امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمودند: عبرت‌ها چه بسیارند و عبرت‌گیری و پندپذیری چه اندک است. قصارالحکم، صفحه 118، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

ما را در طول تاریخ و در سده‌های اخیر از هر پیشرفتی محروم کرده‌اند و دولت‌مردان خائن و دودمان پهلوی خصوصاً. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 21، ص 416.

 

اسناد بدون شرح

توقیف و ضبط تفسیر سوره یوسف (ع) نوشته آقای حبیب‌الله عسکراولادی توسط ساواک


تاریخ انتشار: 13 آبان 1402


تاریخ: 26 / 11 / 1351

بسمه‌ تعالی

ریاست محترم زندان شهربانی مشهد

    محترماً تصدیع می‌دهد. اینجانب حبیب‌اله عسگراولادی، یادداشت تفسیری را در مورد سوره یوسف (ع) در قرآن‌کریم به نام (ترجمه و یادداشت‌هایی از سوره یوسف) می‌خواهم به تهران بفرستم. لطفاً دستور فرمایید پس از دقت‌های لازم آن را به آدرس (تهران ـ باب‌همایون سرای سبا ـ شرکت سهامی انتشار ـ تلفن 313911) ارسال دارند. توضیحاً به عرض می‌رسد در مورد مقررات چاپ و نشر کشور، من خود تا آن‌جا که ممکن بوده است رعایت آن را کرده‌ام ولی در ضمن نامه‌یی به ضمیمه به حضور فرستاده‌ام که به عنوان «شرکت سهامی انتشار» است و در آن از آن مؤسسه خواسته‌ام که اگر خدای ناخواسته در این یادداشت‌ها خلاف قوانین و مقررات جاری کشور نکته یا نکاتی وجود داشت اینجانب را مستحضر فرمایند تا در اصلاح آن اقدام لازم را بنمایم و پس از رفع هر گونه احتمال خلافی به منسوبانم اطلاع دهم که برای چاپ و نشر آن اقدامات قانونی لازم را بنمایند. البته هزینه پستی ارسال این یادداشت‌ها را متعهد هستم و خواهم پرداخت. در پایان ضمن اظهار تشکر از زحمات امیدوارم که دستور اقدامات لازم چنان‌که مقتضی است زودتر صادر شود.[1]

با تقدیم احترامات حبیب‌اله عسگری

دفتر:

عین دفترچه یادداشت محتوی 260 برگ و پاکت محتوی نامه پیوست است بررسی و مطالعه و اقدام به شعبه اطلاعات ارسال و این نامه در پرونده زندانی بایگانی گردد. 21 / 11

*****

 

شماره: 921- 21- 57                                                           از: شهربانی استان خراسان

تاریخ: 3 / 12 / 1351                                                        به: ریاست ساواک استان خراسان

موضوع: زندانی ضدامنیتی حبیب‌اله عسگراولادی

    طبق گزارش دایره زندان زندانی یادشده بالا یک جلد دفترچه یادداشت از تفسیر سوره یوسف(ع) از قرآن کریم در 260 برگ ارائه که ضمیمه نامه به عنوان شرکت سهامی انتشار به آدرس تهران، خیابان باب همایون، سرای سبا، جهت چاپ فرستاده شود. بدین وسیله عین دفترچه یادداشت و پاکت محتوی نامه جهت بررسی و اعلام نظریه به پیوست ارسال می‌گردد.

رئیس شهربانی استان خراسان سرتیپ نوروزی

از سوی سرهنگ عربشاهی

 

آقای ... بررسی فرمائید. 41310 / 2

7 / 13 وارد شد.

*****

تاریخ: 26 / 11 / 1351

بسمه‌تعالی

مقام مدیریت مسئول شرکت محترم انتشار[2]

    محترماً ضمن ابلاغ عرض سلام تصدیع می‌دهد یک یادداشت تفسیری به ضمیمه این نامه به حضور فرستاده می‌شود که مربوط به سوره یوسف(ع) در قرآن کریم می‌باشد و به نام «ترجمه و یادداشت‌هایی از سوره یوسف» است. از آن مؤسسه محترم انتظارم این است که در آن ضمن امعان نظر اگر نکته یا نکاتی برخلاف مقررات چاپ و نشر کشور وجود داشت مرا مطلع فرمائید تا در تصحیح آن اقدام نمایم. و اگر هم چیزی مخالف مقررات در آن یافت نشد وصول آن را به آدرس «زندان شهربانی مشهد ـ بند یک ـ حبیب‌اله عسگراولادی» اطلاع فرمائید تا خانواده یا یکی از منسوبانم را مطلع سازم که در امر چاپ و نشر آن به حضور برسند. در پایان ضمن ابلاغ تشکراتم توفیق خدمات فرهنگی بیش از پیش آن مؤسسه محترم را به جهان اسلام از خداوند دانای توانا استدعا دارم.

با تقدیم احترام حبیب‌الله عسگری

تهران، خیابان باب همایون ـ سرای سبا

شرکت سهامی انتشار

مقام محترم مدیریت مسئول مشرفباد

23 / 11 / 1351

*****

 

فرستنده ـ زندان شهربانی مشهد ـ بند یک ـ طبقه سوم حبیب‌اله عسگراولادی

 

*****

به: تیمسار ریاست ساواک اداره کل سوم / 312                                   شماره: 10886 / ﻫ 1

از: ساواک استان خراسان                                                              تاریخ: 10 / 12 / 1351

 

درباره: جزوه تفسیر سوره یوسف

    حبیب‌اله عسگراولادی جزوه‌ای تحت عنوان تفسیر سوره یوسف در 260 صفحه تنظیم و خواسته ضمن نامه‌ای به آدرس تهران، خیابان باب همایون، سرای سبا، جهت چاپ ارسال دارد. به نظر این ساواک چاپ این جزوه به مصلحت نمی‌باشد.

بدین وسیله عین جزوه و نامه مربوط به پیوست تقدیم می‌گردد. ـ خ

رئیس ساواک استان خراسان. شیخان

 

اقدام کننده   برزگری   9 / 12 / 51

رئیس بخش

رئیس اداره ـ احمدی   9 / 12

*****

از: شهربانی استان خراسان                                            شماره: 921-12-57 

تاریخ: 30 / 8 / 1353                                      به: ریاست ساواک استان خراسان

 

موضوع: حبیب‌اله عسگراولادی

    بازگشت به شماره 9909 / ﻫ1- 21 / 6 / 52 طبق گزارش دایره زندان، نامبرده بالا کراراً در مورد چاپ نوشته‌هایش تقاضای رسیدگی دارد. خواهشمند است دستور فرمایند در اعلام نتیجه تسریع نمایند.[3]

رئیس شهربانی استان خراسان سرلشگر نوروزی

از سوی سرهنگ عربشاهی

41310 / 4-3 / 9 /

*****

 

از: شهربانی استان خراسان                                                  شماره: 921-21-57

به: ریاست ساواک استان خراسان                                            تاریخ: 10 / 9 / 1353

 

موضوع: زندانی ضدامنیتی حبیب‌اله عسکراولادی

    پیرو شماره 921- 12- 57 - 30 / 8 / 53 طبق گزارش دایره زندان نامبرده بالا مجدداً تقاضای چاپ نوشته‌هایش را نموده که عین تقاضای مشارالیه جهت آگاهی به پیوست ایفاد می‌گردد. خواهشمند است دستور فرمایند در این مورد نظریه اعلام دارند.

رئیس شهربانی استان خراسان سرلشگر نوروزی

از سوی سرهنگ عربشاهی

به مرکز منعکس ‌شد 12 / 9 / 53

آقای برزگری 11 / 9 ـ 41310 / 6 - 11 / 9

*****

 

شماره: 5949 / ﻫ1                                                      تاریخ: 12 / 9 / 1353

به: تیمسار ریاست ساواک اداره کل سوم / 312               از: ساواک استان خراسان

 

درباره: زندانی ضدامنیتی حبیب‌اله عسگراولادی

    پیرو 10886 / ﻫ1-10 / 12 / 51 بدین وسیله یک برگ عین دادخواست نامبرده فوق در مورد اعاده یادداشت‌هایش به پیوست ایفاد، مقرر فرمایند چنانچه یادداشت‌های وی مضره می‌باشد مراتب را اعلام تا به یاد شده ابلاغ گردد. ـ خ

رئیس ساواک استان خراسان. شیخان 

از طرف        احمدی

66815

بایگانی شود. 30 / 9

*****

تاریخ: 23 / 8 / 1353

بسمه‌تعالی

محرمانه

ریاست محترم اداره زندان شهربانی مشهد

    محترماً به عرض عالی می‌رساند اینجانب حبیب‌اله عسگراولادی چنانکه کراراً به عرض رسانده‌ام بیش از یک سال پیش ترجمه و یادداشت‌هائی از سوره یوسف (ع) در قرآن کریم به دفتر زندان تقدیم داشته‌ام تا پس از کسب اجازه برای چاپ آن اقدام شود و همراه آن نامه‌ای نوشته و خواسته بودم که اگر چنانچه فصل یا جمله و نکته‌ای از آن برخلاف مصالح عالیه کشور یا برخلاف قانون مطبوعات جاری باشد، تذکر فرمایند که در اصلاح آن کوشش لازم به کار رود، ولی متاسفانه تا کنون از آن هیچ خبری ندارم و فکر می‌کنم تنها علّت این کم لطفی از جانب مقامات این باشد که نویسنده یک زندانی است که محکومیت سیاسی دارد. ریاست محترم زندان، درست است که من در پرونده‌ای محاکمه شده‌ام که در آن توطئه برعلیه اساس حکومت مطرح بوده و افرادی از آن به ترور نخست‌وزیر اقدام کرده بودند ولی بدین وسیله به خداوند سوگند یاد می‌کنم که من نه از توطئه‌ای خبر داشته‌ام و نه در ترور دخالتی، بلکه یکی از متهمان اصلی شبی را در خانه‌ام به سر برده و چمدانی را به من سپرده که بنا به محتویات پرونده، نه از جرمی نسبت به او خبر داشتم و نه از درون چمدان خبر و اطلاعی، البته کارهای مذهبی داشته‌ام که بدانها راساً اقرار و اعتراف کرده‌ام که محرومیت آنها را قوانین جاری بسیار اندک و ناچیز پیش بینی کرده است ولی با نهایت تأسف محاکمه ما در شرایطی جریان داشت که جّو و اوضاع سیاسی اجازه نمی‌داد تا به دفاعیات ما توجه شود! امیدوارم که در آینده فرصتی به دست آید تا بتوانم بی‌گناهی خود را از روی محتویات پرونده اثبات نمایم اگر چه اکنون کسی به فکر من و همسر و سه فرزند بی‌سرپرستم نباشد و به ظاهر هیچ روزنه امیدی هم نباشد ولی آن‌که همه‌ی ما باید بدو امیدوار باشیم خداوند است که قرآن آن را دارد که زندانی بی‌گناهی را پس از سالیان دراز رنج و محرومیت از اتهامات وارد تبرئه کند چنانچه یوسف صدیق (ع) را از اتهامات تبرئه و پاکش ساخت! باری درد دل محرمانه یک زندانی با زندانبانش به درازا کشید، پوزش می‌طلبم جان کلام در این است که ده سال تمام از زندان اینجانب می‌گذرد و تاکنون با مقامی دردِ دل‌خویش باز نگفته‌ام؛ اکنون هم بدان جهت است که اگر کسی به فکر زندگی و خانواده‌ام نیست و این چنین روزان و شبان عمر محدودم را به پایان می‌رساند، شما به عنوان مسئول دلسوز زندانیان می‌توانید برای اصلاح و چاپ ترجمه‌ام اجازه لازم را کسب فرمائید که آن محصول یک سال زحمت در شرایط سخت زندان است و در خلال آن مسائل اخلاقی، تربیتی، اجتماعی و دینی مورد بحث و دقت قرار گرفته است و نه تنها چیزی برخلاف مصالح عالیه کشورمان در نظر نگارنده نبوده و نیست بلکه عظمت و پیشرفت کشور عزیز و اسلامیمان مورد آرزو بوده و خواهد بود. در پایان امیدوارم که خداوند به نیت خیر شما پاداش مناسب دهد که قابل پیش‌بینی هم نباشد. اقدام انسانی شما بی‌شک خامه یک نویسنده ناقابل را در راه خدمت به دین خدا و اعتلای کشور اسلامی عزیزمان ایران روان‌تر خواهد ساخت.

باتقدیم احترامات فائقه حبیب‌اله عسگری

 

پی‌نوشت‌ها:


[1] . تلاش‌های آقای عسکراولادی بی‌نتیجه ماند و ساواک اجازه ارسال و چاپ آن را نداد.

[2] . شرکت سهامی انتشار در سال 1337 رسماً توسط عده‌ای از اساتید دانشگاه و اعضای انجمن اسلامی پزشکان و مهندسان من‌جمله مرحوم مهندس مهدی بازرگان‌، مرحوم آیت‌الله طالقانی‌ ، دکتر یدالله سحابی‌، دکتر کاظم یزدی و همفکران دیگر پایه‌ریزی شد و خدمات فرهنگی خود را آغاز کرد. شرکت سهامی انتشار طی بیش از 40 سال‌، متجاوز از 400 عنوان کتاب منتشر نموده است که با احتساب دوره‌ای تجدید چاپ که بعضاً به 7 تا 20 بار رسیده است تعداد آن‌ها به 1605 عنوان بالغ می‌شود.

از میان آثار می‌توان به این نمونه‌ها اشاره کرد: دوره شش جلدی «پرتوی از قرآن» از مرحوم آیت‌الله طالقانی‌، کتاب «امام علی(ع‌)» در هشت جلد از عبدالفتاح عبدالمقصود، کتاب «فلسفه حقوق» از دکتر ناصر کاتوزیان در سه جلد و کتاب تاریخ تمدن برای جوانان و نوجوانان توسط استاد محمود حکیمی در بیست جلد که جایزه اول جشنواره رشد را نیز از آن خود کرد. هم‌چنین کتاب «داستان راستان» تألیف استاد شهید مرتضی مطهری در سال 1347 از طرف یونسکو جایزه کتاب خواندنی سال را دریافت نمود. در سال 1379 مدیرعامل شرکت سهامی انتشار از طرف وزارت ارشاد به عنوان خادم پیش‌کسوت نشر انتخاب شد. حوزه اصلی چاپ کتاب در شرکت مذکور زمینه‌های فلسفی‌، اجتماعی‌، مدیریتی و علمی است‌.

[3] . آقای عسکراولادی از سال 1351 تلاش داشت نوشته‌هایش از جمله تفسیر سورۀ یوسف(ع) منتشر شود ولی این تلاش‌ها در اثر ممانعت ساواک به نتیجه نرسید.













منبع: یاران امام به روایت اسناد ساواک، حبیب‌الله عسکراولادی، صفحه 343 تا 347 و 414 تا 417، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1397.
 

تعداد مشاهده: 13214


مطالب مرتبط

تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.