انقلاب اسلامی در روستاهای استان بوشهر به روایت اسناد ساواک

[1] انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، کتاب اول، صص301، 332، 385،

[2] همان، صص327، 418، 420-419

[3]همان، صص123-122، 125، 135، 136، 273،

[4] سند شماره4-21 / 11-403، تاریخ:29 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، کتاب اول، ص433

[5] شهیدحجت الاسلام و المسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسنادساواک،مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات،اداره کل اطلاعات استان بوشهر، بوشهر، دلیران،1383، صص 215، 218

[6] سند شماره 6418 / 316، تاریخ: 12 / 12 / 1344، سند شماره 6418 / 316، تاریخ: 12 / 12 / 1344 و سند شماره2586 / 16 / ه، تاریخ: 27 / 5 / 1345،نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صص18، 30

[7] سند شماره7004 / 16 / ه، تاریخ:14 / 7 / 1344، سند شماره 5832 / 16 / ه، تاریخ:20 / 6 / 1344، نک:انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر، همان، صص11، 14

[8] سازمان برنامه،مرکز آمار ایران،سرشماری عمومی نفوس و مسکن آبان ماه 1345، جلد شصت و پنجم، فرمانداریکلّ بنادر و جزایر خلیج فارس،تیرماه 1347

[9] سندشماره6332 / 16ه1،تاریخ:17 / 7 / 1346،انقلاب اسلامی به روایت اسنادساواک،استان بوشهر،همان،ص77در این سالها داور رئیس ساواک بنادر و جزایر خلیج فارس بود.سندشماره7022 / 16ه1،تاریخ:13 / 10 / 1346،سندشماره4347 / 16 / ه1،تاریخ:1 / 2 / 1347،نک:انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر ،همان،صص95، 103-102سندشماره67524 / 316،تاریخ:21 / 7 / 1347،نک:انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر،همان،صص114، سندشماره 8979 / 16 / ه1، تاریخ:11 / 11 / 1349،سندشماره5055 / 316،تاریخ:29 / 11 / 1349،اشاره به ریاست خسروزاده(متولد1296تهران)بر این ساواک،نک: انقلاب اسلامی به روایت اسنادساواک،استان بوشهر،همان،صص120،121ادامه ریاست خسروزاده درسال1350،نک:سندشماره8427 / 16 / ه1،تاریخ:26 / 10 / 1350،نک: همان، ص137 در سال 1349خسروزاده رئیس ساواک بوشهر بود.

[10] سند شماره7443 / 16 / ه2، تاریخ:1 / 7 / 1350، نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص125، در سال 1350، خسروزاده، رئیس ساواک بوشهر بود. سند شماره8454 / 312،تاریخ:13 / 10 / 1350، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص127، سند شماره6292، تاریخ:7 / 7 / 1350، نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صص 129-128سند شماره8620 / 312، تاریخ:20 / 10 / 1350، سند شماره 8427 / 16 / ه1،تاریخ:26 / 10 / 1350،نک:انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر،همان، صص136، 137سندشماره12037 / 311، تاریخ:13 / 8 / 1351، و ریاست خسروزاده، نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص141،سندشماره1679 / 312، تاریخ:31 / 2 / 1352، همان، ص175

[11] این بخش بر مبنای مقدمه مؤلف کتاب اسناد استان بوشهر (تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، کتاب اول، صفحه نه) نوشته شده است.

[12] سند شماره10515 / 16 / ه1ف تاریخ:16 / 11 / 1352، نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص189، سال 1353، سلیمی هم چنان رئیس ساواک بود. سند شماره10799 / ه، تاریخ:18 / 6 / 1353، همان، ص219

[13]سرشماری عمومی نفوس و مسکن آبان ماه 1355، استان بوشهر، شماره1 81، تاریخ انتشار:امرداد 1359، و سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن آبان ماه 1355، شهرستان بوشهر (استان بوشهر)، شماره 143سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار ایران،

[14] سند  شماره9155 / 16 / ه / ، تاریخ:9 / 12 / 1349، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر،همان، صص123-122

[15] سند شماره 7443 / 16 / ه2، تاریخ:1 / 7 / 1350، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص125

[16] سند شماره15264 / ه، تاریخ:29 / 9 / 135، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان،ص135

[17] سند شماره6039 / ه1، تاریخ:3 / 7 / 1354، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر، همان،ص273

[18] سند شماره7208 / ه1، تاریخ:20 / 12 / 1354، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص301

[19] سند شماره11694 / ه1، تاریخ:14 / 4 / 1355، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صص309-308، سند شماره12268 / ه1، تاریخ:27 / 7 / 1355، همان، صص321-320، در سند مورخه 17 / 12 / 1356، از 16 / ه، به 312 آمده است که ده کهنه بین برازجان و گناوه، در فاصله 100 کیلومتری بوشهر و سی کیلومتری برازجان قرار دارد. در این گزارش وجود افراد سابقه دار (انقلابی) در این قریه و نزدیک آن به برازجان دلیل فعل و انفعالات مذهبی (انقلابی) برشمرده شده است. همان،سند پاورقی ص420، سند شماره6351 / ه1، تاریخ:17 / 12 / 1356، همان، ص423

[20] سند شماره 12622 / ه1، تاریخ:30 / 9 / 1355، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص327

[21] سند شماره 898 / 1 / 02 / 501 / 954، تاریخ:24 / 12 / 1356، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص431

[22] سند شماره271-06-501 / 4، تاریخ:13 / 10 / 1356، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص385

[23] سند شماره4-21 / 11-403، تاریخ:29 / 12 / 1356، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص433

[24] سند شماره4-21 / 11-403، تاریخ:29 / 12 / 1356، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان

[25] سند شماره6039 / ه1، تاریخ:3 / 7 / 1354، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر، همان،صفحه273

[26] سند شماره 11694 / ه1، تاریخ:14 / 4 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحات 309-308، احمد محدث در برازجان نیز فعالیت های انقلابی می کرد و برخی از همفکران وی در این زمان بازداشت شده بودند. مأموران ساواک عقیده داشتند این گروه دست کم در میان عده ای از اهالی دهکهنه به ویژه اقوام و بستگانشان نفوذ کرده اند. سند شماره 11694 / ه1، تاریخ:14 / 4 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، کتاب اول، صفحات 309-308

[27] فعالیت های شیخ ابوتراب عاشوری در خورموج و دهات اطراف آن و تحریک مردم علیه دولت و رژیم شاهنشاهی، شماره گزارش: 9-21-57، تاریخ گزارش:17 / 6 / 57، نک: شهید حجه الاسلام و المسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، اداره کل اطلاعات استان بوشهر، بوشهر، دلیران، 1383، صفحه215 و مسافرت ایشان به قریه گوینَک (گائینَک یا جائینَک) روستایی در بخش ساحلی تنگستان. سند شماره 8168 / ه1، تاریخ:1 / 7 / 1357، همان،صفحه218

[28] سندی دیگر به تشکیل جلسات مذهبی در قریه ده کهنه اشاره دارد. این جلسات در پوشش نشست های مذهبی و دینی تشکیل می شد. وعاظ و سخنرانان در این جلسات، در زمینه مسائل روز صحبت می کردند. سندشماره6305 / ه1، تاریخ:10 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، کتاب اول، صفحات420-419، سند دیگر به تاریخ 17 / 12 / 1356، از 16 / ه، به 312 ، همان،سند پاورقی صفحه420

[29] شیخ علی و شیخ احمد محدث در راه اندازی هیئت اسلامی و مؤمنین در قریه دهکهنه و اعزام سیدمحمدجواد رکنی به این ده نقش مهمی داشتند. سیدمحمدجواد رکنی پس از انقلاب از سوی حضرت امام (ره)، به عنوان امام جمعه بندر لنگه منصوب شد. نک: سند شماره12268 / ه1، تاریخ:27 / 7 / 1355، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحات 321-320، شیخ ابوتراب عاشوری، حجت الاسلام سید محمد مدنی بروجنی را جهت وعظ ایام فاطمیه به بنه گز (روستا و مرکز دهستانی در شهرستان تنگستان در مسیر جاده بوشهر به خورموج) می فرستاده است. شهید حجه الاسلام و المسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، اداره کل اطلاعات استان بوشهر، بوشهر، دلیران، 1383، صفحات 198-197

[30] سازمان ضداطلاعات ژاندارمری کشور هنگ بوشهر در نامه ای به ریاست ساواک بوشهر فعالیت های انقلابی غالب حسینی در مجلس روضه خوانی را اطلاع داده بود. نک: سند شماره62-06-501 / 4، تاریخ:21 / 10 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحه 332، سند دیگری به تاریخ 17 / 12 / 1356، از 16 / ه، به 312 ، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، سند پاورقی صفحه420

[31] در سندی به تاریخ 17 / 12 / 1356، از 16 / ه، به 312 به برگزاری عزاداری و ایراد سخنرانی توسط روحانی مدعو از قم در مسجد شمالی ده کهنه اشاره شده است. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، سند پاورقی صفحه420

[32] سند شماره6039 / ه1، تاریخ:3 / 7 / 1354،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر، همان،صفحه273

[33]سند شماره12268 / ه1، تاریخ:27 / 7 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحات 321-320

[34] شیخ خسرو زندوئی (زندوی) در بند دیر و روستاهای اطراف آن مردم را به مسدود کردن حسابهای خود در بانک صادرات. تشویق می کرد. سند شماره7158 / ه1، تاریخ:29 / 1 / 1357، نک: شهید حجه الاسلام و المسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، اداره کل اطلاعات استان بوشهر، بوشهر، دلیران، 1383، صفحات 198-197

[35] سند مورخه 17 / 12 / 1356، از 16 / ه، به 312، نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر،همان،سند پاورقی صفحه420، گزارش شماره 9-21-57، تاریخ گزارش:17 / 6 / 57، نک: شهید حجه الاسلام و المسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسناد ساواک،مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات،اداره کل اطلاعات استان بوشهر،بوشهر،دلیران،1383،ص215،سندشماره 11694 / ه1،تاریخ:14 / 4 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر،همان،صص309-308،سند شماره898 / 1 / 02 / 501 / 954،تاریخ:24 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر،همان، ص431

[36] به عنوان نمونه درباره فعالیت های آگاهی بخش دو روحانی به نام های شیخ معلمی و شیخ کریمی در بخش گناوه نک: سند شماره6039 / ه1، تاریخ:3 / 7 / 1354،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر، همان،صفحه273،شیخ علی معلمی در حسینیه امام زاده گناوه منبر می رفت و در سال 1354 ممنوع المنبر شد. سند شماره7240 / ه1،تاریخ:24 / 12 / 1354،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان،صفحه302

[37] شیخ علی و شیخ احمد محدث که در قریه ده کهنه فعالیت می کردند با قم در ارتباط بودند. نک: سند شماره 11694 / ه1، تاریخ:14 / 4 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحات 309-308 نیز نک: سند شماره12268 / ه1، تاریخ:27 / 7 / 1355،همان، صفحات 321-320، در سند دیگری به تاریخ 17 / 12 / 1356، از 16 / ه، به 312، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، سند پاورقی صفحه420

[38]  سندی درباره گردآوری وجوه سهم امام از اهالی بندر گناوه و دهستان های تابعه آن در دست است. این سند پاسخ به مدیریت کل اداره سوم 312 و عطف به نامه 5420 / 312-25 / 6 / 1350 است. نک:سند شماره 7443 / 16 / ه2، تاریخ:1 / 7 / 1350، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحات125، اداره کل سوم 312، در نامه ای به ریاست ساواک فرمانداری کل بوشهر خواستار تحقیق بیشتر پیرامون این موضوع به ویژه غلامحسین کریمی شده است. اداره کل سوم از ساواک بوشهر خواسته است ساز و کار گردآوری وجوه و ارسال آن، پیرامون تمایلات سیاسی و فعالیت های احتمالی سازمان یافته غلامحسین کریمی، تحقیق و بررسی بیشتری انجام گیرد. سند شماره8454 / 312، تاریخ:13 / 10 / 1350،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، همان،صص 127، در سند شماره 7443 / 16 / ه2، تاریخ:1 / 7 / 1350، چنین اشاره شده  که رئیس انجمن ده، رئیس شرکت تعاونی روستایی و اهالی قریه مال قائد از فعالیت های غلامحسین کریمی در گردآوری سهم امام شکایت داشته اند. اعتراضات مورد ادعای ساواک بیشتر از سوی سازمانها و افراد دولتی برنامه ریزی شده بود. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، کتاب اول، صفحات125، درباره گردآوری وجوه سهم امام و ارسال آن به عراق نک به: شهید حجه الاسلام و المسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسناد ساواک، همان، صص 88-87،136

[39] درباره فعالیت های انقلابی محمد بازیارپور و محمد آهنگ -که هر دو آموزگار بودند- در ده کهنه، نک:  سندشماره6305 / ه1، تاریخ:10 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحات420-419

[40] در سند شماره15264 / ه، تاریخ:29 / 9 / 1350 درباره عبدالمجید سخائی سپاهی دانش اهل فیروزآباد فارس معلم قریه شهنیا از توابع بند دیر آمده است: وی از مقلدین خمینی و از متعصبین مذهبی است.انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان،صفحه135، اداره کل سوم نیز از ساواک بنادر و جزایر خلیج فارس (بوشهر) خواسته بود تا درباره عبدالحمید سخائی مراقبت ها و تحقیقات بیشتر به عمل آید.سند شماره8620 / 312،تاریخ: 20 / 10 / 1350، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحه 136

[41] فعالیت انقلابی محمد مال احمدی، احمد باسوئی، اسماعیل جعفری، آموزگاران قریه ده قائد برازجان نمونه ای از این دست است. سند شماره898 / 1 / 02 / 501 / 954، تاریخ:24 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، ص431

[42] کاظم بازیارپور اهل روستای ده کهنه که در لباس سپاه دانش در روستاهای اهواز خدمت می کرد نمونه دیگری است. سند شماره 11694 / ه1، تاریخ: 14 / 4 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صفحات 309-308

[43] سند شماره 7208 / ه1، تاریخ:20 / 12 / 1354، از ساواک بوشهر، به: مرزبانی و فرماندهی منطقه ژاندارمری بوشهر، نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان،ص301، در نامه شماره312 / 797، تاریخ: 2 / 2 / 1355 و بازگشت به 11066 / ه-17 / 1 / 1355، اداره کل سوم خواستار مراقبت بیشتر از نادر و سردار فریدونی و ارسال نتیجه تحقیقات شد. همان، کتاب اول، ص301

[44] در جلسات هیئت مذهبی قریه ده کهنه حسنعلی کشفی(بنا)،عباس بازیارپور(کشاورز)، ناصر کشفی(کشاورز)، محمدحسن(کشاورز) شرکت می کردند. سند شماره 6305 / ه1،تاریخ:10 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک،استان بوشهر،همان،صص420-419،سندشماره9155 / 16 / ه / ، تاریخ:9 / 12 / 1349، همان،صفحات123-122

[45]  اشاره به بازیارپور، اکبرزاده و باقری نژاد،در سند مورخه 17 / 12 / 1356، از 16 / ه، به 312، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، سند پاورقی صفحه420

[46] ژاندارمری کل کشور (سازمان ضد اطلاعات) هنگ بوشهر در نامه ای به ریاست ساواک استان بوشهر، تشکیل جلسات شبانه و تبلیغات ضد رژیم در قریه بهرام اباد برازجان را گزارش کرده است. حاج غلامحسین و فتح الله صمصامی و محمد حیات غیبی جلسات شبانه ای را در منزل حاج غلامحسین صمصامی برگزار می کردند. سند شماره271-06-501 / 4، تاریخ:13 / 10 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان،کتاب اول، ص385، به هنگام شرکت اهالی ده بارگاهی در مجلس ختمی در ده کلل محمد کشاورز بارگاهی در گفتگو با کربلایی ابراهیم از اوضاع مملکت انتقاد نموده؛ این انتقادات متوجه رضاشاه و پسرش محمدرضا در کشتار مردم (به شکل مشخص: کشتار مردم قم و تبریز) و بی قانونی مملکت بوده است.سند شماره4-21 / 11-403، تاریخ:29 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص433

[47] سند شماره 11694 / ه1، تاریخ:14 / 4 / 1355، نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صص 309-308، در سند شماره 12268 / ه1، تاریخ:27 / 7 / 1355 که گزارشی است از جلسات هیئت اسلامی قریه ده کهنه، برخی نامهای خانوادگی چون باقرنژاد و بازیارپور خویشاوندی اعضای این گروه را نشان می دهد. نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صص321-320 ، برادر عیال حسنعلی کشفی به نام باقر باقری نژاد دانشجوی دانشگاه تهران، قبلاً به اتهام اغتشاش مدت یکسال و نیم به زندان محکوم شده بود. وی گاه به قریه ده کهنه می آمد و در فعالیت های انقلابی اهل ده شرکت می کرد. سندشماره6305 / ه1، تاریخ:10 / 12 / 1356،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، صص420-419

[48] غالب حسینی در روستای بنار قائد برازجان در جلساتی که شبانه برگزار می شد، جوانان را نسبت به ظلم حکومت بر ایشان آگاه می کرد. جنبه های ضد شاهی این تبلیغات (تأکید به سرمایه گذاری شاه در خارج از کشور، خرید عمارت و ..... در خارج از کشور، فقر و تنگدستی کشاورزان با وجود درآمدهای نفتی) انتقاد از خدمت سربازی که باعث فراری شدن عده ای از اهالی روستا از خدمت سربازی شده بود در یک سند ناتمام گزارش شده است. غالب حسینی، برادرش و بزرگ هاشمی به دلیل این مبارزات سابقاً تبعید شده بودند. سند شماره12622 / ه1، تاریخ:30 / 9 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، کتاب اول، ص327 سازمان ضداطلاعات ژاندارمری کشور هنگ بوشهر در نامه ای به ریاست ساواک بوشهر فعالیت های انقلابی غالب حسینی در مجلس روضه خوانی را اطلاع داده بود. ریاست ساواک بوشهر نیز خواستار تحقیقات لازم در این باره شده بود. سند شماره62-06-501 / 4، تاریخ:21 / 10 / 1355،انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان بوشهر، همان، ص332

[49] مستخرجه از گزارش شماره08 / ، تاریخ:8 / 8 / 45، نک: شهید حجه الاسلام و المسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، اداره کل اطلاعات استان بوشهر، بوشهر، دلیران، 1383، ص74، درباره کمک حاج سید احمد هاشمی به شیخ ابوتراب عاشوری نک: سند مستخرجه از گزارش شماره239-14 / 8 / 45، همان، صص 80-79