سیری کوتاه در زندگی شهید خدمت آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی(1403- 1339ش)
تاریخ انتشار: 09 خرداد 1403
کودکی و تحصیلات
سید ابراهیم رئیسی، فرزند حجت‌الاسلام سیدحاجی رئیس الساداتی در آذر ۱۳۳۹ش در محله نوغان مشهد به دنیا آمد. مادرش بانو سیده عصمت خدادادحسینی هنگامی که سیدابراهیم 5 سال داشت همسرش را از دست داد. شهید رئیسی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه جوادیه و دروس حوزوی را در مدرسه نواب و سپس در مدرسه آیت‌الله موسوی‌نژاد شروع کرد. هنگامی که 15 سال سن داشت، در سال ۱۳۵۴ جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم و مدرسه آیت‌الله بروجردی رفت. در قم، اصول فقه را نزد آیت‌الله مروی، لمعتین را نزد آیت‌الله فاضل هرندی، رسائل را نزد آیت‌الله موسوی تهرانی، مکاسب محرمه را نزد آیت‌الله دوزدوزانی، کتاب البیع مکاسب را نزد آیت‌الله خزعلی، خیارات مکاسب را نزد آیت‌الله ستوده و آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی و کفایه را نزد آیت‌الله سید علی محقق داماد، تفسیر قرآن کریم را نزد آیت‌الله مشکینی و آیت‌الله خزعلی، شرح منظومه و فلسفه را نزد آیت‌الله احمد بهشتی و یک دوره شناخت را نزد آیت‌الله مطهری و نهج البلاغه را نزد آیت‌الله نوری همدانی آموخت. شهید رئیسی، خارج اصول را نزد آیت‌الله سید محمدحسن مرعشی شوشتری و آیت‌الله هاشمی شاهرودی و خارج فقه را نزد آیت‌الله آقا مجتبی تهرانی و مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انفلاب تلمذ کرد. ایشان با اتمام دوره سطح حوزه، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته حقوق خصوصی ادامه داده و پس از دفاع از پایان نامه خویش با عنوان «ارث بلا وارث»، دوره دکترای فقه و حقوق خصوصی را در مدرسه عالی شهید مطهری ادامه داد. دکتر رئیسی در سال ۱۳۶۲ در ۲۳ سالگی با دکتر جمیله سادات علم الهدی دختر ارشد آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی ازدواج کرد.
فعالیت‌هایی سیاسی
آغاز فعالیت سیاسی آیت‌الله رئیسی را باید دی ماه 1356 و پس از اهانت روزنامه اطلاعات به ساحت مقدس امام خمینی (ره) و مقام مرجعیت دانست. شهید رئیسی در اجتماعات روزهای 18 و 19 قم حضور داشته و در قالب هسته‌ای از طلاب انقلابی فعالیت می‌کرد. وی در این دوران فعالیت‌های مبارزاتی خود را در قالب ارتباط با علمای انقلابی و شرکت در تجمعاتی مثل تحصن علما و روحانیون در دانشگاه تهران ادامه داد. با پیروزی انقلاب اسلامی ایشان فعالیت‌های سیاسی خود را با حضور در منطقه مسجد سلیمان و مبارزه با شورش‌های مارکسیستی این منطقه ادامه داد و همزمان به دلیل ارتباط نزدیک با شهید آیت‌الله بهشتی جهت کادرسازی برای تأمین نیازهای مدیریتی نظام اسلامی آماده گردید. پس از بازگشت از مسجد سلیمان، مجموعه سیاسی-عقیدتی پادگان آموزشی 02 در شاهرود را تأسیس و برای مدت کوتاهی آن را اداره کرد.
ورود به عرصه مدیریت و جهاد
آغاز فعالیت‌های اجرایی شهید رئیسی از سال ۱۳۵۹ و با حضور در جایگاه دادیاری شهرستان کرج بود. کمی بعد با حکم شهید قدوسی، به سمت دادستان کرج منصوب شد. توانایی ایشان در حل مشکلات کرج باعث شد تا برای مدت کوتاهی در سال ۱۳۶۱ همزمان با دادستانی شهر کرج، مسئولیت دادستانی شهر همدان را نیز عهده‌دار شود. وی تا سال ۱۳۶۳دادستان همدان بود. در سال ۱۳۶۴ به عنوان جانشین دادستان انقلاب تهران منصوب شد. در این زمان بارها از طرف امام خمینی(ره) برای رسیدگی به مشکلات اجتماعی در برخی استان‌ها از جمله لرستان، کرمانشاه و سمنان مأمور شد. آیت‌الله رئیسی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ به مدت پنج سال دادستان تهران بود. از سال ۱۳۷۳ تا 1383به ریاست سازمان بازرسی کل کشور منصوب شد . ایشان در این سمت با اتکاء به تجربیاتی که داشت نظارت بر دستگاه‌های اداری را متحول و نظام مند کرد. سازمان بازرسی کل کشور در زمان تصدی ایشان با توسعه متوازن ساختاری مواجه شد و به عنوان یکی از ارکان نظارتی نظام جمهوری اسلامی تثبیت شد. دکتر رئیسی از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۳۹۳ به مدت ده سال معاون اول قوه قضائیه بود و از سال ۱۳۹۳ تا اسفند ۱۳۹۴ نیز به عنوان دادستان کل کشور خدمت کرد. از این تاریخ تا 1397با حکم مقام معظم رهبری به عنوان تولیت آستان قدس رضوی علیه السلام منصوب شد. دراین سال مقام معظم رهبری ایشان را در 16 اسفند به عنوان رئیس قوه قضائیه انتخاب کردند. ایشان با مدیریت میدانی و رسیدگی نزدیک به مشکلات قضایی مردم و برخورد قاطع با مفسدان و انجام اصلاحات در نظام قضایی کشور باعث ایحاد امید در میان مردم شدند. آیت‌الله رئیسی در سال‌های 1385 و 1394و 1402 در چهارمین، پنجمین و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری از استان خراسان جنوبی به این مجلس راه یافت. شهید رئیسی در انتخابات 28 خرداد 1400با کسب بیش از 18 میلیون رأی به عنوان رئیس جمهوری ایران انتخاب شد.
پرواز به سوی معبود
شهید سید ابراهیم رئیسی در 30 اردیبهشت 1403 با کسوت رئیس جمهور ایران اسلامی هنگامی که برای افتتاح دو طرح عمرانی به استان آذربایجان شرقی عزیمت کرده بود به همراه دکتر حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه، آیت‌الله آل هاشم امام جمعه تبریز، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی، و سرتیم حفاظت ایشان وکادر پروازی دچار سانحه هوایی شده و به ملکوت اعلی پیوستند. مقام معظم رهبری در پیامی به همین مناسبت در 31/ 3/ 1403 فرمودند:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
انا لله و انا الیه راجعون
با اندوه و تأسف فراوان خبر تلخِ درگذشتِ شهادت گونه‌ی عالم مجاهد، رئیس جمهور مردمی و با کفایت و پرتلاش، خادم‌الرضا علیه السلام جناب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای حاج سید ابراهیم رئیسی و همراهان گرامی ایشان رضوان الله علیهم را دریافت کردم.
این حادثه‌ی ناگوار در اثنای یک تلاش خدمت‌رسانی اتفاق افتاد؛ همه‌ی مدت مسئولیت این انسان بزرگوار و فداکار چه در دوران کوتاه ریاست جمهوری و چه پیش از آن، یکسره به تلاش بی‌وقفه در خدمت به مردم و به کشور و به اسلام سپری شد.
رئیسی عزیز خستگی نمی‌شناخت. در این حادثه‌ی تلخ، ملت ایران، خدمتگزار صمیمی و مخلص و با ارزشی را از دست داد. برای او صلاح و رضایت مردم که حاکی از رضایت الهی است بر همه چیز ترجیح داشت، از این رو آزردگی‌هایش از ناسپاسی و طعن برخی بدخواهان، مانع تلاش شبانه روزیش برای پیشرفت و اصلاح امور نمی‌شد.
در این حادثه‌ی سنگین شخصیت‌های برجسته‌ئی مانند حجت‌الاسلام آل هاشم امام جمعه‌ی محبوب و معتبر تبریز، جناب آقای امیر عبداللهیان وزیر خارجه‌ی مجاهد و فعال، جناب آقای مالک رحمتی استاندار انقلابی و متدین آذربایجان شرقی و گروه پروازی و دیگر همراهان نیز به رحمت الهی پیوستند.
اینجانب پنج روز عزای عمومی اعلام می‌کنم و به ملت عزیز ایران تسلیت می‌گویم. جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوه‌ی مجریه قرار می‌گیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقنّنه و قضائیه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.
در پایان تسلیت صمیمی خود را به مادر گرامی جناب آقای رئیسی و همسر فاضل و بزرگوار ایشان و دیگر بازماندگان رئیس جمهور و خانواده‌های محترم همراهان به ویژه والد ماجد جناب آقای آل هاشم معروض می‌دارم و صبر و تسلای آنان و رحمت الهی برای درگذشتگان را مسألت می‌کنم.
سیّدعلی خامنه‌ای
31 /2 /1403
تعداد مشاهده: 3226
