امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: در دگرگونی‌های دنیا عبرت است. غررالحکم، جلد 4، صفحه 395، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

آن قدری که تاریخ به ما گفته است، در چند نهضت که در ایران واقع شد، نهضت تنباکو، نهضت مشروطه، قضیه پانزده خرداد، نقش زن‌ها بالاتر از مردها اگر نبود، کمتر نبود. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 18، ص 402.

 

شرحی بر اسناد

نگاهی کوتاه به سید کاظم مسعودی مدیر روزنامه آژنگ و نماینده مجلس شورای ملی


تاریخ انتشار: 10 مرداد 1402


سید کاظم مسعودی، فرزند سید محمد در سال 1305ش در مشهد متولد شد. تحصیلاتش را تا مقطع فوق‌لیسانس ادامه داد، کار مطبوعاتى را از سال 1325 آغاز کرد و مدیر مؤسسه مطبوعاتى آژنگ بود. وی از سال 1332 ضمن نویسندگى و خبرنگارى، مدیر مسئولی و سردبیری چندین نشریه از جمله روزنامه‌ی آژنگ روزانه و هوایى را برعهده داشت. سید کاظم مسعودى 15 بار نشان‌هاى تاج و سپاس و... را از طرف محمدرضا پهلوى دریافت کرد و کتاب‌هاى «نى زرد» و «آلمان، سرزمین شکست و پیروزى» از تألیفات اوست.[1]

دکتر باقر عاقلی در معرفی سید کاظم مسعودی می‌نویسد:

«... همیشه با دولت وقت همکارى مى‌کرد و مقالاتش در جهت منافع دولت بود. به یارى همین روزنامه [آژنگ] وى در تهران به محافل مختلف راه یافت و با بزرگان و سیاستمداران آشنا شد و داعیه سیاست پیدا کرد و دوره بیستم از فردوس به وکالت مجلس رسید و در مجلس هم راحت ننشست، سر و صدایى راه انداخت و با اللهیار صالح که وکیل آن روز کاشان بود، برخورد شدید پیدا کرد. در دوره بیست و دوم و سوم از شیروان سر درآورد و جزء سهامداران کارخانه قند شیروان شد. تدریجاً براى روزنامه خود ساختمان بزرگى بنا نهاد و چاپخانه‌اى دائر کرد. وى همیشه مورد حمایت رؤساى شهربانى بود و بیش از همه با سپهبد [مهدیقلی] علوى مقدم نزدیکى داشت و مى‌توانست کارهاى مهمى در آنجا انجام دهد. در اواخر عمر هم مالدار و هم متنفذ شده بود. تحصیلات خود را ادامه داد و لیسانس گرفت ولى خودش اهل قلم نبود و با نویسندگى میانه‌اى نداشت. همه چیز را سر دبیر و هیئت تحریریه براى او مى‌نوشتند.»[2]

در اسناد ساواک از فعالیت سید کاظم مسعودی به نفع اسرائیل، ارتباط با دکتر منوچهر اقبال نخست وزیر و نصرت‌الله کاسمی در حزب ملیون برای نماینده مجلس شدن، پرداخت رشوه به مقامات دولتی برای نماینده مجلس شدن، سوءاستفاده از بودجه مجلس برای خود، زد و بند با مقامات دربار و کارچاق‌کنی و اخذ رشوه و پخش رشوه‌ بین فرماندهان و سران شهربانی، اسنادی به جای مانده است.

*****

شماره: 11265 /1ب 2                                                                     تاریخ: 19 /8 /1338

 

موضوع: خیلی محرمانه

مدیریت کل اداره سوم

طبق اطلاع واصله آقایان عباس شاهنده و کاظم مسعودی روزنامه‌نگاران ایرانی که به علت چاپ و انتشار بروشورها و کتب و یادداشت‌های تبلیغاتی به نفع اسرائیل ممنوع‌الورود به کشور اردن قلمداد شده‌اند روز 10 /8 /38 به آن کشور مسافرت کرده‌اند؛ مخصوصاً آقای عباس شاهنده به‌ علت کمک‌های تبلیغاتی به اسرائیل ممنوع‌الورود به تمام کشورهای عربی می‌‌باشد. با این وصف سفارت اردن در تهران به مناسبت تشریف‌فرمایی اعلیحضرت همایون شاهنشاه به اردن به دو نفر مذکور روادید داده ولی با تلگراف رمز به عَمّان اطلاع داده که دو روزنامه‌نگار نامبرده با اسرائیل ارتباط داشته و لازم است آن‌ها را در مدت توقف در اردن تحت نظر و مراقبت قرار دهند.

مدیرکل اداره دوم – عظیما

رونوشت برابر اصل؛ اصل در پرونده کلاسه م ـ الف – 60. حسن افتخاری

 

*****

شماره: 2ـ3ـ9ـ5                                                                                 تاریخ: 6 /2 /1339

 

موضوع: انتخابات دوره بیستم

شمس‌زاده پیشکار سابق والاحضرت فقید شاپور علیرضا[پهلوی] می‌‌گفت: آقای دکتر [منوچهر]اقبال و دکتر[نصرت‌الله] کاسمی به وی قول قطعی داده‌اند که از شهرستان لار که فعلاً دچار زلزله‌ و خرابی شده به سمت نماینده دوره بیستم انتخاب شود ولی هنوز تصمیم مقام شامخ سلطنت در این خصوص اعلام نشده است. علاوه بر شمس‌زاده افراد دیگری که در حزب ملیون دکتر کاسمی به آن‌ها قول قطعی نمایندگی دوره بیستم آینده داده، عبارتند از:

عباس شاهنده، مرتضی سرمد، کاسمی مدیرکل وزارت دادگستری، دکتر سنگ برادر زن دکتر کاسمی، هوشنگ عامری، دکتر فریدون معتمد وزیری، دکتر مصطفی الموتی، نصرت‌اله مشکوتی، علی‌اکبر کوثری، خان اکبر، حسین دهاء، دولو مدیر روزنامه کاریکاتور، کاظم مسعودی، سیداحمد یزدانفر بخش مدیر روزنامه ایران، محمد یزدانفر معاون فرهنگ، پوروالی، صفی‌پور مدیر مجله امید ایران و منصوری نراقی مدیر روزنامه ملیون.

افتخاری

9 /3 /39

رونوشت برابر با اصل اصل در پرونده کلاسه. ـــــــــــ

بایگانی شود. 16 /3 /39

 

*****

به: 322 هـ                                                                                     تاریخ: 6 /12 /1346

از: 9 هـ                                                                                      شماره: 11889/ 9 هـ

 

موضوع: کاظم مسعودی کاندیدای حزب ایران نوین از شهرستان شیروان

در تاریخ 17 /11/ 46 آقای بشارت رئیس کارخانه قند شیروان اظهار داشته که: در جریان انتخابات گذشته مقداری وجه توسط کارخانه مزبور جهت انتخاب کاظم مسعودی کاندیدای حزب ایران نوین شیروان به مقامات دولتی داده شده، از جمله مبلغ 000 /50 ریال به آقای نبوی بازرس استانداری؛ مبلغ 000 /50 ریال به فرماندار وقت آقای وفائی؛ مبلغ 000 /20 ریال به معاون فرمانداری قوچان آقای ناصری که مأموریت شیروان داشته است، از طرف کارخانه پرداخت گردیده است.

توضیح رهبر عملیات: نظریه ساواک قوچان درباره خبر مزبور متعاقباً اعلام خواهد شد.

رونوشت برابر اصل است

آقای فرمند

به کلاسه 96394 پرونده کاظم مسعودی نماینده مجلس بایگانی شود. 12 /12

 

*****

به: 321                                                                                        تاریخ: 29 /3 /1351

از: 20 هـ 21                                                                             شماره: 41730 /20 هـ‌21

 

موضوع: سوءاستفاده در مجلس شورای ملی

کریمی کارمند مجلس شورای ملی در مذاکرات دوستانه اظهار داشت که: در ساختن و آینه کاری حوض‌خانه مجلس و هم‌چنین خرید میز و صندلی و مبل و عسلی برای مجلس سوءاستفاده‌های زیادی تا حدود پنج میلیون تومان شده است. وی اضافه کرد:

موضوع به بازرسی شاهنشاهی نیز اطلاع داده شده و یک نفر مهندس از طرف آن سازمان به مجلس آمد و موضوع سوءاستفاده را به خصوص در مورد دو میلیون و نیم تومان خرج حوض‌خانه تأیید کرده است. هر صندلی برای حوض‌خانه دانه‌ای 900 تومان و هر میز عسلی پانصد تومان خریداری شده است. اولین بار سر و صدا قضیه را سعید پدرامی نماینده کارگران از تبریز در آورده است و قرار بوده است در جلسه علنی مجلس صحبت کند؛ ولی رئیس مجلس و کارپردازها وساطت کرده و قضیه را مسکوت گذاشته‌اند، اما موضوع همچنان مورد صحبت است و می‌‌گویند کاظم مسعودی، معینی زند و دکتر اعتمادی را عاملین سوءاستفاده می‌‌دانند.

نظریه چهارشنبه: سعید پدرامی نماینده مجلس شورای ملی مخبر کمیسیون محاسبات می‌‌باشد و برحسب وظیفه به قضیه رسیدگی کرده و به موارد سوء‌استفاده برخورد کرده است. با تحقیقاتی که به عمل آمد به احتمال قریب به یقین مفاد گزارش خبر تأیید شده است. انجمن

 

*****

از: 20 ﻫ‌ 25                                                                                تاریخ:20 /10 /1351

به: 347                                                                              شماره: 56754 /20 ﻫ 25

 

موضوع: اخذ دویست هزار تومان پول از ایران ناسیونال به وسیله جراید تهران

آقای قاسم مسعودی مدیر روزنامه پست تهران به آقای علی حافظی مدیر روزنامه‌ی دنیای جدید اظهار داشت: آقای کاظم مسعودی مدیر روزنامه آژنگ دویست هزار تومان از ایران ناسیونال پول گرفته که بین جراید تهران قسمت کند و مبلغ ناچیزی به چند روزنامه از جمله روزنامه صبح امروز به مدیریت مصطفی الموتی، روزنامه سحر آقای انوشیروانی نماینده مجلس، روزنامه دیپلمات آقای علی سپهر و روزنامه دنیای جدید آقای علی حافظی[پرداخته است] و بقیه را بالا کشیده‌اند. ضمناً آقای قاسم مسعودی مدیر پست تهران در این مورد به آقای کلالی دبیرکل حزب ایران نوین شکایت و کلالی هم با اظهار تعجب دستور تعقیب موضوع را داده است. و بعد پرداختی (ناخوانا) نامه‌های اشاره شده طی چک‌هایی به امضاء شرکت ناسیونال به نام روزنامه‌ها صادر شده است.

نظریه یکشنبه: صحت خبر بعید به نظر نمی‌رسد چون اغلب کمپانی‌ها و شرکت‌های تجارتی برای جلوگیری از تبلیغات علیه اجناس خود به روزنامه‌ها حق‌السکوت می‌پردازند. اکرام

نظریه چهارشنبه: به طور کلی روشی که اکثراً صاحبان صنایع را با موفقیت روبرو می‌سازد تبلیغات است و چنانچه این تبلیغات از مجار‌ی صحیح اعمال شود نتایج مطلوبی در بر خواهد داشت. انتخاب این راه صحیح از نظر صاحبان صنایع همانا حق‌السکوت است و شرکت‌ها و کمپانی‌ها معمولاً دنباله‌رو این تز می‌باشند به هر حال در این ماجرا افرادی در مظان سوءاستفاه می‌باشند. [ناخوانا]

 

*****

از: 341                                                                                       تاریخ: 13 /12 /1351

 

موضوع : اختلاف میان کاظم مسعودی و غلامرضا نیک‌پی شهردار تهران

به دنبال شکایت مسئولان شهرداری علیه کاظم مسعودی به دادستان تهران منوچهر کلالی دبیر کل حزب ایران نوین برای رفع این اختلاف جلسه آشتی‌کنانی ترتیب داده است.

گفته می‌شود کاظم مسعودی با برخورداری از حمایت کلالی و تظاهر به عضویت در دستگاه‌های اطلاعاتی در کمال جسارت مشغول زد و بند و جمع آوری مال از طریق نامشروع است.

موضوع دریافت وجه از ایران ناسیونال وسیله کاظم مسعودی هنوز مورد اختلاف روزنامه نگاران حزبی است و جواد سعید معاون دبیر کل حزب ایران نوین در مذاکره کاملاً خصوصی اظهار داشته است: پول دریافتی مسعودی از ایران ناسیونال سه میلیون ریال بوده و او فتوکپی چک را شخصاً دیده است.

پرونده کلاسه 33999 بایگانی شود. 24 /12 /51

 

*****

حسین عنقا معروف به حسین زاغی، کارمند اداره بازرسی شهربانی که دارای دو دستگاه قمارخانه در تهران می‌‌باشد، به یکی از دوستان خود اظهار داشته که: کاظم مسعودی مدیر روزنامه آژنگ ماهیانه مبلغ پنجاه هزار ریال بابت قمارخانه‌های وی دریافت و به تیمسار علوی مقدم رئیس شهربانی می‌‌پردازد.

حسین زاغی افزود: کاظم مسعودی با اخذ پول از افسران و کارمندان شهربانی کلیه پست‌های حساس را با توصیه به رئیس شهربانی، در اختیار آنان می‌‌گذارد و حتی در موقع انفصال یا برکناری کارمندان خاطی با اخذ وجوهی از آنان وسایل بازگشت آنان را به خدمت فراهم می‌‌کند.

مشارالیه اظهار داشته که: به زودی کمسیونی با شرکت چند نفر از امریکایی‌ها و عضویت چند نفر از کارمندان بازرسی شهربانی از جمله خودش برای مبارزه با شیره‌کش‌خانه‌ها و اماکن فساد تشکیل خواهد شد.

اصل در پرونده کلی شهربانی

در پرونده کاظم مسعودی بایگانی شود.

 

*****

پی‌نوشت‌ها:


[1] . اسناد ساواک ـ پرونده‌ انفرادى و چهره‌ی مطبوعات معاصر ایران، غلامحسین صالحیار و دیگران، صفحه 38.

[2] . شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر، دکتر باقر عاقلی، نشر گفتار، چاپ اول، سال 1380، ج 3، ص 1432.




 

تعداد مشاهده: 10900


مطالب مرتبط

تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.