تغییر سیاست ساواک در ممنوع‌المنبر کردن روحانیون انقلابی در سال 1357

تاریخ انتشار: 30 مهر 1397

از: 312

گزارش

درباره: وعاظ ممنوع‌المنبر

    محترماً به استحضار می‌رساند:

بدین‌وسیله صورت اسامی وعاظ و عناصر افراطی مذهبی که به علت ایراد مطالب خلاف مصالح مملکتی و تحریک‌آمیز ممنوع از وعظ شده‌اند به پیوست از نظر عالی می‌گذرد.

همان طوری که استحضار دارند وعاظ و عناصر افراطی که تا چند سال قبل ممنوع از وعظ بودند قریب 30 الی 50 نفر بود که به علت گسترش فعالیت‌های افراطی مذهبی و متعاقب آن توسعه و آغاز فعالیت‌های گروه‌های هوادار جبهه به اصطلاح ملی و روحانیون افراطی به تعداد افراد ممنوع از وعظ افزوده شد و اکنون طبق لیست مذکور 124 نفر ممنوع از وعظ می‌باشند.

افزایش تعداد وعاظ ممنوع‌المنبر مشکلات زیر را در پی داشته است.

1ـ کنترل مجامع و محافل مذهبی برای جلوگیری از سخنرانی وعاظ و سخنرانان مذهبی ممنوع از وعظ با اشکال مواجه بوده و امکان جلوگیری از سخنرانی تمامی این افراد در نقاط مختلف کشور امکان‌پذیر نیست.

2ـ روحانیون افراطی ممنوع از وعظ برای سخنرانی در مجامع و محافل مختلف به شیوه‌های مختلفی متوسل می‌شوند و با انتخاب نام مستعار و با مسافرت به شهرهای غیر از محل سکونت خود از منبر استفاده و سپس محل را ترک می‌کنند.

3ـ عناصر دعوت‌کننده از وعاظ مذکور که اغلب از افراطیون مذهبی هستند، عموماً با همفکری چند تن از عوامل مذهبی منطقه نسبت به دعوت واعظ مورد نظر اقدام به طوری که حضور این گونه وعاظ در یک منطقه تا قبل از سخنرانی وی و حتی بعد از آن روشن نمی‌گردد.

4ـ ممنوع از وعظ شدن روحانیون افراطی معروفیت آنها را در پی داشته و این امر موجب توجه عناصر افراطی به آنها و دعوت برای سخنرانی از آنان می‌گردد. این موضوع وسیله و عاملی است که آنها از منبر به صورت غیرمجاز آن استفاده کنند.

5ـ با ممنوع از وعظ شدن روحانیون افراطی نه تنها درآمد آنها قطع نمی‌گردد که موجبات تنبه آنها از اقدامات خلاف گردد، بلکه این امر اغلب اوقات وسیله‌ای بوده که روحانیون افراطی با تمسک به آن معروفیت پیدا نمایند و بدین‌وسیله با جلب توجه عناصر افراطی مذهبی راه را برای پرداختن وجوه شرعی به آنها باز نمایند. لذا مشاهده می‌شود که وضع مالی این ‌قبیل از وعاظ و روحانیون اکثراً به نسبت دیگران بهتر و از شرایط زندگی راحت‌تری برخوردارند.

6ـ وعاظ ممنوع از وعظ قبلاً پس از ممنوع‌المنبر شدن با توسل به برخی از روحانیون و آیات و یا نوشتن دادخواست‌های متعدد و ابراز ندامت از اعمال گذشته خود تقاضای رفع ممنوعیت از منبر خود را می‌کردند که در سنوات اخیر اینگونه توسل و نوشتن دادخواست‌ها به نسبت قبلی کمتر شده و وعاظ ممنوع از وعظ تقاضائی در زمینه رفع ممنوعیت از منبر خود نمی‌کنند.

7ـ به طوری که تجربه نشان داده تعدادی از وعاظ که ممنوع از وعظ شده و پس از رفع ممنوعیت از منبر آنها به عمل آمده پس از گذشت مدتی همان رویه قبلی خود را در پیش گرفته‌اند و مجدداً ممنوع از وعظ گردیده‌اند و این امر برای چندین بار استمرار یافته بدون آن که این گونه وعاظ واقعاً در نیت و هدف قبلی تغییری داده باشند.

مجموعاً با توجه به موارد بالا که ذکر شد، توسل به ممنوع از وعظ کردن روحانیون افراطی هرچند در گذشته تا حدودی دارای اثراتی بود و موجب می‌گردید که روحانیون افراطی تا حدی از دنبال کردن اعمال خلاف خود بازداشته شوند لیکن در شرایط فعلی آن اثرات گذشته بر اعمال و گفتار آنها مترتب نیست و تأثیرپذیری موضوع (ممنوع از وعظ کردن) آن حالت و شرایط قبلی خود را تا حد زیادی از دست داده‌ است. لذا پیشنهاد می‌گردد:

1ـ منبعد جز در موارد استثنائی که وضعیت و سوابق واعظ یا روحانی مورد نظر ایجاب نماید از ممنوع از وعظ کردن وعاظ و روحانیون خودداری و برحسب درجه و شدت عملی که انجام داده با مدارک موجود از واعظ مورد بحث نسبت به تعقیب قانونی این گونه وعاظ اقدام گردد.

2ـ از وعاظی که طبق لیست تقدیمی ممنوع‌المنبر هستند جز عده‌ای که با علامت مثبت مشخص شده‌اند بقیه از لیست حذف و درصورت اقدام به عمل خلاف مصالح مملکتی و یا ایراد مطالبی که تعقیب قانونی را الزام‌آور سازد نسبت به تعقیب قانونی آنها اقدام گردد.

در کلاسه 95222 شخصی (محمدصادق لواسانی) ردیف 94 بایگانی شود 21 / 6 / 57

از طبقه بندی سری خارج و در طبقه‌بندی خیلی محرمانه قرار گرفته‌ است.

تعداد مشاهده: 7161