طرح ایجاد اختلاف بین مراجع عظام از طرف ساواک در سال 1357
تاریخ انتشار: 25 شهريور 1403
[بولتن ویژه][1]
تحریکات اخیر روحانیون و تبلیغاتى که به طورکلى در سطح جامعه پیرامون انحراف دستگاه حکومتى ایران از اصول مذهبى صورت گرفته، موجب شده که در میان گروه‌هاى مختلف اجتماعى به تدریج این باور رسوخ کند که دولت ایران ضدمذهبى است و این به طور عمده از یک توطئه خدعه‌آمیز مایه می‌گیرد.
از طرف دیگر عوامل ضدایرانى با پراکندن چنین فکرى، زمینه‌هاى لازم را از جهت سوءاستفاده و عوام فریبى برخى از مراجع فرصت‌طلب مذهبى، فراهم آورده‌اند و مراجع مذکور با سخنان و اعلامیه‌هاى دوپهلو، کنایه‌آمیز و غیرصریح، به ابهام موجود در مورد موضع مذهبى دولت دامن می‌زنند. مجموع عوامل بالا سبب بدبینى توده‌هاى مردم شده و شرایطى را به وجود آورده که دشمنان ملت به راحتى می‌توانند دست به تحریکات و اقدامات وسیعى بزنند. براى مبارزه با چنین پدیده‌اى، ضرورت اقدامات همه جانبه احساس مى‌گردد و در این مورد، ضمناً می‌توان براى خارج کردن بهانه‌هاى موجود به دو اقدام زیر تمسک جست و در افشاء بخش عمده‌اى از زمینه‌هاى عوام فریبى برخى از آیات، اقدام نمود:
1ـ به طور غیرمستقیم از جانب دولت اعلام شود که مراجعت روح‌اله خمینى به ایران مانعى ندارد. شکل اجرائى این نظر می‌تواند فى‌المثل بدین‌گونه باشد که یک نفر خبرنگار در خلال سئوالاتى پیرامون اوضاع جارى کشور، در مورد مراجعت خمینى به ایران از وزیر مشاور در امور اجرائى سئوالى طرح کند و وزیر مشاور در پاسخ بدون اشاره صریح، عنوان نماید که خمینى برخلاف آنچه که گفته می‌شود تبعیدى نبوده و لذا هرگاه مایل باشد می‌تواند به ایران بیاید و در این مورد هیچگونه منع قانونى خاصى وجود ندارد.
2ـ از جهت این که بتوان به جامعه نشان داد که خواسته‌هاى جامعه روحانیت چیست و بین مراجع روحانى وحدت نظر وجود ندارد، دولت طى یک نامه کلى یا به هر طریق مقتضى علنى دیگر به مراجع شیعه (آیات‌اله خوئى، خوانسارى، شریعتمدارى، گلپایگانى و نجفى مرعشى) اعلام نماید و این اعلام در جراید کشور درج گردد. متن نامه یا عنوان مطلب به این صورت خواهد بود که بین دولت و روحانیت تفاهم لازم وجود دارد و آنچه که تاکنون از سوى مراجع به دولت توصیه شده، مورد عمل قرار گرفته و تلاش گردیده که نظرات آن‌ها در قالب مصالح ملى و مملکتى و دینى مرعى و مورد اجراء قرار گیرد، اما از آن جا که امکان دارد باز هم نظریاتى باشد که فرصت ابراز آن به دولت به دست نیامده، مجدداً از آیات درخواست مى‌گردد که با تبادل و مشورت با یکدیگر و در نظر گرفتن شرایط حساس مملکت و براساس مصلحت دین و ملت، چنانچه نظراتى دارند، ظرف مدت معینى به طورکلى و یکجا در حالی که به تایید کلیه مراجع رسیده باشد، در اختیار دولت قرار دهند تا مورد توجه قرار گیرد.
این اقدام ضمن این که چهره دولت را در قبال مردم و مردمى مذهبى نشان می‌دهد، آیات را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد و از آن جا که جاه‌طلبى و‌خودخواهى تنى چند از آنان، مانع رسیدن همگى آنان به یک توافق است، نخواهند توانست جواب واحدى ارائه دهند و چنانچه جوابى هم بدهند، معّرِِف ماهیت فکرى آنان خواهد بود که در صورت اقتضاء در جراید درج مى‌گردد.
مراتب جهت استحضار خاطر خطیر ملوکانه از عرض گذشت، اوامر جهان مطاع ملوکانه را امر به ابلاغ فرمایند.
از شرف عرض پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر گذشت. ملاحظه فرمودند.
در دفتر ثبت گردید.
سپهبد مقدم
57 /6 /15
[1]. آنچه مى‌خوانید بولتن ویژه ساواک است که با شماره 6774 / 312 و تاریخ 15 / 6 / 57 با عنوان «درباره: روابط دولت و روحانیون» منتشر شد. صفحه اول این بولتن که حاوى همین مشخصات است در این جا نیامده است.
تعداد مشاهده: 12231
