تلاش رژیم پهلوی برای سازش و یا لااقل ملاقات با امام خمینی در سال 1357
21 مهر 1399
در سال 1357 که خیزش‌های انقلابی مردم مسلمان به اوج خود نزدیک می‌شد و رژیم پهلوی با چالش‌های جدی در اداره بحران و اعتراضات مردم روبرو بود، ترفندهای مختلفی را آزمود. یکی از این ترفندها تظاهر به ایجاد آشتی و تفاهم با نهضت اسلامی و رهبر کبیر آن امام خمینی(ره) بود. این آزمون در فروردین سال 1343 و پس از آزادی امام از حصر در تهران و بازگشت به قم نیز اتفاق افتاد و روزنامه اطلاعات به دروغ خبر از تفاهم بین حکومت و امام خمینی داد که با واکنش تند و قاطع ایشان نقش بر آب شد.[1]
همین رویه در سال 57 نیز در حال نضج بود که با تدبیر و دور اندیشی حضرت امام در آغاز خفه شد. دو سند زیر در باره شایعه دیدار قریب‌الوقوع اردشیر زاهدی سفیر ایران در آمریکا و وزیر خارجه سابق کابینه امیرعباس هویدا با امام خمینی در پاریس در مهر سال 57 است که با واکنش امام به مرحله انجام نرسید. مسئله ملاقات از سوی یکی از وابستگان دربار با امام برای رژیم در آستانه سقوط قرار گرفته پهلوی حائز اهمیت بود و می‌توانست یک نوع مشروعیت و لو ناچیز و کم به حکومت ببخشد و از طرف دیگر فرصت شایعه‌سازی و فریب‌کاری در باره این ملاقات‌ها و گفتگوها و تصمیمات گرفته شده در آن را ایجاد می‌کرد و شاید می‌توانست از این ترفند راهی برای ایجاد شکاف در نهضت پیدا نماید.
*****
تاریخ سند: 28 مهر 1357
اظهارات روح‌الله خمینی و ملاقات شخصی از طرف سرهنگ قذافی رهبر لیبی با نامبرده
طبق اطلاع :
1ـ به دنبال انتشار خبر عزیمت اردشیر زاهدی به فرانسه و عنوان این موضوع که سفیر شاهنشاه با روح‌الله خمینی در پاریس ملاقات خواهد کرد، روح‌الله خمینی در یک مذاکره خصوصی انجام چنین ملاقاتی را تکذیب و اضافه نموده با نماینده «شاه» ملاقات نخواهد کرد.
2ـ روز 28 / 7 / 57 (2537 شاهنشاهی)، شخصی که گفته شده از طرف قذاقی به پاریس رفته با روح‌الله خمینی ملاقات و از طرف او (نماینده قذاقی) به خمینی پیشنهاد شده که به جای موسی صدر در لبنان رهبری شیعیان جهان را به عهده بگیرد.
خمینی جواب داده: «من می‌خواهم رئیس جمهور ایران شوم و آن وقت شما دعوت می‌کنید جای موسی صدر را بگیرم!»[2]
ارزیابی خبر: خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده: مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
***
پاریس ـ خبرگزاری فرانسه ـ 19 اکتبر 1978
در محافل نزدیک آیت‌الله خمینی در پاریس، اخبار مطبوعات ایران مبنی بر احتمال انجام ملاقات بین خمینی و اردشیر زاهدی سفیر ایران در آمریکا عاری از حقیقت توصیف شد.
گزارش‌های مطبوعاتی حاکیست که زاهدی قرار است در اواخر هفته جاری در پاریس با خمینی ملاقات کند. همین محافل خاطرنشان می‌کنند آیت‌الله هنوز هم به طور اصولی حاضر نیست با فرستادگان شاهنشاه و یا رژیم ایشان ملاقات کند.
روزنامه‌های ایران گزارش داده بودند زاهدی قرار است برای تکمیل مأموریت اطلاعاتی خود که از دو هفته پیش آغاز کرده است با آیت‌الله ملاقات کند. طبق همین گزارش آقای زاهدی در این مأموریت با علی امینی نخست‌وزیر اسبق، مقامات نظامی و رهبران مذهبی داخلی ایران ملاقات و گفتگو کرده است.
نشریه 214 خبرگزاری پارس
روح‌الله خمینی 67908 بایگانی شود.
پی‌نوشت‌ها:
[1] . در این باره بنگرید: تلاش حکومت پهلوی در سال 1343 برای سکوت و سازش امام خمینی(ره) و موضعگیری ایشان، سایت این مرکز به نشانی: http: / / historydocuments.ir=2994
[2] . قرینه یا سندی در مورد این اظهار نظر امام خمینی وجود ندارد؛ مضاف براینکه چنین اظهاری با ادبیات سیاسی امام مغایر است. آنچه مشخص است پیام امام به معمر قذافی است که در تاریخ 26 / 7 / 57 فرستاده شد. این پیام در مورد امام موسی صدر بود که امام نوشته بودند: «قضیه جناب حجت الاسلام آقای صدر به شکل معمایی مرموز درآمده است. بستگان ایشان پس از بررسی می‌گویند در لیبی هستند. چون جناب ایشان مورد احترام و محبت روحانیون و دیگر جناح‌ها هستند و این امر موجب نگرانی آن‌هاست مقتضی است در آن اهتمام نمایید و از دولت خودتان بخواهید ما را از سلامت ایشان یا محل اقامت شان مطلع نموده، نگرانی‌ها را رفع کنند.» (صحیفه امام، ج 4، ص 45، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ج 13 ص 638.)
