کوشش ساواک برای ترور شخصیت آیت‌الله العظمی سید محمدهادی میلانی


16 مرداد 1402


یکی از کارهای مداوم ساواک ایجاد تفرقه بین مبارزین از جمله روحانیان نسبت به هم و بین ایشان و مردم بود. ساواک علاوه بر اقدامات کنترلى و ایجاد محدودیت‌هاى متنوع که علیه علماء و مراجع تقلید اعمال مى‌نمود، سعى داشت از طریق ترور شخصیت علما و خصوصاً مراجع تقلید، بین مردم مسلمان و رهبران دینى بدبینى و تفرقه ایجاد نماید. ساواک جهت تخریب نفوذ آیت‌الله‌ العظمی سید محمدهادی میلانى از طریق شایعه سازى، و تهیه شعرهاى موهن و ترانه‌هاى مبتذل کوشش نمود محبوبیت و وجهه او را در میان مردم از بین ببرد و از نفوذ معنوی ایشان بکاهد.

ساواک خراسان با توجه به وضعیت مذهبى استان خراسان و به ویژه شهر مشهد مقدس و نفوذ و محبوبیت آیت‌الله میلانی، چنین اقدامى را علیه معظم‌له تجویز نمى‌نماید، بلکه همچنان تداوم سیاست ایجاد تفرقه بین علما و حوزه‌هاى علمیه از یک سو و بین علما و مردم از سوى دیگر را توصیه نموده است. ضمن آنکه اعلام می‌کند که در صورت تأکید ریاست بر اجرای نقشه پیشنهادی و تهیه اشعار موهن علیه آیت‌الله‌ میلانى، پیش‌بینى و اجرای لازم را خواهد نمود. نهایتاً ساواک مرکز طى نامه شماره 24983 / 316 ـ 4 / 5 / 46 از ساواک خراسان مى‌خواهد که علیه آیت‌الله‌ میلانى اشعار موهنى تهیه و چاپ نماید و ساواک خراسان نیز با تهیه نواری در این خصوص و ارسال آن برای ریاست ساواک، نظر و تصویب آن مقام را خواستار می‌گردد.

در قسمتی از سند زیر رئیس ساواک خراسان به دروغ و برای بزرگ نمائی اقدامات خود می‌نویسد:

 «... در حال حاضر میلانى و فرزندش و فرزندان قمى و اطرافیانش در دو صف مقابل هم قرار گرفته و هر یک به نحوى دیگرى را لجن مال مى‌نمایند و ساواک هم بهترین بهره‌بردارى را نموده و هم اکنون هیچیک وجهه و اعتبارى ندارند و فوق‌العاده از دستگاه وحشت دارند...»

علت این دروغ بافی در توبیخی نهفته است که رئیس سازمان ساواک سپهبد نعمت‌الله نصیری طی نامه‌ای به شماره: 1591 / 130 در تاریخ 29 / 7 / 45 برای رئیس ساواک خراسان سرتیپ بهرامی ارسال داشته و از عدم موفقیت او در کنترل و اشراف اطلاعاتی و اسکات آیت‌الله میلانی و آیت‌الله قمی عنوان داشته است. نصیری در این نامه می‌نویسد:

« هنوز بعد از چند سال نتوانسته‌اید به داخل منزل میلانى و قمى نفوذ نمائید و از مکاتبات و مذاکرات آنها به طور نسبت و دست اول اطلاع حاصل نمائید...»

همین توبیخ موجب شده تا سرتیپ بهرامی ادعاهای گزاف و بی‌پایه بالا را برای توجیه و بازده عملیات خود مطرح نماید.

*****

 

[از]: ساواک خراسان                                                                تاریخ: 20 / 6 / 46

[به]: تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور                       شماره: 7288 / ه‌ 1

اداره کل سوم (316)

 

موضوع: آیت‌اللّه‌ میلانى و فرزندانش

با بررسى‌هایى که به عمل آمد ساواک خراسان معتقد است که هرگونه اقدام بر علیه مراجع به صورت شعر و غزل و ترانه علاوه بر اینکه نتیجه‌اى ندارد و باعث تحریک متعصبین مذهبى که واحد قابل توجهى هستند، شده و آنها را جرى‌تر مى‌نماید و علما را مظلوم و بى‌گناه نشان مى‌دهد. به نظر این سازمان به طورى که تاکنون عمل شده و نتیجه هم به دست آمده تفرقه‌اندازى بین آیات بوده و به دست خود آنها صدور اعلامیه بر علیه یکدیگر مى‌باشد و هرچه این اعلامیه‌ها مستندتر و با مدرک باشد نتیجه آن بهتر و مردم را از اطراف آنها پراکنده مى‌نماید. ساواک خراسان این عمل را انجام داده و در حال حاضر میلانى و فرزندش و فرزندان قمى و اطرافیانش در دو صف مقابل هم قرار گرفته و هر یک به نحوى دیگرى را لجن مال مى‌نمایند و ساواک هم بهترین بهره‌بردارى را نموده و هم اکنون هیچیک وجهه و اعتبارى ندارند و فوق‌العاده از دستگاه وحشت دارند کما اینکه میلانى حاضر نشده از نظر علماى قم تبعیت کند [و] درباره ترک نماز اقدام کند و به نظر اینجانب تا موقعى که نامبرده تسلیم دستگاه است و عمل حادى ننموده بایستى فقط از نیروى قمى بر علیه وى استفاده کرد و آنها را وادار نمود که به وى اهانت کنند و ساواک هم غیرمحسوس طبق روش همیشگى هر چند ماه یک بار اعلامیه‌اى به نام یکى از آنها با مدرک لازم بر علیه دیگرى در تمام کشور منتشر نماید، کافى است.

بدیهى است چنانچه میلانى جزئی‌ترین فضولى نمود با شدیدترین وجهى کوبیده خواهد شد. معذلک سراینده شعر و ترانه در اختیار این ساواک هست چنانچه تیمسار ریاست معظم معتقد به سرودن اشعار باشند مجدداً مراتب را ابلاغ تا اقدام شود.

رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان. سرتیپ بهرامى 20 / 6

 

*****

 

از: اداره کل سوم                                                                 تاریخ: 8 / 7 / 46

به: ریاست ساواک خراسان                                               شماره: 45110 / 316

 

درباره: آیت‌اللّه‌ میلانى

بازگشت: 7288 /  ه‌ـ 1 20 / 6 / 46

     مراتب به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید پى‌نوشت فرمودند: آهنگ‌هاى متداول بین کوچه‌ها که در کوچه مى‌خوانند و مشهور است سئوال نمائید.

خواهشمند است دستور فرمائید در اجراى اوامر صادره اقدام و نتیجه را اعلام نمایند.

از طرف مدیر کل اداره سوم

مقدم باصرى‌نیا

خیلى فورى  با مراجعه به امیر مجاهدى یک نوار از آهنگ‌هاى محلى متداول تهیه کنید و بفرستید. 13 / 7

 

*****

 

از: ساواک خراسان                                                                         تاریخ :  / 7 / 46

    به: تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور اداره کل سوم (316)

 

آیت‌اللّه‌ میلانى

عطف به 45110 / 316 ـ 8 / 7 / 46

     از آهنگ‌هاى محلى که در میان بچه‌ها در کوچه‌ها متداول است نوارى تهیه و تقدیم مى‌شود علیهذا مقرر فرمایند هر کدام از آهنگها که مورد تصویب قرار گرفت در ثانى اعلام تا اقدام شود. 

رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان. سرتیپ

بهرامی

 

*****

 

از: تهران                                                                              تاریخ: 29 / 7 / 45

به: خراسان                                                                       شماره: 1591 / 130

 

ساواک خراسان

بازگشت به 466ـ28 / 7 / 45

     سرتیپ بهرامى باید با نهایت جدیت و با هوشیارى کامل مراقب اعمال روحانیون باشید و از کوچکترین فعالیت آنها اطلاع حاصل نمائید. هنوز بعد از چند سال نتوانسته‌اید به داخل منزل میلانى و قمى نفوذ نمائید و از مکاتبات و مذاکرات آنها به طور نسبت و دست اول اطلاع حاصل نمائید. توجه داشته باشید که اگر پیش آمد نماید و قبلاً مطلع نشده و جلوگیرى ننمائید شخصاً مسئولیت داشته و رئیس امنیت داخلى نیز مانند شما مسئول خواهد بود.

سپهبد نصیرى

 

 




منبع: آیت‌الله العظمی سید محمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، جلد دوم و سوم، صفحات 505، 97، 98، 106 و 107، چاپ اول، سال 1380 و 1381.


 
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.