26 آبان سال 1357، روز خونین شهر مشهد
تاریخ انتشار: 23 آبان 1403
اعتراضات مردم مشهد روز 26 آبان 1357 سرانجام تلخ و خونین داشت. در این روز گروهی از مردم مذهبی این شهر به راه‌پیمایی و سردادن شعار علیه رژیم پهلوی پرداختند. بیشتر شعارها متوجه مقامات حکومتی بود. دخالت مأمورین فرمانداری نظامی این اعتراضات را به خشونت کشاند. آنها با پاسخ خشونت‌بار خود، سه نفر از تظاهرکنندگان را به شهادت رسانده و چند نفر دیگر را مجروح کردند. در چنین شرایط سخت و دشواری منزل مراجع این شهر (یعنی آیت‌الله قمی و آیت‌الله سید عبدالله شیرازی) مأمن و ملجأ مردم داغدیده بود. منزل آیت‌الله سید حسن قمی از مراکز تجمع و اعتراض به رژیم پهلوی بود که وعاظ و خطباء علیه مظالم و فجایع رژیم صحبت و موضوع تشکیل حکومت اسلامی را مطرح می‌کردند. ظاهراً برخوردهای سخت فرماندار نظامی با مردم مشهد، برخی از معترضان را به این نتیجه رسانده بود که باید علیه وی اقدامی عملی صورت گیرد. برخورد آیت‌الله شیرازی اما مطابق رویه و روال اعتراضات روحانیون بود؛ تعطیلی نماز جماعت تا اطلاع ثانوی.
مشهد البته همچنان شرایط دشواری را تجربه می‌کرد. اعتراضات مردم این شهر همچنان ادامه داشت و با برخوردهای مأمورین فرمانداری نظامی همراه بود. در گزارشی دیگر مربوط به همین روز، تعداد کشته‌ها 10 نفر از جمله 2 طلبه اعلام شده است. (نک: کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، تدوین مرکز بررسی اسناد تاریخی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1384، کتاب شانزدهم، ص 264) در کتاب آیت‌الله العظمی سید عبدالله شیرازی به روایت اسناد ساواک نیز گزارش دیگری از این ماجرا وجود دارد. (نک: آیت‌الله سید عبدالله شیرازی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، ص 397) آیت‌الله شیرازی در اعلامیه‌ای در مشهد و سایر نقاط ایران به مدت سه روز عزای عمومی اعلام کردند که در صورت مقتضی ادامه پیدا می‌کرد.
تعداد مشاهده: 12683
