روزشمار اسنادی
درگذشت «سید مهدی گلپایگانی» فرزند «آیت اله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی» در سال 1357 بازتاب وسیعی در سطح جامعه داشت و به انقلابیون فرصت داد تا از آن برای ابراز مخالف با رژیم پهلوی استفاده کنند. سند زیر به این موضوع اختصاص دارد. در بخشی از این سند آمده است:«مجلس در ساعت 10:30 خاتمه یافت و حدود یکصد هزار نفر از قشریون مذهبی ضمن عبور از خیابان فرح شمالی مبادرت به تظاهرات خیابانی کرده و شعارهای «خمینی رهبر ماست» و «ارتش برادر ماست» داده‌اند.» قشریون مذهبی از جمله اصطلاحاتی بود که ساواک برای معترضان به کار می‌برد.
گسترش دامنه‌ی اعتراضات مردمی نسبت به رژیم پهلوی در سال 1357 هر روز ابعاد وسیع‌تری به خود می‌گرفت و بخش‌های بیشتری از مردم به انقلاب می‌پیوستند. از مهر 1357 دانش‌آموزان به یکی از فعال‌ترین گروههای اجتماعی در روند پیروزی انقلاب اسلامی تبدیل شدند.
سند زیر اعترضات دانش‌آموزان دبیرستان پهلوی کاشان را نشان می‌دهد. بر اساس این سند تعداد زیادی از دانش‌آموزان در کنار دبیران متعهد، فضای منطقه را کاملاً تغییر داده و رژیم را در موقعیت سختی قرار دادند. در قسمتی از سند آمده است :«دبیرانی در کادر آموزش و پرورش کاشان وجود دارند که در تمام مدت سال تحصیلی گذشته در کلاس یا در کتابخانه دبیرستان‌ها دانش‌آموزان را تحریک نمودند و وضع آموزشی این منطقه را به اینجا کشانیدند.»
استفاده از روابط فردی برای حل و فصل اقدامات و کارهای غیرقانونی از ویژگی‌های حاکم بر رجال عصر پهلوی و اصولاً ساختار سیاسی و اجتماعی رژیم سابق بود. در سندی که در ادامه می‌آید پس از دستگیری فرزند بهرام آریانا تیمسار بازنشسته و رئیس ستاد مشترک ارتش (1348-1344) به جرم حمل غیرقانونی سلاح در سال 1352، می‌بینیم که چگونه وی و دوستانش به دنبال حل و فصل ماجرا بوده‌اند. در بخشی از سند می‌خوانیم:
«تیمسار مخاطب در جواب وی پاسخ داد شما یک نامه مرقوم بفرمائید که این اسلحه‌ها در طی مسافرت‌های شما به خارج تهیه یا هدیه شده بفرستید پیش من. من گواهی می‌کنم و با پاکت لاک و مهر شده می‌فرستم به ژاندارمری رشت تا آنها آن را به دادگاه مربوط بدهند و دادگاه هم پرونده را می‌بندد»
سند زیر گزارشی است که براساس شنود مکالمات آیت‌الله شهید محمد صدوقی تهیه شده است. روند اداری شنود در ساواک اینگونه بود که پس از موافقت دایره مربوطه با شنود مکالمات افراد، کار شنود آغاز می‌شد؛ ابتدا تمام مکالمات ضبط می‌شد. سپس متن صوتی به صورت متن مکتوب درمی‌آمد. متن مکتوب شکل گزینش شده و پیراسته‌تری از متن صوتی اولیه بود و مبنای تهیه گزارش قرار می‌گرفت. براساس اسناد ساواک مکالمات منزل آیت‌الله صدوقی در سال 1357 شنود می‌شده است. شکل مکتوب این مکالمات را اخیراً مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات منتشر کرده است. (تهران، 2 جلدی، 1395) برخی از این مکالمات مبنای گزارش‌هایی بوده‌اند که تعدادی از آنها در کتاب آیت‌الله شهید صدوقی به روایت اسناد ساواک (1377) منتشر شده است. سند زیر که روال مشابهی را طی کرده است به مکالمات حضرت آیت‌الله صدوقی پیرامون موضوعات مختلف اشاره دارد. ناپدید شدن امام موسی صدر و مخابره تلگرافهای متعدد در این باره، طرح مسئله تظاهرات برای پیگیری وضعیت ایشان و انعکاس آن در خارج از کشور و تضیقات رژیم عراق بر حضرت امام(ره) از موارد مطرح شده در این مکالمات بوده‌اند.
سند حاضر یکی از منابع مستدل است که نقش شهید آیت‌الله صدوقی را در شهر یزد و در عرصه انقلاب اسلامی ایران نشان می‌دهد. خصوصاً کتاب‌های یاد شده از این جهت اهمیت در خور توجهی برای محققان و مورخان دارد.
