‌اند به کامیون و جیپ گشتى فرماندارى نظامى تیراندازى در نتیجه دو نفر از سربازان حامل جیپ کشته و سربازان کامیون‌ها پیاده و سربازان مزبور را تعقیب که دو نفر از سربازان مزبور وسیله اسلحه مربوطه خودکشى[1] و نفر سوم دستگیر می‌شود. در اثر این برخورد 7 نظامى و پاسبان کشته و چند نفر زخمى که تعداد دقیق مجروحین متعاقباً اعلام خواهد شد.[2]
گوینده : رستمى
گیرنده : وثوقى
ساعت 1240 روز 24 / 6 / 57
مقام مدیریت کل مقرر فرمودند مراتب به دفتر ویژه و نخست وزیر اعلام شود.
در اجراى اوامر به دفتر ویژه جناب سرگرد رزم‌یار و به دفتر نخست‌وزیرى جناب آقاى قاسمى اعلام گردید.
در اجراى اوامر مقام مدیریت کل فتوکپى به بخش 312 داده شد. 25 / 6 / 57
****
تلفنگرام از ساواک
اطلاعات بعدى حاکى است که تعداد کشته‌شدگان و زخمى‌هاى تبریز به شرح زیر می‌باشد.
تعداد کشته‌شدگان 8 نفر (4 نفر ارتشى، 2 نفر مأمور شهربانى، 2 نفر سرباز مهاجم) ضمناً تعداد زخمى‌ها 8 نفر می‌باشد (6 نفر ارتشى، 1 نفر مأمور شهربانى، و یک نفر مأمور شهردارى).[3]
گوینده. وثوقى
گیرنده. قاسمى
ساعت 2000 مورخ 24 / 6 / 1357
****
تلفنگرام
برابر اطلاع واصله در تاریخ 24 / 6 / 57 دو نفر درجه‌دار وظیفه جمعى تیپ 2 زرهى زنجان مأمور به تبریز هنگامی که در خودرو ارتشى به اتفاق تعدادى درجه‌دار و پاسبان نشسته بودند از خودرو پیاده شده و به طرف خودرو دیگرى ارتشى آتش گشوده و در نتیجه تیراندازى 4 نفر درجه‌دار دیگر به طرف درجه‌داران مذکور تیراندازى و در نتیجه ضارب کشته شده و ضارب دوم نیز خودکشى می‌نماید. گفته می‌شود در اثر تیراندازى هشت نفر درجه‌دار کشته و هشت نفر نیز زخمى گردیده‌اند، هرگونه اطلاعات تکمیلى وسیله سازمان تبریز مقدور خواهد شد. شفیعى
گوینده : آقاى سعیدلو
گیرنده : شرفى
ساعت 0750
****
موضوع : [قدردانى]
احتراماً به استحضار آن مقام معظم می‌رساند در وقایعى که روز جمعه مورخه 24 / 6 / 57 واقع در خیابان شمس تبریزى رخ داد تکنسینهاى این مرکز با جان و دل از مقابل گلوله‌ها گذشته به مصدومین کمک نموده‌اند و در اسرع وقت به بیمارستانهاى پهلوى و شیروخورشید انتقال دادند و در مقابل این خدمت و از جان گذشتگى تکنسینهاى مرکز اورژانس طبق گزارش 36 / 8 / 301 ـ 27 / 6 / 57 از پزشکان بیمارستان پهلوى و شیروخورشید قدردانى به عمل آمده لذا این مرکز در تمام پست شبانه‌روز آمادگى خود را در مورخه قید شده ابراز داشته‌اند از آن مقام معظم استدعا دارد در صورت امکان و تصویب اقدامات لازم و شایسته به عمل آید.
با احترام. رئیس اورژانس تبریز
وهاب حسینى ادنان
به عرض فرماندارى نظامى می‌رسد به هر نحوى که تصویب فرمایند اوامر صادر تا اقدام گردد.
سرگرد مختارى 30 / 6
به عرض می‌رساند 30 / 6
نامه تشکرآمیز براى ریاست اورژانس تبریز بنویسید. 1 / 7 / 57
پی‌نوشت‌ها:
[1] . خبر خودکشى اقدام‌کنندگان شاید درست نباشد. در سندى که خواهد آمد، ساواک زنجان مى‌نویسد که یکى از دو درجه‌دار به دست دیگر نظامیان کشته مى‌شود.
[2] . نام مأموران شهربانى که کشته شدند استوار هوشنگ سلیمى و سرپاسبان یکم عباس مستأجر بود. خبر این حادثه با لحنى مشابه در روزنامه‌ها منتشر شد. رستاخیز از قول خبرگزارى پارس نوشت که «سه نفر خرابکار که به لباس سربازى ملبس بودند در سه راه شمس تبریزى و ثقه‌الاسلام در تبریز به گشتى‌هاى فرماندارى نظامى حمله‌ور شدند و به آنها تیراندازى کردند. از طرف مأمورین نیز به آنها پاسخ داده شد. در این زدوخورد دو نفر از خرابکاران کشته و یک نفر دستگیر شد. همچنین در این تیراندازى 6 نفر از مأمورین انتظامى و یک غیرنظامى کشته شد و 7 نفر دیگر مجروح گردیدند که بلافاصله به بیمارستانهاى لشکر و شیروخورشید انتقال یافتند و تحت معالجه و عمل جراحى قرار گرفتند که حال همه آنها رضایت بخش است.» (ش 1016، ص1).
[3] . سرلشکر احمد بیدآبادى فرماندار نظامى تبریز در این باره به خبرنگار اطلاعات گفت: «خرابکاران قصد داشتند به مأموران فرماندارى نظامى تبریز و حومه شبیخون بزنند که فوراً اقدام متقابل به عمل آمد. مأموران ما وظایف خود را در سرکوبى مهاجمان انجام دادند و موفق شدند که 2 تن از خرابکاران را به قتل برسانند و سومین خرابکار راهم دستگیر کنند.» (اطلاعات، ش 15713، ص 18).
پیوستن نیروهای نظامی به مردم انقلابی همدان-سال 1357ش-میدان مرکزی شهر همدان
منبع: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، جلد 11، صفحه 293 تا 296، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1381.