دو نامه امام خمینی به آیتالله سید حسین خادمی در باره مؤسسه احمدیه اصفهان
تاریخ انتشار: 19 اسفند 1402
مقدمه
در راستاى تعلیم و تربیت اسلامى نسل آینده و تقابل با سیاستهاى غربگرایانه رژیم پهلوى و نیز مصون کردن قشر جوان در برابر فرهنگ منحط لائیک، مجموعهای که به موقوفه احمدیه در اصفهان معروف است در سوم شعبان 1344 افتتاح شد.[1] نام اصلی این تشکیلات که در این سال بنا شد مؤسسه دینی و علمی چهارده معصوم(ع) اصفهان بود که اولین بنای آن به نام پیامبر اسلام و اولین معصوم «احمدیه» نامیده شد. این مؤسسه شامل دبستان، دبیرستان (کلاسهاى روزانه و شبانه)، کتابخانه و سالن سخنرانى بود و توسط عدهای از علمای اصفهان بنیان نهاده شد. هیئت مؤسس عبارت بودند از: آیتالله سیدحسین خادمی (مقام نظارت شرعی تشکیلات)، سید جمال الدین صهری (مدیر عامل)، شیخ مهدی مظاهری (معاون)، شیخ غلامرضا فیروزیان (منشی جلسات)، شیخ محمد رضا ناطق (سرپرست کتابخانه)، شیخ محمدحسین منصورزاده (بازرس)، و میرزا حسن کلاهدوزان (مقام نظارت مالی تشکیلات). اساسنامه تشکیلات دینی و علمی چهارده معصوم(ع) اصفهان به عنوان یک تشکیلات آموزشی و مذهبی در 1 ماده و 3 تبصره در 7 / 10 / 1344 به تصویب رسید و کار خود را آغاز کرد.
حجتالاسلام محمدحسین منصورزاده[2] یکی از مؤسسین در مورد تاریخچه تأسیس و اهداف این مؤسسه چنین میگوید:
«احمدیه از سال 44 ابتدا طرح آن را اینجانب و آقای مهدی مظاهری دادیم و غرض از این کار تشکیل دبستان و دبیرستان و کودکستان که رقابت نماید با مدارس اقلیتهای مذهبی موجود در شهرستان اصفهان و چون ما دو نفر دست تنها بودیم، از همه اهل علم دعوت کردیم که دیگران هم در این کار با ما تشریک مساعی نمایند. جلسات پی در پی و هفتگی در منازل اشخاص تشکیل شد و تقریباً یک سال طول کشید و به نتیجه نرسید تا این که عدهای از آنها مانند آقای صهری – حاج آقا فخرالدین کلباسی – آقای دکتر جمالالدین سیادت موسوی – آقای دکتر خلیل رفاهی – آقای سید شهابالدین صفوی قمی – آقای شیخ محمدرضا ناطق و شیخ غلامرضا فیروزیان این عده هیئت مدیره را تشکیل دادند و من نیز جزو این عده بودم و پیشنهاد شد که یکی از تجار بازار با یکی از روحانیون برای نظارت در امور مالی و شرعی انتخاب بشوند و جزو هیئت مدیره قرار گیرند. برای این کار آقای حاج میرزا حسن کلاهدوزان و آقای خادمی مورد قبول اکثر واقع شدند و قبول کردند و برای بودجه پیشنهاد شد قبوض چاپ کنند و در مجالس روضهخوانی و ... به مردم بفروشند و این کار عمل شد و از این پول که در حدود 40 هزار تومان جمعآوری گردیده بود توسط آقای شیخ محمدرضا ناطق یک قطعه زمین خریداری گردید و برای مالکیت آن 6 نفر از آقایان متولی معین شدند و زمین وقف شد که این عده عبارت بودند از: آقای کلاهدوزان – آقای ناطق – آقای فیروزیان - آقای مظاهری – آقای صهری و آقای خادمی که در وقفنامه قید شده و محضری است و شروع به ساختمان شد و با پولهایی که از فروش قبوض و یا کمکهای دیگر که مردم 1000 تومان، 500 تومان میدادند طبقه اول شروع به ساختمان شد و این سه ساله به همین ترتیب مشغول ساختمان بودیم یک مقدار از آن ناقص بود که تکمیل و محل آن در محله بیدآباد میباشد و اکثر این پولها توسط مریدان آقا مظاهری که وجهه خوب دارد جمعآوری میگردید.
مسئولین این مؤسسه به مناسبتهاى مختلف از اندیشمندانى همچون علامه محمدتقى جعفرى، استاد شهید مرتضى مطهرى، شهید دکتر مفتح، علامه امینى و ... دعوت مىکردند تا شیفتگان علم و فضیلت از سخنان آنان بهرهمند شوند.»
یکی از فعالین اصلی دبیرستان احمدیه مرحوم سید علی اکبر پرورش[3] بود. نامبرده پس از انتقال به آموزش و پرورش اصفهان در دبیرستان هراتی و سپس دبیرستان احمدیه مشغول به کار شد. دبیرستان احمدیه به لحاظ شرایط خاص، امکان بسیاری از فعالیتهای دینی و انقلابی را برای وی فراهم کرد. مدرسه احمدیه توسط مرحوم آیتالله سیدحسین خادمی و جمعی از روحانیون اصفهان و نیز پس از کسب نظر موافق حضرت امام خمینی(ره) در اصفهان تأسیس شد. در این مدرسه در کنار آموزشهای مصوب آموزش و پرورش، دانشآموزان با ابعاد مختلف اسلام ناب محمدی(ص) در فوق برنامهها توسط کادر انقلابی آشنا میشدند. این مؤسسه با پوشش کارهاى فرهنگى به امور سیاسى همگام با نهضت روحانیت مىپرداخت.
در روزهای جمعه فضای آموزشی این مدرسه در جهت مسائل تربیتی و فرهنگی فرزندان انجمن مددکاری امام زمان(عج) اصفهان ویژه ایتام تحت سرپرستی آقای پرورش مورد بهرهبرداری قرار میگرفت. استاد پرورش بسیاری از ارتباطات خود و دوستان انقلابیاش را برای دور ماندن از چشم مأموران امنیتی در این مکان ترتیب میداد. مدیریت این مدرسه بر عهده مرحوم حجتالاسلام و المسلمین سید ابوالحسن بدری[4] از روحانیون انقلابی و معاونت مدرسه بر عهده استاد پرورش بود و کتابخانه آن را نیز شهید عباس نبویمنش (از شاگردان برجسته استاد پرورش) اداره میکرد و شهید علیاکبر اژهای (از شهدای انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیر 60) از جمله دبیران انقلابی این مدرسه بود.
پس از تشدید فعالیتهای انقلابی کادر دبیرستان احمدیه اصفهان که استاد پرورش نیز جزو کادر اصلی آن بود مأمور ساواک وضعیت این دبیرستان را چنین گزارش میکند:
«با توجه به کشف فعّالیتهای مضره اخیر تعدادی از دانشآموزان و بررسی حاصله در روی دبیران و رئیس این دبیرستان مشخص گردید کادر آموزشی و به ویژه رئیس این دبیرستان از افراد مذهبی متعصب و حتی برخی از آنان خرافاتی بوده که روی اصل تعصبات مذهبی شدید توجهی به مسائل ملی و میهنی در دبیرستان نداشته و با عدم آموزش و آشنایی دانشآموزان به مسائل ملی و میهنی موجبات زمینه مساعد جهت فعّالیت مضره را ناآگاهانه در دانشآموزان معصوم فراهم و در نتیجه سبب گرفتاری برای آنان و خانوادههای آنها گردیده است. در سال تحصیلی آینده نیز سعی شود نسبت به پراکندگی دبیران موجود این دبیرستان اقدام گردد و تدریجاً این محیط آلوده پاک گردد.»
پس از آن که ساواک اصفهان وضعیت این مجموعه آموزشی را به اطلاع ساواک مرکز میرساند، ناصر مقدم مدیر کل اداره سوم ساواک مرکز چنین دستور میدهد:
«دستور فرمایید تا کسب اجازه قانونی از ادامه فعّالیت انجمن اسلامی جوانان احمدیه از طریق شهربانی محل جلوگیری به عمل آورند و نتیجه را اعلام نمایند. ضمناً در مورد بقیه انجمنها با بخش ذینفع مکاتبه گردد.»
در گزارش دیگری وضعیت احمدیه چنین گزارش شده است:
«مؤسسه دینی و فرهنگی احمدیه میباشد که هر هفته عصرهای جمعه جلسات سخنرانی خود را در سالن سخنرانی دبیرستان احمدیه واقع در بیدآباد منعقد میسازد. در گذشته تنها جلسات خود را به بحث پیرامون مسائل دینی و علمی اختصاص داده بود. به علاوه سخنرانان نیز از همان دبیران و دانشآموزان دبیرستان احمدیه بودند. لکن اخیراً افرادی به نام سخنران از خارج از محیط تشکیلات مزبور نیز در جلسات آنان شرکت نموده و بدون توجه به سن و موقعیت شرکت کنندگان که اغلب دانشآموزان سیکل اول همان دبیرستان هستند در سطح بالا به بحثهای سیاسی پرداخته و افکار آنها را منحرف میسازند.»
مجدداً ساواک مرکز چنین دستور میدهد:
«دستور فرمایید ضمن پیگیری موضوع مراقب تشکیل جلسات و فعّالیتهای عناصر مورد بحث در گزارش خبر معطوفی بوده و از اعمال و رفتار افراد مذکور از طریق عوامل و منابع مربوطه مراقبت و نتایج حاصله را به این اداره کل اعلام نمایند.»
پس از تشدید فعالیتهای انقلابی در مؤسسه احمدیه، ساواک اقدام به برکناری حجتالاسلام سیدابوالحسن بدری از ریاست آن نمود و آقای پرورش نیز به یکی از هنرستانهای اصفهان منتقل گردید. ولی پس از آن نیز فعالیتها ادامه یافت و مأمور ساواک به تقوی ریاست ساواک اصفهان چنین گزارش میکند:
«... شواهد و قراین نشان میدهد که آقای بدری رئیس سابق دبیرستان و آقایان اکبر پرورش و علیاکبر اژهای و محمدعلی امامی شیرازی همچنان به تحریکات خود در بین دانشآموزان ادامه میدهند؛ لذا پیشنهاد میگردد بدری احضار و مورد تحقیق واقع و برابر مقررات تحت تعقیب واقع. ضمناً از طریق آموزش و پرورش ناحیه مربوط نسبت به تعویض دبیران سابقهدار این مدرسه سریعتر اقدام و در مورد لغو امتیاز مدرسه به نام بدری و کوتاه کردن دخالت در امور مالی این مدرسه اقدام گردد.»
ریاست ساواک اصفهان در ذیل این گزارش چنین دستور میدهد:
«آقای بدری و آقای پرورش و علی اکبر اژهای و آقای امامی شیرازی به تدریج احضار و مورد بازجویی دقیق قرار گیرند و نتیجه گزارش شود.»
این مؤسسه با پوشش کارهاى فرهنگى به امور سیاسى همگام با نهضت روحانیت مىپرداخت. به همین دلیل رژیم همواره تلاش مىکرد به هر نحو ممکن بر آن تسلط یابد؛ لیکن حمایتهاى قاطعانه آیتالله خادمى باعث عقبنشینى دستگاه مىگردید و در نهایت در نوک حمله اتهامهاى ناروا و ناجوانمردانه ساخته و پرداخته ساواک قرار مىگرفت که این جوسازیها هرگز مانع تربیت نسل جوان و انقلابى در این مؤسسه نشد.
بسیاری از پرورشیافتگان این مرکز در جریان انقلاب اسلامی، از پیشگامان تظاهرات و اقدامات انقلابی بودند که بعضی از آنان به خیل شهیدان پیوستند.
*****
از حضرت امام(ره) در خصوص مؤسسه احمدیه سه نامه به دست آمده است. نامه اول مربوط به تاریخ 2 / 5 / 1343 است. این نامه در جلد اول صحیفه امام، صفحه 358 و همچنین در صفحه 105 کتاب یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله سیدحسین خادمی این مرکز درج شده است. در نامه یاد شده، حضرت امام(ره) پس از اطلاع از تلاش آیتالله خادمی و برخی از علماء و متدینین اصفهان در تأسیس مؤسسه چهارده معصوم(ع) از ایشان تقدیر و تشکر کرده و یادآور میگردد: «... در این موقع حساس که سیل بنیانکن بیدینی کشورهای اسلامی و جوانان ما را در مخاطره قرار داده و فرهنگهای ما نمیتواند جبران آن را بنماید و از تربیت صحیح هماهنگ با تعلیم غافل یا متغافل هستند، وجود این نحو تأسیسات از بارزترین خدمت به اسلام است...»
دو نامه دیگر که آن هم در صحیفه امام درج گردیده است با تصویر آن به همراه گزارش ساواک با توضیح مختصر در زیر از نظرتان میگذرد.
در سال 1345 ساواک برای بیاثر کردن اقدامات و فعالیتهای مؤسسه احمدیه طرحی را به اجرا میگذارد که دارای چند قسمت زیر بوده است:
- ایجاد شایعه در باره ارتباط مسئولین مؤسسه با دستگاه.
- ایجاد شایعه در باره صرف مبالغ جمعشده از طرف خیّرین و مردم به مصارف غیر مقرر و نامربوط به وظائف مؤسسه.
- ایجاد دوستی و نزدیکی با برخی از واعظین و سخنرانان مؤسسه و ترغیب آنها به عدم ضدیت با دستگاه و خودداری از افشاگری علیه مفاسد رژیم و دعاگویی برای شاه روی منابر و جلسات وعظ و سخنرانی.
- تشدید اختلاف بین فعّالین در مؤسسه با استفاده از ضعفها و اختلافات جزئی.
در پی این توطئهها، گزارشهایی از اقدامات برخی افراد در کشاندن و نزدیک نمودن مؤسسه به اهداف رژیم به حضرت امام(ره) رسیده و ایشان را نگران مینماید لذا نامهای در مرداد سال 1345 خطاب به آیتالله خادمی نوشته و ضمن اظهار نگرانی، آیتالله خادمی را بر حذر میدارند. آیتالله سیدحسین خادمی پس از دریافت نامه امام، پاسخی برای معظمله ارسال میدارند و درباره مؤسسه و برنامهها و فعالیتهای آن توضیح میدهند و بدگوییهای انجام شده را ناشی از ناپاکی و غرض ورزی برخی افراد میشمارند. حضرت امام با توجه به شناخت از شخصیت علمی، تقوایی، سیاسی و اجرائی والای آیتالله خادمی، پاسخ ایشان را پذیرفته و عملکرد مؤسسه را موافق صلاح میدانند و بدگویان را بیاطلاع یا مغرض میشمارند و در پایان از ایشان درخواست دعای خیر مینمایند.
*****
از: 316 به: 10 / ه
موضوع: نامه آیتالله خمینى
عطف: 23188 / 316 ـ 22 / 3 / 45
نامبرده بالا از نجف نامهاى در جواب حاج حسین خادمى وسیله پیک به قم فرستاده تا از آنجا با پست براى وى به نشانى اصفهان ارسال گردد. مشارالیه در نامه یادآور شده که حاج حسین خادمى در بعضى امور و مؤسسات مشکوک که افراد معلوم الحال در آن دخالت دارند مداخله نموده و این کار اسباب نگرانى بعضى را فراهم آورده است وى راجع به جریان سالن مدرسه احمدیه و اشخاصى که در آن دخالت دارند اشاره نموده و اضافه کرده که دخالت خادمى در آنجا براى حیثیت وى مضره است یک برگ فتوکپى نامه مزبور به پیوست مىباشد.
ملاحظات:
1ـ تحقیق و اعلام نمایید منظور آیتالله خمینى در مورد اینکه حسین خادمى در بعضى امور و مؤسسات مشکوک دخالت دارد چیست؟
2ـ موضوع دخالت حسین خادمى در مدرسه احمدیه چه مىباشد.
3ـ با توجه به برگ ارزیابى گزارش خبرى شماره 23188 / 316 ـ 22 / 3 / 45 نتیجه اقدامات معموله را اعلام دارند.
فتوکپى ضمیمه شود و پاسخ تهیه شود.
*****
اصفهان
خدمت ذیشرافت جناب مستطاب سید العلماءالعاملین و
حجتالاسلام و المسلمین آقاى حاج حسین خادمى دامت برکاته
بسمه تعالى
به عرض عالى مىرساند: مرقوم شریف که حاکى از سلامت مزاج شریف بود موجب تشکر گردید. سلامت و توفیق جنابعالى را خواستار است. اخیراً مسموع شد که جنابعالى با آنکه در امور محتاط هستید و همیشه در کمال متانت مشى فرمودید، در بعضى امور و مؤسسات مشکوکٌ فیها بل مظنون فیها الفساد دخالت فرمودید که بعضى اشخاص معلولالحال در آن دخالت دارند این معنى اسباب نگرانى بعضى و گله دیگرى شده است. قضیه سالون مدرسه احمدیه و اشخاصى که در آن دخالت دارند، نمىدانم چیست. در هر صورت جنابعالى خوب واقف هستید که این نحو مؤسسات تبلیغى را باید با احتیاط کامل تلقى کرد. دخالت جنابعالى براى حیثیت جنابعالى مضر است.
والسلام علیکم و رحمهالله
روحالله الموسوى الخمینى
*****
به: مدیریت کل اداره سوم تاریخ: 19 / 5 / 45
از: ساواک اصفهان شماره: 2515 / 10 ه
موضوع: نامه خمینى به خادمى
در مورد مطالب مندرج در نامه خمینى به خادمى مراتب زیر اعلام مىگردد:
1ـ در سال 44 عدهاى از روحانیون مخالف که در رأس آنان حاج آقا حسین خادمى قرار دارد مبادرت به تأسیس هیئت علمى و فرهنگى چهارده معصوم به نام احمدیه مىکند.
2ـ این عده براى اجراى نیات خود مبادرت به چاپ قبوض از 50 تا 1000 ریال نموده که به وسیله بعضى از وعاظ و روحانیون مخالف روى منابر فروش مىرسید.
3ـ علاوه بر فروش قبوض مزبور حاج آقا حسین خادمى از محل سهم امام که تعلق به مخارج تحصیلى طلاب و همچنین تعمیر مدارس آنان دارد مبلغى براى احمدیه اختصاص داده است.
4ـ به دنبال عمل خادمى در مورد پرداخت مبلغى از سهم امام به احمدیه و همچنین اختصاص یافتن اکثر منبرهاى مجالس روضه خوانى به وعاظ احمدیه عدهاى از وعاظ قدیمى در مقابل خادمى صفبندى نموده و علیه او مؤسسین دیگر شروع به تبلیغ نمودند.
5ـ در این بین چند نفر از وعاظ و طلاب طرفدار خادمى از جمله حاج سید مصطفى ابطحى از دارودسته خادمى جدا شده و به صف مخالفین او پیوستند نظر این عده بر آن است که خادمى دبستان و دبیرستان احمدیه را با پول سهم امام مردم مىسازد و بعد آنرا تحویل دولت مىدهد.
6ـ پس از ایجاد چند دستگى در بین عدهاى از وعاظ و روحانیون اصفهان عدهاى از طلاب هم به خادمى و عواملش در مورد پرداخت وجوه شرعى براى احمدیه اعتراض کردند. چون ایجاب مىنمود ساواک از اختلاف موجود بهرهبردارى لازم را نموده و با روش متخذه از نفوذ روحانیون مخالف بکاهد به همین جهت طبق طرح قبلى روش ملایمى را در مقابل وعاظ و روحانیون احمدیه پیش گرفته و اغلب آنان را با تذکر و نصیحت وادار به دعا کردن به ذات اقدس شاهنشاه آریامهر روى منابر نموده، در نتیجه بر مخالفین و مردم محقق شد که خادمى و عواملش و همچنین مؤسسات احمدیه دولتى هستند و به نفع دولت کار مىکنند و از این رو از اطراف آنان پراکنده گردیدند. علت نوشتن نامه خمینى به خادمى هم روى همین اصل است، ضمنا با ادامه روش قبلى و همچنین دعوت اخیر مشارالیه در استاندارى و اعطاى قرآن پهلوى به وى طرح مورد نظر به خوبى اجرا و مىتوان به طور محقق اعلام داشت که اقدامات معموله مفید واقع و سبب ایجاد چند دستگى و اختلاف نظر شدید بین او و مخالفینش گردیده و مسلم است در ایجاد تفرقه و کاهش نفوذ طرفداران خمینى نیز تأثیر مطلوب را خواهد داشت.
از طرف رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان اصفهان تقوى
19 / 5 آقاى ثنا آیا فکر نمىکنید این پاراف کوچک باشد؟
پروندههایى که ارائه مىشود خیلى نامرتب است این کار جزو اولین دستور الفباى کار هر اداره و مؤسسه هست طرز ارائه یک پرونده به نحوى است که حضورا چندین بار تشریح گردیده منبعد رعایت این نکته را بفرمایید. 19 / 5
*****
به: 10 / ه تاریخ: 22 / 9 / 45
از: 316 شماره: 53453 / 316
طبق اطلاع واصله، چند روز قبل نامهاى از طرف آیتالله خمینى جهت حاج آقا حسین خادمى نوشته شده مبنى بر این که (چیزهایى در باره احمدیه به من نوشتهاند. فوراً جریان احمدیه را براى من بنویسید).
آقاى خادمى نیز جوابى در دو صفحه براى آقاى خمینى ارسال داشته و نوشته است:
این مؤسسه دینى است. پولهایى مردم دادهاند، کسانى که مخالفت مىکنند یک عده مردم بى دین و ناپاک هستند و تعریف زیادى از احمدیه کرده است.
آقاى خمینى پاسخ داده:
اگر این طور باشد خوب است. ولى شما نزدیک هستید و من دور و آنچه را که نزدیک مىبیند دور نمىبیند. این نامه به وسیله آقاى خادمى براى مسئولین احمدیه قرائت شدهاست.
ملاحظات: جهت اطلاع و تعیین صحت و سقم آن و اعلام چگونگى.
امنیت داخلى
در کلى احمدیه 28 / 9
اقدام گردد. 27 / 9
در این مورد قبلاً اقدام گردید.
*****
به: 10 / ه تاریخ: 25 / 5 / 45
از: 316 شماره: 23974 / 316
موضوع: حاج حسین خادمى
آیتاللّه خمینى از نجف جواب نامه حاج حسین خادمى را به وسیله پیک به قم ارسال نموده تا با پست از قم به دست وى که در اصفهان سکونت دارد برسد خمینى در نامه اعلام نموده که منظورى جز حفظ حیثیت آنان ندارد و بعضىها که مطالبى مىگویند ممکن است یا بىاطلاع باشند و یا غرضى در کار است وى راجع به شهریه طلاب و اینکه سایر مراجع در پرداخت آن کمک نمىکنند یادآور شده که با وجود این همه سختىها و گرفتاریها وى انتظار نداشت تاکنون پرداخت شهریه طلاب ادامه داشته باشند و این مطلب از نظر وى مهم نیست یک برگ فتوکپى نامه مزبور به پیوست مىباشد.
ملاحظات، دستور فرمایید1 ضمن انجام مراقبتهاى لازم از نامبرده در ارسال پاسخ شماره 23475 / 316 ـ 14 / 4 / 45 تسریع نمایند.
30 / 5
1. ساواک اصفهان در پاسخ مرکز اعلام مىکند:
از: ساواک اصفهان تاریخ: 3 / 6 / 45
به: مدیریت کل اداره سوم 316 شماره: 2961 / 10 ه
موضوع: حاج حسین خادمى
عطف: 25 / 5 / 45 ـ 23974 / 316
پاسخ نامه شماره 14 / 4 / 45 23475 / 316 آن اداره کل طى شماره 19 / 5 / 45 ـ 2515 / 10 / ه ارسال گردیده ضمنا اعمال و رفتار نامبرده تحت مراقبت مىباشد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان اصفهان. تقوى
*****
تاریخ: 6 / ربیعالثانى / 86*
اصفهان
خدمت ذیشرافت حضرت مستطاب سیدالعلماء العالمین و حجتالاسلام
و المسلمین حاج آقا حسین خادمى دامت برکاته
بسمه تعالى
به عرض عالى مىرساند
مرقومه محترم که حاکى از سلامت مزاج مبارک موجب تشکر گردید
از مطالبش مطلع شدم غرض اینجانب جز حفظ حیثیات سرکار نبوده و نیست به طورى که مرقوم شده است این مؤسسه موافق صلاح است و یرى الشاهد ما لا یرى الغایب و ممکن است بعضىها که مطالبى گفتند یا بىاطلاع بوده یا غرض در کار بوده است در هر صورت جنابعالى هر طور صلاح مىدانید عمل فرمایید. راجع به کمک نکردن دیگران در شهریه مرقوم شده بود گر چه مبهم بود لکن به حسب قواعد همین نحو باید باشد و تاکنون هم انتظار نمىرفت ادامه داشته باشد، با این سختىها و گرفتاریها از نظر اینجانب هم مطلب مهم نیست، مقصود اداء وظیفه است هر وقت میسور نشد شاید بهتر باشد و مسئولیت کمتر.
از جنابعالى در مظان استجابت دعوات امید دعاى خیر دارم
و السلام علیکم و رحمهاللّه
روحاللّه الموسوى الخمینى
* مطابق با 3 / 5 / 1345
________________________
پینوشتها:
[1] . سال ذکر شده، سال تأسیس رسمی مؤسسه احمدیه است. طبق سند ساواک مقدمات تأسیس مؤسسه احمدیه در سال 1343 پیریزی شد و بدین منظور قبضهایی چاپ و در اختیار مردم قرار گرفت. حضرت امام خمینی(ره) پس از اطلاع از تأسیس چنین مؤسسهای در تاریخ 2 / 5 / 1343 نامهای به آیتالله سید حسین خادمی در اصفهان فرستاد و از ایشان و سایر دستاندرکاران آن تشکر نمود. در این باره بنگرید به: یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله سید حسین خادمی، صفحه 87، 88 و 105، مرکز بررسی اسناد تاریخی و صحیفه امام(ره)، جلد اول، صفحه 358، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خیمنی(ره).
[2] . حجتالاسلام محمدحسین (منوچهر) منصورزاده در سال 1312 ﻫ ش در اصفهان متولد و پس از تحصیلات ابتدایى و متوسطه موفق به اخذ دیپلم شد. در سال 1325 ﻫ ش تحصیلات حوزوى را نزد علمایى نظیر آیتالله سیدمحمد نجفآبادى، آیتالله سیدحسین خادمى، آیتالله فاضل کوهانى و ملاهاشم جنتى فرا گرفت. سپس در سال 1328 به قم عزیمت و به تحصیل نزد آیتالله شهید مطهرى، شیخ اسدالله نوراللهى و آیتالله موسوى اردبیلى پرداخت و پس از سکونت در تهران، ضمن فراگیرى علوم اسلامى موفق به اخذ لیسانس معقول و منقول از دانشگاه تهران شد.
[3] . مرحوم استاد علیاکبر پرورش در سال 1321ﻫ ش در اصفهان متولد شد و پس از تحصیلات ابتدائی، دبیرستان و دانشگاه در اصفهان در دوره دانشسرای عالی شرکت نموده و تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته ادبیات و کارآموزی دبیری ادامه داد وی قبل از انقلاب دبیر دبیرستانهای اصفهان بود که با ایجاد ارتباط با افرادی همچون شهید مظلوم بهشتی نقش بهسزایی در سازماندهی جوانان در تشکلهای فرهنگی و نظامی داشت. در جریان تحصن منزل آیتالله خادمی از گردانندگان اصلی محسوب میگردید که پس از اعلام حکومت نظامی در اصفهان به عنوان یکی از محرکین دستگیر و مدتی زندانی گردید. پس از آزادی به همراه عدهای از فرهنگیان اقدام به تأسیس جامعه معلمان اصفهان نمودکه در سازماندهی اعتصابات و تظاهرات فرهنگیان استان نقش بهسزائی داشت. در سال 58 از طرف مردم اصفهان به نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی انتخاب شد و در سال 59 نیز به مجلس شورای اسلامی راه یافت. و در مجلس به عنوان نائب رئیس انتخاب و به نمایندگی از مجلس در شورای عالی دفاع شرکت نمینمود و از سال 60 به عنوان وزیر آموزش و پرورش در کابینه شهید محمدعلی رجائی، شهید محمدجواد باهنر و مهندس سیدمیرحسین موسوی شرکت داشت. از آثار قلمی استاد کتابهای: ما و قرآن، مردان آنجلس، قرآن و خطوط انفاق، جاهلیت پدیدهای بی مرز، نبرد نور و نار، مستشرقین، و پیامبر در مکه به چاپ رسیده است. استاد پرورش روز جمعه ششم دی 1392 پس از طی یک دوره بیماری در بیمارستان شهید صدوقی اصفهان دار فانی را وداع گفت
[4] . حجتالاسلام سید ابوالحسن بدرى در سال 1302 ﻫ ش در اصفهان متولد شد و پس از فراگیرى علوم ابتدایى و متوسطه وارد حوزه علمیه اصفهان گردید و نزد اساتیدى همچون ملا حبیبالله حبیبآبادى، شیخ حیدر على محقق، سید فاضل هرندى، سید باقر موحد ابطحى، حاج صدر کوهپایى و میرزا على محمد بدرى به فراگیرى علوم حوزوى پرداخت و در سال 1329 به استخدام آموزش و پرورش درآمد و ضمن تدریس در مدارس در دانشکده ادبیات قبول و موفق به اخذ لیسانس گردید. وى ضمن وعظ و خطابه همزمان مؤسسه احمدیه را نیز اداره مىنمود که در سال 1354 به علت مخالفت با رژیم شاه از کار برکنار و سپس مدتى بازداشت گردید و در سال 1355 بازنشسته شد. در سال 1357 پس از اعلام حکومت نظامى در اصفهان از سوى ساواک تحت تعقیب قرار گرفت و در تهران متوارى شد و در آستانه پیروزى انقلاب اسلامى به اصفهان بازگشت. حجتالاسلام بدرى پس از پیروزى انقلاب در ارگانهاى مختلف مشغول به خدمت شد و در سال 1363 ﻫ ش مدرسة النفیسه را جهت تعلیم علوم حوزوى (ویژه خواهران) تأسیس نمود و ریاست آن را به عهده داشت. وی سرانجام در 23 مرداد ماه 1391 ﻫ ش دار فانی را وداع و در جوار مرقد صاحببن عباد به خاک سپرده شد.
منبع مقدمه: یاران امام به روایت اسناد ساواک، جلد 57، استاد علی اکبر پرورش، صفحات 15 تا 17 مقدمه، 18 تا 25 و 47 تا 49، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول پائیز 1394.
منبع نامهها و اسناد: یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیتالله سیدحسین خادمی، صفحات 149 تا 154 و 160، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1380. همچنین صحیفه امام خمینی، ج 21، ص 567 و 572، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
تعداد مشاهده: 16353