اسکناس‌های 200 ریالی با ستاره شش‌پَر اسرائیل در سال 1355
06 خرداد 1399
معمولاً به مناسبت نوروز هر سال اسکناس‌های جدیدی از طرف بانک مرکزی منتشر شده و در اختیار بانک‌ها و بازار پول برای توزیع قرار می‌گرفت. در اسفند سال 1354 انتشار اسکناس 200 ریالی منقوش به تصویری از شاه و میدان شهیاد (آزادی) و ستاره شش پَر مانند ستاره داود (پرچم اسرائیل) در پس زمینه موجی از شایعات را در بر داشت. عده‌ای، طراحانِ این نقش را عوامل اسرائیل می‌دانستند و عده‌ای دیگر، رئیس بانک مرکزی را مقصر می‌دانستند. عده‌ای این حرکت را از طرف بهائیان از جمله امیرعباس هویدا می‌دانستند و برخی خود شاه را در این باره دخیل می‌دانستند. وجود این مطالب باعث شده بود افراد نسبت به این اسکناس‌ها حساسیت فوق‌العاده پیدا کنند و برای به دست آوردن آن مبلغی بیش از ارزش آن بپردازند. اصل و حقیقت ماجرا هر چه بود، نتیجه آن جرقه‌ای برای بیداری مردم درباره روابط آشکار و پنهان رژیم پهلوی با رژیم صهیونیستی شد. رژیم به سرعت دست به کار گردید و اقدام به خرید و جمع‌آوری اسکناس‌های موصوف نمود و اسکناس‌های جدیدی با پس زمینه دیگری به چاپ رساند.
دو سند و دو عکس زیر بیانگر این ماجراست و آنچه جالب و قابل تأمل است اظهار نظر پرویز ثابتی مدیر کل امنیت داخلی و مرد شماره دو ساواک است. وی بر خلاف آنچه عیان و واضح است می‌نویسد:
«... شباهت چندانی به علامت دولت اسرائیل ندارد.»
*****
از: 13/ه تاریخ: 18/2/35
به: 341 شماره: 6425/8
موضوع: اسکناس‌های 200 ریالی
اخیراً بین اهالی شهرستان همدان شایع شده، آن دسته از اسکناس‌های 200 ریالی جدید که عکس میدان شهیاد پشت آنها بوده با ستاره 6 پر نشانه دوستی دولت ایران با دولت اسرائیل می‌باشد که به تناوب مبلغی بیشتر از قیمت اصلی خرید و فروش می‌شود.
نظریه شنبه: به نظر می‌رسد اشخاص ضد ایرانی این پول‌ها را گرانتر خریداری و جمع‌آوری می‌نمایند تا بتوانند نقطه ضعفی از این راه به دست آوردند.
نظریه یکشنبه: صحت خبر، مورد تأیید است، علاوه بر نظریه شنبه شایع است که دولت اسرائیل مارک دولت خود را پشت اسکناس‌های ایران زده و می‌خواهد نفوذ خود را نمایان کند که دولت ایران به همین جهت مبلغی از 50 ریال الی 200 ریال بیشتر از قیمت اصلی (به وسیله دلال) آنها را خریداری می‌نماید. علیهذا دو نمونه از فتوکپی اسکناس‌های جدید معمولی و اسکناس‌های جدید با ستاره 6 پر جهت استحضار به پیوست ایفاد می‌گردد. نادر
نظریه چهارشنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید می‌باشد. ارجمند
جواب داده شود: این اسکناس‌ها در جریان گذاشته شود... ولی بعد متوجه شدند، سرگرم جمع‌آوری می‌باشند ولی در عین حال.... ثابتی 25/2/35
*****
از: اداره کل سوم 341 شماره: 1026/341
به: ریاست سازمان اطلاعات و امنیت همدان تاریخ: 27/2/35
موضوع: اسکناس‌های 200 ریالی
بازگشت به شماره 6425/ه - 16/2/35
اسکناس‌های مورد بحث قبلاً در جریان گذاشته شده بود لیکن بعد متوجه موضوع شدند که فعلاً سرگرم جمع‌آوری آنها می‌باشند. ضمناً ستاره شش پر که در پشت اسکناس‌های موصوف چاپ شده شباهت چندانی به علامت دولت اسرائیل ندارد. الف
مدیرکل اداره سوم . ثابتی
از طرف
*****
منبع: اسناد موضوعی ساواک، یهودیان.