امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمودند: عبرت‌ها چه بسیارند و عبرت‌گیری و پندپذیری چه اندک است. قصارالحکم، صفحه 118، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

ما را در طول تاریخ و در سده‌های اخیر از هر پیشرفتی محروم کرده‌اند و دولت‌مردان خائن و دودمان پهلوی خصوصاً. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 21، ص 416.

 

اسناد بدون شرح

حمایت قاطع آیات عظام سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی و سید محمدهادی میلانی از امام خمینی در سال 1343


تاریخ انتشار: 16 مرداد 1403


شماره: 2477 /  ق م                                                               تاریخ: 17 / 10 / 1343

        گیرنده: ریاست ساواک تهران

 

موضوع: اعلامیه

    بدینوسیله یک برگ اعلامیه تحت عنوان (استفتاء از حضرات آیات‌اله العظام آقای میلانی[1] و نجفی مرعشی)[2] که تعدادی از آن در بین طلاب حوزه علمیه قم توزیع گردیده به پیوست ایفاد می‌گردد.

رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قم ـ ح بدیعی[3]

اطلاعیه شود. 21 / 10 / 43

امور اجتماعی 20 / 10 / 43

9568

*****

متن استفتاء حضرات آیات‌الله العظام آقای میلانی و آقای نجفی مرعشی ادام‌الله ظلالهما علی روس الانام

پس از اهدای سلام به عرض عالی می‌رساند نظر به این‌که ماه مبارک رمضان در پیش است و طلاب و محصلین حوزه علمیه قم برای ترویج و تبلیغ عازم مسافرت هستند پیوسته به اینجانبان مراجعه کرده، سؤال می‌کنند چنانچه از طرف دولت تضییقاتی نسبت به مسائل روز و هدف عالی روحانیت و تجلیل از مقام حضرت آیت‌الله العظمی آقای خمینی مدظله واقع شود، وظیفه چیست؟

لازم دانستیم از مراجع عالیقدر کسب تکلیف کنیم مستدعی است حضرت عالی صریحاً وظیفه را تعیین فرمایید. ادام‌الله ظلکم

مهدی الحسینی الروحانی ـ ربانی شیرازی ـ ناصر مکارم ـ علی مشکینی ـ حسینعلی منتظری ـ محمد محمدی ـ عبدالعظیم محصلی ـ سید محمدرضا سعیدی ـ محمد مفتح ـ ابراهیم امینی ـ حسین تقوی ـ علی‌اکبر مسعودی ـ عبدالله جوادی ـ احمد آذری قمی ـ احمد جنتی ـ ابوالقاسم خزعلی ـ حسین شب‌زنده‌دار ـ حسین نوری ـ هاشم تقدیری ـ محمدحسین مسجدجامعی ـ محمدتقی مصباح ـ سید جلال‌الدین طاهری ـ محمد موحدی لنکرانی ـ صالحی نجف‌آبادی ـ سید محمدباقر ابطحی ـ جعفر سبحانی ـ مهدی الحائری ـ سید یوسف تبریزی ـ قدوسی ـ سید حسن طاهری ـ علی قدیری.

 

پاسخ حضرت آیت‌الله العظمی آقای میلانی مدظله

بسم الله تعالی و له الحمد

    السلام علیکم دمتم و دامت معالیکم.[4] مراتب فضل و تقوی و دلسوزی شما آقایان فضلا و مدرسین نسبت به مقدرات اسلامی همین اقتضا دارد که نسبت به آینده این مملکت بیدار بوده و با روشن بینی کامل طلاب محترم را رهبری نمایید.

در خصوص وظیفه گویندگان و طلاب معظم که سؤال نموده‌اید البته نوشته‌هایی را که پس از تبعید حضرت آیت‌الله خمینی دامت برکاته نوشته‌ام و در آنجا به‌ طور صریح و مشروح هدف و وظیفه را شرح دادم ملاحظه نموده‌اید. مجدداً تذکر می‌دهم وظیفه روحانیون و خدمتگزاران حضرت ولی‌عصر عجل‌الله تعالی فرجه این است که در مواقع مناسب بالخصوص در ماه مبارک رمضان و در این اوان به مفاد آیه مبارکه « لیتفقّهوا فی الدّین و لینذروا قومهم».[5] و آیه مبارکه: «کنتم خیر امه اخرجت للناس تأمرون بالمعروف وتنهون عن المنکر»[6] و حدیث شریف، «اذا ظهرت البدع فعلی العالم ان یظهر علمه»[7] رفتار نمایند. البته آقایان به وظایف آشنا و به اوضاع روشن هستید و به وظیفه‌ای که آقای آیت‌الله خمینی برای اهل علم معین فرموده‌اند توجه دارید. لازم است که با منطق متین و مستدل و با مراقبت آرامش و جلوگیری از انقلاب و شورش مصالح و مفاسد را بیان نموده و انواع تعدیات و ظلم و ستم و اختناق شدید و تجاوزاتی که به حریم دین و مملکت مذهبی وارد شده و پایمال شدن حقوق ملّت و گرفتاری‌های اقتصادی و غیره و گرفتاری و زندانی شدن علما و خطبا و دانشمندان تذکر دهید و به مردم هدف روحانیت را که عظمت اسلام و اجرای قوانین آن به صورت کامل و جلوگیری از دخالت بیگانگان و عمّال آنان در مقدرات این کشور شرح داده و گفته شود هیچگاه روحانیت شکست نخورده و نمی‌خورد و از اهداف عالیه خود دست برنمی‌دارد. بحول الله تبارک و تعالی وظیفه ملت اسلامی است از روحانیت که توأم با دین و مذهب است پشتیبانی نمایند و پشتیبانی خود را آشکارا اظهار بدارند و از درگاه حضرت احدیت جلّ و علا صریحاً بازگشت آقای آیت‌الله خمینی را مسألت نمایند و نیز برای خدا در این زمستان سرد به فکر مستمندان و بینوایان باشند و به ‌قدر امکان مواسات نمایند. بالجمله آقایان اهل علم و مبلغین بلکه همه طبقات نبایستی سکوت اختیار کنند که حضرت امیرالمومنین صلوات الله علیه فرمود: «السکوت اخ الرضا من لم یکن معنا کان عدواً لنا»[8] و نیز فرمودند: «الراضی بعمل قوم کالداخل فیه معهم»[9]

امید است به برکات حضرت ولی‌عصر اروحنا فداه که ملجأ و پناه روحانیت بلکه امت اسلامی است به اسرع وقت مشکلات مرتفع و به احسن وجه ناراحتی‌ها برطرف گردد. «حسبنا الله و نعم الوکیل»

محمدهادی الحسینی المیلانی

25  /  شعبان المعظم  /  84 مشهد مقدس

 

پاسخ حضرت آیت‌الله العظمی نجفی مرعشی، مدظله

بسمه تعالی

    در خصوص وظیفه گویندگان کرام و آقایان طلاب عظام که سؤال فرموده‌اید البته متوجه‌اید که در این مورد پس از تبعید المجاهد فی‌سبیل الله حضرت مستطاب آیت‌الله خمینی دامت برکاته چه در منبر شفاهاً و چه در منشورات کتباً گفته و نوشته‌ام و در آن‌جا به ‌طور صریح و مشروح هدف و وظیفه را شرح داده‌ام. مجدداً نیز تذکر می‌دهم که وظیفه روحانیون و خدام شرع انور این است که مردم را به وظایف دینی خود آشنا نموده و احکام الهیه را مشروحاً بیان فرمایند و مناسب است که ماه مبارک رمضان در پیش می‌باشد به مفاد آیه شریفه: « فلولا نفر من کل فرقه طائفه لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون» و آیه مبارکه: «کنتم خیر امه اخرجت للنّاس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر» و حدیث شریف، «اذا ظهرت البدع للعالم ان یظهر علمه» رفتار نمایند و البته این معنی را با منطقی محکم و مستدل و با مراقبت و آرامش و جلوگیری از انقلاب و شورش بیان نمایند و مصالح و مفاسد و انواع تضییقات که بر عموم طبقات بالاخص جامعه روحانیت وارد شده تذکر دهند. امید است مؤمنین هم کماکان به پشتیبانی خود از اهداف مقدسه روحانیت که عبارت از اجرای قوانین دین و مذهب است ادامه دهند. و نیز برای رضای خداوند متعال در این زمستان سرد به فکر مستمندان و بی‌نوایان باشند و به قدر امکان از انفاقات خود درباره آن‌ها دریغ نفرمایند و ان‌شاءالله تعالی عموم آقایان خطبا و محصلین علوم دینیه و برادران دینی در این ماه عزیز جهت گرفتاری عموم بالاخص استخلاص حضرت آیت‌الله خمینی دامت برکاته از دعا مضایقه نفرمایند. «حسبنا الله و نعم الوکیل نعم المولی و نعم النصیر».

حرره الراجی شهاب‌الدین الحسینی المرعشی النجفی عفی عنه

فی 27  /   شعبان   /   1384

پی‌نوشت‌ها:


[1] . آیت‌الله العظمى سید محمدهادى میلانى از مراجع تقلید در 9 تیر 1274 ﻫ ش در خاندان بزرگ علمى در نجف به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله سیدجعفر میلانى بود. آیت‌الله میلانى در سنین کودکى پدرش را از دست داد. ایشان تا 12 سالگى مقدمات معارف دینى را نزد میرزا ابراهیم همدانى و ملاحسن تبریزى و دیگران خواند. دوره سطح را نزد شیخ ابراهیم سالیانى، سید جعفر اردبیلى، حاج میرزا على ایروانى و شیخ ابوالقاسم ممقانى فرا گرفت. آنگاه به درس خارج فقه و اصول آیات عظام شریعت اصفهانى، نائینى، محمدحسین اصفهانى و آقا ضیاءالدین عراقى حاضر گردید و به مرتبه اجتهاد نایل آمد. همچنین فلسفه و کلام را از محضر محمدحسین اصفهانى و شیخ جواد بلاغى آموخت. از جمله مشایخ اجازه روایت آیت‌الله میلانى، آیات سید حسن صدر، سید عبدالحسین شرف‌الدین، شیخ عباس قمى و آقا بزرگ تهرانى مى‌باشند. ایشان سال‌هاى متمادى در حوزه‌هاى علمیه نجف و کربلا به تدریس پرداخت. در 1332 به قصد زیارت مرقد حضرت امام رضا (ع) به مشهد سفر کرد و بر اثر درخواست مردم و روحانیان خراسانى در این شهر اقامت گزید و حوزه درس خود را دایر کرد و تا زمان رحلت هزاران نفر از طلاب علوم دینى از محضر ایشان بهره‌مند شدند و به تدریج به مرتبه مرجعیت رسید.

 مبارزه سیاسى آیت‌الله میلانى با مخالفت با لوایح شش‌گانه شروع شد و در ماجراى قیام 15 خرداد به اوج خود رسید. ایشان با انتشار اعلامیه تندى رژیم را به سبب کشتار مردم در روز 15 خرداد 1342 و دستگیرى حضرت امام(ره) مورد انتقاد قرار داد و به رغم محدودیت‌هایى که رژیم براى ایشان ایجاد کرده بود جهت آزادى امام (ره) به تهران سفر کرد. آیت‌الله میلانى سرانجام پس از پنج ماه بیمارى روز جمعه 17 مرداد 1354 در مشهد دارفانى را وداع گفت و به سراى باقى شتافت. (ر.ک: آیتالله العظمی سید محمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، 3 جلد، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی)

[2] . آیت‌الله ‌العظمى سید شهاب‌الدین مرعشى نجفى، فرزند سید محمود در سال 1276 ﻫ ش در نجف اشرف متولد شد. نسب شریف او با 29 واسطه به حضرت امام سجاد (ع) مى‌رسد. تحصیلات ابتدایى و مقدمات علوم را نزد پدر فرا گرفت و پس از ادامه تحصیل در محضر اساتید بزرگ آن زمان، در علوم گوناگون از جمله رجال، فقه، کلام، ادیان، انساب، حدیث و علم حروف سرآمد شد. وى در ادبیات، علم طب و هیأت نیز صاحب‌نظر بود. آیت‌الله مرعشى در جوانى به مقام اجتهاد نائل آمد و مدرسان مشهور همچون ضیاءالدین عراقى، فشارکى، یثربى کاشانى، شیخ عبدالکریم حائرى یزدى و میرزا محمدحسین نائینى به وى اجازه روایت و اجتهاد دادند. ایشان پس از فوت آیت‌الله العظمى بروجردى به عنوان یکى از مراجع مطرح شد. از جمله اقدامات فرهنگى و علمى مهم وى، تأسیس یک کتابخانه با بیش از 90000 جلد کتاب است که 25000 جلد آن به صورت خطى و بعضاً کمیاب مى‌باشد و به عنوان یکى از گنجینه‌هاى کم‌نظیر و ارزنده اسلامى به حساب مى‌آید. از آیت‌الله مرعشى 70 اثر نفیس علمى در زمینه‌هاى مختلف به جاى مانده و از دیگر خدمات ایشان بناى مساجد، حسینیه‌ها و مراکز درمانى در داخل و خارج کشور مى‌باشد. فعالیت سیاسى ایشان از سال 1341 آغاز شد. وى مانند بیشتر علماى مشهور قم با لایحه انجمنهاى ایالتى و ولایتى مخالفت کرد. در ماجراى قیام 15 خرداد و حوادث پس از آن از طریق انتشار اعلامیه رژیم را نسبت به اقدامات ضداسلامى و خشونت‌بار مورد انتقاد قرار مى‌داد. با اوج‌گیرى انقلاب اسلامى ایشان با اعلامیه‌هاى متعدد به رفتار دولت اعتراض مى‌کرد. پس از پیروزى انقلاب اسلامى نیز همواره از نظام اسلامى حمایت مى‌نمود. آیت‌الله مرعشى نجفى در روز 8 شهریور 1369 بر اثر سکته قلبى به رحمت ایزدى پیوست و در محل کتابخانه خویش به خاک سپرده شد. آیت‌الله العظمی سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک، 3 جلد، مرکز بررسی اسناد تاریخی)

[3] . سرتیپ حسن بدیعى در سال 1302 ﻫ ش در شیراز متولد شد. پس از استخدام در ارتش و اشتغال در مراکز مختلف، به خدمت ساواک درآمد و به ‌ترتیب ریاست ساواک‌هاى قم و بوشهر را عهده‌دار گردید. با پیروزى انقلاب اسلامى توسط مردم دستگیر شد و در روز3/ 8/ 58 ، قبل از انجام محاکمه، به علت سکته قلبى در زندان درگذشت.

[4] . برقرار باشید و الطافتان پایدار باشد.

[5] . باید فهم دقیق از دین داشته باشند، آنگاه قوم خودشان را بیم دهند. سوره توبه، آیه 122.

[6] . شما ـ مسلمانان حقیقی‌ ـ نیکوترین امتی‌ هستید که بر آن قیام کردید، برای‌ اصلاح جامعه مردم را به نیکوکاری‌ راهنمائی کنند و از بدکاری‌ باز دارند. سوره آل عمران، آیه 110.

[7] . هرگاه در دین بدعت به وجود آمد بر عالم دین است که علم خود را آشکار نماید. ر.ک: اصول کافی‌، جلد 1، صفحه 54.

[8] . سکوت ـ در برابر رفتار بدکاران ـ برادر و هماهنگ با رضایت است. هر کس همراه با راه و روش ائمه نباشد، دشمن آنان است.

[9] . آن که به کار کسانی‌ خشنود است، چنان است که در میان کار آنان بوده است، ر.ک: نهج‌البلاغه، کلمات قصار، شماره 154.





منبع: یاران امام به روایت اسناد ساواک، آیت‌الله احمد جنتی، صفحه 20 تا 24، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1397
 

تعداد مشاهده: 14143


مطالب مرتبط

تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.