چهار نامه از امام خمینی(ره) به مرحوم آیت‌الله عبدالرسول قائمی درباره وجوهات و سؤال شرعی – (2)
10 تير 1403
پیشگفتار
از آن‌جایی که بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) از ایام جوانی منادی آگاهی و وحدت بین اقشار مختلف ملت بود، با شروع مبارزه آزادی‌بخش خود از سال 1340 با ارسال نامه‌های مختلف در جهت آگاهی‌بخشی به علماء و روحانیون برای افشای رژیم وابسته پهلوی و نقشه‌های قدرت‌های استکباری و ایجاد هماهنگی، همفکری و تشریک مساعی، گام برمی‌داشت، لذا مکاتبات ایشان بسیار قابل توجه است.
قسمت عمده‌ای از این نامه‌ها ابتدا در صحیفه نور و سپس با ویراست و اضافاتی در صحیفه امام(ره) توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) به چاپ رسید. ولی با توجه به وسعت و پراکندگی نامه‌های ارسالی امام(ره) بسیاری از این مکاتبات در نزد افراد و یا در سانسور نامه‌های معظم‌له در شهربانی و ساواک و در پرونده موضوعات و افراد مختلف بایگانی گردیده است.
این مرکز با انتشار مجموعه یاران امام به روایت اسناد ساواک تعدادی از نامه‌های ضبط شده توسط ساواک در پرونده‌های انفرادی روحانیون انقلابی و مبارز را منتشر ساخته است و اینک در نظر دارد به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی با استخراج آن از کتاب‌های منتشره به عنوان بخشی مستقل در سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی در معرض دید عموم قرار دهد.
بنابر این منظور از نامه‌های منتشر نشده امام(ره) آن بخش از نامه‌هایی است که در مجموعه ارزنده صحیفه امام(ره) نیامده است و امید است با انتشار آن در این سایت و با همت و تلاش مؤسسه محترم تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در چاپ‌های بعدی صحیفه امام(ره) گنجانده شود.
در برخی نامه‌ها که لازم بوده است، کوشیده‌ایم تا آن جا که امکان دارد کم و کیف صدور نامه را با استناد به اسناد ساواک برای خوانندگان بازگو کنیم تا چگونگی صدور نامه حضرت امام(ره) و مقدمات و مطالب مربوط به آن روشن گردد.
******
همان‌گونه که در بخش اول نامه‌های حضرت امام به آیت‌الله عبدالرسول قائمی اشاره شد، آن مرحوم از عالمان برجسته و از مبارزان ثابت قدم استان خوزستان تا روز رخت بستن از دنیای فانی بود. آیت‌الله قائمی از پیشگامان و همراهان نهضت امام خمینی(ره) در سال 1342 بود و در همبستگی روحانیان در این استان نقش موفقی داشت. او پس از تبعید حضرت امام(ره) بسیاری از مبارزان را که تحت تعقیب رژیم شاه بودند، پناه می‌داد و سپس آنان را راهی عراق می‌کرد. ایشان یکی از نمایندگان امام(ره) در دریافت و مصرف و ارسال وجوهات شرعی و انتقال و پخش اعلامیه‌ها در خوزستان بود و به همین دلیل همواره مورد سوء ظن و مراقبت ساواک قرار داشت.
در این قسمت چهار نامه از نامه‌های حضرت امام به آیت‌الله قائمی که درباره وجوهات شرعی، پاسخ سؤال شرعی، احوالپرسی و اظهار نگرانی از اوضاع زمانه است از نظرتان می‌گذرد. یادآور می‌شویم این نامه‌ها جزء اسناد ساواک نبوده و مربوط به اسناد شخصی آن مرحوم است که مخفیانه و به طور غیر رسمی از طریق پیک و مرتبطین بین حضرت امام و آیت‌الله قائمی رد و بدل شده است.
لیله 20 شهر محرم‌الحرام 95 [یکشنبه 13 بهمن 1353]
بسمه تعالی
خدمت جناب مستطاب عمادالاعلام و حجت‌الاسلام آقای قائمی دامت افاضاته
مرقوم شریف مورخه 9 ذی‌الحجه در عشر دوم محرم واصل شد و این موجب تأخیر جواب گردید. سلامت جنابعالی را خواستارم. آقای حاج شیخ غلامعلی بهبهانی مجازند از اینجانب راجع به مصرف وجوه در مساجد؛ برای من اجازه مشکل است و معذورم.
آنچه نزد آقای بهبهانی فرستاده‌اید واصل شد. از جنابعالی امید دعای خیر دارم. حوزه علمیه بسیار محتاج به ادعیه خالصه آقایان است. از خداوند متعال اصلاح امور مسلمین و حفظ حوزه‌های دینیه را خواستار است.
شخصی که می‌خواهد سهم سادات را در محل بدهد مجاز است به سادات فقیر عفیف بپردازد.
والسلام علیکم و رحمه الله
روح الله الموسوی الخمینی
*****
29 / ربیع / 95 [شنبه 23 / 1 / 1354 یا یکشنبه 21 / 2 / 1354]
خدمت جناب مستطاب عمادالعلماءالاعلام و حجت‌الاسلام آقای قائمی دامت افاضاته
پس از اهداء سلام و تحیّت، مرقوم شریف واصل، توفیق و تأیید جنابعالی را از خداوند تعالی مسئلت می‌نماید. اینجانب بحمدالله مزاجاً سالم ولی با ناگواری‌های گوناگون مواجه و آنچه به سمع شریف رسیده است، جزئی از مسائل است. از خداوند تعالی اصلاح امور را خواستار است. از جنابعالی و سایر آقایان امید دعای خیر دارم. آنچه موجود یا بعد از این واصل می‌شود به وسیله به قم خدمت اخوی بفرستید. خرج قم به طوری که مرقوم داشته‌اند بسیار زیاد است و با وضعی که ما مواجه هستیم معلوم نیست اینجا احتیاجی داشته باشد، مگر آن که فرجی حاصل شود.
والسلام[علیکم و رحمه] الله تعالی
روح الله الموسوی الخمینی
*****
غره شهر صیام 95 [17 شهریور 1354]
بسمه تعالی
به عرض عالی می‌رسانم، مرقوم محترم مورخ 25 ج 2 [جمادی الثانی] 95 [14 / 4 / 1354] در عشر آخر شهر شعبان [7 شهریور 1354 به بعد] واصل شد. مطلبی که راجع به کسالت آقازاده مرقوم شده بود موجب تأثر گردید. امید است انشاءالله تعالی با صحت و سلامت ایشان را ملاقات کرده باشید. سلامت و سعادت جنابعالی را خواستار است. اینجانب بحمدالله تعالی مزاجاً سلامت ولی ناگواری‌ها مجال تفکر را سلب نموده است. خداوند اصلاح فرمایند. از جنابعالی و سایر آقایان امید دعای خیر دارم. آقای بهبهانی وجهی فرستاده‌اند لکن صورت را تاکنون نداده‌اند.
در این ایام متبرکه امید دعای خیر برای حسن عاقبت دارم.
والسلام علیکم و رحمه‌الله
روح الله الموسوی الخمینی
*****
14 رجب 96 [دوشنبه 21 تیر 1355]
بسمه تعالی
خدمت جناب مستطاب عمادالعلماء الاعلام و حجت‌الاسلام آقای قائمی دامت افاضاته
مرقوم محترم واصل سلامت و سعادت جنابعالی را خواستارم. امید دعای خیر برای حوزه‌ها و برای حسن عاقبت دارم.
والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته
روح‌الله الموسوی الخمینی
منبع: یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیت‌الله عبدالرسول قائمی، صفحات 386، 411، 424 و 459، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1393.