امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: در دگرگونی‌های دنیا عبرت است. غررالحکم، جلد 4، صفحه 395، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

آن قدری که تاریخ به ما گفته است، در چند نهضت که در ایران واقع شد، نهضت تنباکو، نهضت مشروطه، قضیه پانزده خرداد، نقش زن‌ها بالاتر از مردها اگر نبود، کمتر نبود. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 18، ص 402.

 

اسناد بدون شرح

نمونه‌هائی از فعالیت‌های انقلابی فرهنگیان و دانش‌آموزان در سال 1357


تاریخ انتشار: 28 فروردين 1398


شهربانى بابلسر

بسم‌الله الرحمن الرحیم

 

جامعه فرهنگیان استان مازندران در جلسه روز 25 / 8 / 57 با بررسى اوضاع و‌احوال جارى مملکت و با نظرخواهى و راهنمائى روحانیون، اصناف، کارمندان، ‌کارگران، کشاورزان، دانشگاهیان و سایر اقشار منطقه مازندران به نتایج زیر ‌رسیده است.

1ـ ادامه اعتصاب که در صورت تسلیم نشدن رژیم به خواست‌هاى مشروع و قانونى‌آنها که خواست همه ملت ایران است، استعفاى دسته جمعى خود را بررسى خواهد ‌کرد و براى تحقق بخشیدن به خواسته‌ها تا پایان [پاى] جان می‌ایستد.

2ـ حمایت کامل خود را از تمام طبقات معترض جامعه که به هر شکل و صورت ‌است اعلام می‌دارد.

3ـ در صورت پایدارى رژیم در برابر خواست‌هاى مشروع ملت، جامعه فرهنگیان ‌مازندران پرداخت مالیات‌ها و عوارض مختلف و نیز پرداخت اقساط بدهى به ‌بانکها و نیز هر نوع وجهى که دولت از مردم می‌گیرد تحریم می‌کند.

4ـ ضمن اعلام همبستگى با کارکنان مطبوعات و رادیو تلویزیون هماهنگ با‌ درخواست آنان استفاده از رادیو و تلویزیون را که در اشغال نظامیان است، تحریم ‌می‌کند.

5 - خواسته‌هاى کارگران و کارکنان اعتصابى شرکت نفت مورد تایید همه ملت ‌ایران است.

جامعه معلمان استان مازندران ضمن تمجید از اقدام شجاعانه آنها آمادگى خود را‌ جهت هرگونه کمک مادى و معنوى اعلام می‌کند.

 با امید پیروزى

جامعه فرهنگیان استان مازندران

*****

 

[تلفنگرام]

 

به دنبال دستگیرى عده‌اى از محرکین وقایع اخیر در شهرستان رفسنجان تعدادى از ‌فرهنگیان و کسبه شهرستان مذکور صبح روز 25 / 8 / 57 با 15 دستگاه اتومبیل به ‌کرمان عزیمت و عده‌اى حدود 150 نفر از فرهنگیان کرمان نیز به سرپرستى قاسم اسدى خانوکى شغل دبیر و محمد رنجبر دبیر بازنشسته در جلوى آموزش و ‌پرورش اجتماع و پس از رسیدن افراد مذکور به کرمان، به آنان ملحق شده و نسبت‌ به دستگیرى افراد مورد بحث اعتراض و پس از مراجعه به دادستان شهرستان کرمان ‌و مسئولین آموزش و پرورش متفرق گردیده‌اند.[1]

معین وزیرى

گوینده: آقاى محمدى

گیرنده: شاهقلى

ساعت:

*****

[تلفنگرام]

 

برابر اطلاع واصله از صبح روز جارى حدود هزار نفر از فرهنگیان[اصفهان] به قصد اجتماع و ‌تحصن در دادگسترى روبروى دانشگاه به آن محل عزیمت و قرار است تا ساعت‌830 الى 0900 در محل مذکور مستقر گردند. جهت استحضار و اقدام شایسته.[2]

12076 / 10 ه‍ 2 تقوى

                                                         25 / 8 / 57

گیرنده: سرکار ستوان سالمى

گوینده: نیک سیرت

ساعت: 0805

*****

[گزارش]

 

1ـ شب گذشته[3] اعلامیه‌اى استنسیل شده‌اى از طرف جامعه فرهنگیان شهرستان ‌قم با متن زیر در قم توزیع گردیده است.

ما فرهنگیان شهرستان مذهبى قم به پیروى از منویات مراجع معظم تقلید که ملت ‌ایران را به ادامه مبارزات منطقه‌اى دعوت فرموده‌اند بالاخص حضرت آیت‌اله‌العظمى خمینى که تمام کارمندان دولت را به ادامه نهضت و اعتصاب مکلف ‌ساخته‌اند به منظور تحقیق خواسته‌ها شرعى و قانونى موجود و اعلام همبستگى‌کامل با ملت مسلمان ایران اعم از روحانیون معظم و دانشگاهیان متعهد و مسئول و‌ دانش‌آموزان عزیز و کسبه و بازاریان محترم، کارمندان آگاه، کارگران، کشاورزان‌ رنجدیده و دیگر اقشار و طبقات در تاریخ 21 / 8 / 57 به مدت سه هفته از ادامه کار ‌و رفتن به کلاسها خوددارى می‌کنیم و در صورت عدم تحقق خواسته‌ها و ادامه وضع ‌حاضر با توجه به پیشنهاد عده کثیرى از همکاران پس از انقضاء این مدت نسبت ‌به استعفاى دستجمعى تصمیم مقتضى اتخاذ خواهیم کرد.

جامعه فرهنگیان شهرستان قم

2ـ مراکز آموزشى قم، کاشان، نسبت به روز گذشته تغییرى نداشته است.

باصرى نیا

*****

برگ خبر

موضوع: اجتماع دانش‌آموزان

 

در تاریخ 25 / 8 / 1357 دانش‌آموزان و عده‌اى از دبیران و آموزگاران در ‌دبیرستان دهخدا با شرکت شیخ على سالار و محمدباقر عبدوست و على‌اکبر ادب ‌و امان واعظ جلسه‌اى تشکیل و در این جلسه شیخعلى سالار پیرامون حمد و ‌سوره سخنانى ایراد و سپس یکى از دانش‌آموزان مقاله‌اى درباره کتاب حج نوشته ‌دکتر شریعتى قرائت و آنگاه نوارى که از زندگى‌نامه دکتر شریعتى در عراق و لبنان ‌تهیه و همچنین سرود مجاهدین که از عراق فرستاده شده بود، پخش گردیده است ‌و بعد یکى از حاضرین اظهار داشته: شما معلوم نیست منظورتان از تشکیل این ‌جلسه چیست شما یا درباره حج سخن می‌گوئید یا سخنانى که همه ما با آن آشنائى ‌داریم؟

 یکى از دانش‌آموزان که گرداننده جلسه بوده به وى پاسخ داد که: اگر جلسه ‌براى شما خسته کننده است می‌توانید به جلسه نیآیید که وقتتان به هدر برود و سپس‌على‌اکبر ادب واعظ درباره حکومت اسلامى و حکومت استبدادى و دمکراسى ‌سخنانى ایراد و اظهار داشته است: حکومت اسلامى هیچوقت اشتباه نمی‌کند و‌ یکنفر در نتیجه حدود 13 سال[احتمالاً 53 سال منظور بوده است] اشتباه خود و ملت و کشور را به باد فنا داده است و ‌اضافه نمود: به روستائیان گفته‌اند که اگر حکومت اسلامى بر سر کار آید تمام ‌زمین‌هائى را که از اربابان گرفته و به شما داده‌اند از شما خواهند گرفت ولى باید گفت ­حکومت اسلامى برخلاف این می‌باشد. حکومت اسلامى یعنى برابر و برادرى و‌ مساوات و برخلاف همه اینهائى که گفته‌اند می‌باشد و در خاتمه نماز جماعت‌ وسیله امان در دبیرستان انجام و آنگاه شخصى به نام حسین آقاعمو کتابفروش چند‌ جلد کتاب به شرح زیر:

1ـ  کتابى درباره حکومت  اسلامى از امام خمینى  2ـ امت و امامت  نوشته دکتر شریعتى  3ـ قوانین بین‌المللى نوشته دکتر شریعتى[مرحوم شریعتی کتابی به این نام ندارد] 4ـ حکومت و ضابطه‌هاى ‌اسلامى نوشته بنى‌صدر 5ـ دو مقاله درباره اقتصاد و بعثت دائمى نوشته بنى‌صدر‌6ـ کیش شخصیت از بنى‌صدر 7ـ اقتصاد توحیدى از بنى‌صدر به على اکبر ادب ‌واعظ داده که قرائت نماید. ضمناً احمد قدس دبیر و عضو انجمن شهر ورود و‌ خروج دانش‌آموزان و دبیران را زیر نظر کسانی که از نظر وى مشکوک به نظر ‌می‌رسید از ورود آنان به دبیرستان جلوگیرى به عمل می‌آورد و نیز مقدارى شیرینى‌خریدارى و بین اجتماع کنندگان تقسیم نموده است.[4]

ارزیابى خبر: این خبر تائید شده است.

*****

گزارش خبر

موضوع: فرهنگیان سمنان

 

چند روز پیش اکثر فرهنگیان سمنان تصمیم می‌گیرند که صندوقى تشکیل و‌ هرکدام از اعضاى صندوق ماهیانه یکهزار ریال به حساب شماره 377 بانک‌ فرهنگیان که به همین منظور افتتاح گردیده واریز نمایند و تاکنون گویا در حدود‌ مبلغ 000 / 800 / 1 ریال موجودى دارد و براى جمع‌آورى آن در مدرسه و ‌دبیرستان یکنفر دبیر مسئول می‌باشد منظور آنان از این کار اینست که در مواقع ‌ضرورى از قبیل اخراج یکى از فرهنگیان یا به زندان افتادن آنها استفاده نمایند.

نظریه شنبه: خبر به احتمال قوى صحت دارد.

نظریه یکشنبه: برابر تحقیقات معموله اقدام فوق به ابتکار على شاهورانى دادستان ‌ادارى و عضو هیئت مدیره بانک فرهنگیان و مسعود افشار جبلى صورت گرفته و ‌به احتمال زیاد جمع‌آورى وجه فوق براى مبارزه با ترس فرهنگیان از اخراج یا‌ زندانى شدن فرد و بى‌پول شدن خانواده آنان می‌باشد. لایق

نظریه سه‌شنبه: نظریه یکشنبه تائید می‌گردد. توحید

نظریه 14ه‍: نظریه سه‌شنبه مورد تائید است.

*****

گزارش خبر

موضوع: اظهارات صدیقه ابهرى

 

نامبرده بالا که دبیر دبیرستان‌هاى سمنان و مدرس آموزشگاه بهیارى مهستى ‌می‌باشد روز 25 / 8 / 57 اظهار می‌داشت که من و شوهرم (بهروز افشار) تا جان‌ داریم به نفع خمینى فعالیت و تا زمانی که عوض نشود و 66 [شاه] برکنار نگردد دست از ‌فعالیت نکشیده و کماکان به مبارزه‌مان ادامه می‌دهیم.

نظریه شنبه: خانم ابهرى به آموزشگاه بهیارى رفته و به دانش‌آموزان گفته که من به ‌شما درس نمى‌دهم و بروید استراحت کنید من و همکارانم زمانى درس می‌دهیم که‌ رژیم عوض شود.

نظریه یکشنبه: شنبه صادق است و خبر به احتمال قوى صحت دارد، خانم ابهرى و‌ همسرش بهروز افشار کاظمى از محرکین فرهنگیان سمنان می‌باشند. لایق

نظریه سه‌شنبه: نامبردگان از متعصبین افراطى و طرفدار خمینى می‌باشند. توحید

نظریه 14 ه‍: نظریه سه‌شنبه مورد تائید است.

*****

درباره: فرهنگیان محرک

 

در تشنجات و نا آرامی‌هاى اخیر مدارس کشور تعدادى از معلمین و دبیران به صور ‌مختلف تحریکاتى به منظور تعطیل کلاسها و برهم زدن وضع مدارس و تشکیل ‌اجتماعات می‌نمودند که برخى از سازمانها برمبناى سوابق مزبور تقاضاى انتقال ‌این قبیل معلمان و دبیران را از منطقه مورد نظر به سایر مناطق دور دست می‌نمایند‌ چون اقدام در این زمینه علاوه بر این که خانواده افراد مزبور را ناراضى‌تر می‌کند، ‌مانع از فعالیت مجدد آنان در محل خدمت جدید نخواهد شد. علیهذا دستور‌فرمائید به منظور اقدام یکنواخت در مورد این قبیل فرهنگیان به نحو زیر عمل و ­نتیجه را به موقع جهت ضبط در سوابق اعلام دارند.

1ـ اینگونه افراد ابتدا شناسائى گردیده سپس اسامى‌شان به مسئولین آموزش و ‌پرورش محل اعلام تا از آن طریق تذکر داده شود و تأکید گردد متوجه اعمال خلاف خودشان باشند که اقدامات تحریک‌آمیزشان از نظرها پوشیده نیست وادامه این ‌رویه احتمالاً در آینده اثرسوئى روى سوابق خدمتى آنان خواهد گذاشت.

2ـ در صورتی که افراد منظور مجدداً به تحریکات و تبلیغات سوء خود ادامه دادند ‌لیست آنان تهیه و اعلام تا از طریق وزارتخانه مربوط نسبت به ادامه خدمتشان در ‌کادر آموزشى تجدید نظر شود.

3ـ چنانچه اقدامات غیرقانونى و فعالیت مضره عده‌اى از فرهنگیان طورى بوده ‌باشد که اعمال رویه‌هاى بندهاى 1 و 2 در موردشان مؤثر نخواهد شد، ترتیبى داده‌ شود با تهیه مدارک و دلائل محکمه‌پسند نسبت به تعقیب قانونى‌شان با رعایت ‌دستورالعمل‌هاى صادره اقدام گردد.

رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خوزستان. ودیعى

صورت اسامى دبیران مورد نظر تهیه و ارائه شود تا پس از بررسى به آموزش و پرورش محل ‌اعلام و سپس در موارد بندهاى 2 و 3 اقدام به موقع خواهد شد. 29 / 8 / 57

 

پی‌نوشت‌ها:


[1] . به دنبال دستگیرى 19 نفر از‌ مبارزان رفسنجان این اقدام‌ صورت گرفت. پس از این که ‌گروهى از اهالى کرمان به‌ تحصن‌کنندگان مقابل‌ آموزش و پرورش گرویدند با ‌وساطت آیت‌اللّه‌ صالحى‌کرمانى این تحصن پایان‌یافت. استاندار کرمان امروز‌(25 / 8 / 57) با تشکیل جلسه‌ شوراى تأمین استان و گرفتن ‌تعهد از دستگیرشدگان آنان را‌ یک روز بعد (26 / 8 / 57) آزاد‌ کرد. آزاد شدگان رفسنجانى با‌30 خودرو وارد شهرستان‌ خود شدند و مورد استقبال‌ مردم قرار گرفتند. در آن روز ‌یک راه‌پیمایى هم در ‌رفسنجان صورت گرفت و‌ مردم در مسجد جامع شهر‌گرد هم آمدند و در ساعت‌30 / 18 متفرق شدند.

[2] . کیهان هوایى درشماره ‌302 خود نوشت که از تحصن‌ معلمین در دادگسترى ‌اصفهان توسط مأمورین‌نظامى جلوگیرى به عمل آمد.‌(ص 7)

[3] . تاریخ این گزارش امروز‌(25 / 8 / 57) است، اما اشاره ‌به تاریخ صدور اعلامیه‌ فرهنگیان قم مربوط به بیست ‌و چهارم آبان است. بند دوم‌ هم موقعیت مراکز آموزشى ‌قم و کاشان را در روز جارى ‌نشان مى‌دهد.

[4] . نصر، رئیس ساواک سمنان‌ موقعیت مراکز آموزشى ‌منطقه تحت نظر خود را ‌امروز(25 / 8 / 57) چنین‌گزارش داد: «1ـ کلیه ‌دبیرستان‌هاى سمنان، ‌ورامین، دامغان، شاهرود، ‌دماوند تعطیل مى‌باشد. 2ـ‌ کلاسهاى دبستان‌هاى دامغان، ‌شاهرود، گرمسار دایر و ‌دانش‌آموزان مشغول تحصیل‌ مى‌باشند.» (پرونده 243212، ‌ج 4)




منبع: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، جلد 16، صفحات 240 تا 249، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1384.
 

تعداد مشاهده: 6382

تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.