شکنجه‌گری به نام محمد آرمان معروف به شهباز ـ ساواک شیراز
تاریخ انتشار: 17 بهمن 1401
محمد آرمان (شهباز) سربازجو و شکنجه‌گر ساواک شیراز، جلسه محاکمه در دادگاه انقلاب اسلامی«محمد آرمان سرباز جوی کمیته مشترک ضد خرابکاری در شیراز و از شکنجه‌گران معروف ساواک این شهر بود. محمد آرمان معروف به شهباز، فرزند گرگعلی، سال ۱۳۱۶ در شیراز به دنیا آمد از زندگی او تا پیش از ورود به ساواک اطلاعاتی در دست نیست. از پرونده انفرادی وی در ساواک مشخص می‌شود که از حدود سال ۱۳۳۶ وارد ساواک شده است.
بر اساس پرونده وی در ساواک او پیش از اخذ دیپلم به استخدام ساواک در آمده و مقاطع چهارم، پنجم و ششم متوسطه را بدون مجوز ساواک و هنگام کار در این سازمان گذرانده و دیپلم اخذ کرده است. وی به دلیل نداشتن مجوز ساواک برای شرکت در این کلاس‌ها نیز به دادگاه اداری معرفی شده و توبیخ گردیده است. آرمان از ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۰ توانست سه شبکه از مخالفان حکومت پهلوی را کشف کند. به پاس این خدمات در سال ۱۳۵۱ رهبر عملیات دانشگاه پهلوی شیراز و مؤسسات عالی آموزش استان فارس شد تا آنجا که او را به عنوان رهبر نمونه عملیات می‌شناختند. به همین علت تقدیرنامه‌های متعددی از سلسله مراتب اداری ساواک دریافت کرد. حتی فراتر از آن به دریافت نشان درجه ۲ همایون نیز نائل شد.
محمد آرمان در اعمال شکنجه تبحر خاصی داشت و از انواع شکنجه‌ها استفاده می‌کرد. زدن با باتوم برقی، آویزان کردن از سقف، سوزاندن بدن، استفاده از دستبند قپانی، بستن زندانی روی تخت فلزی و نواختن کابل بر کف پاهای وی، سپس واداشتن زندانی سیاسی به راه رفتن با پاهای کابل خورده و زخمی، تهدید به انجام عمل منافی عفت با خانواده و همسر متهمان، ریختن آب نمک روی زخم‌های شکنجه شدگان و استفاده از شوک الکتریکی در محل زخم‌های شکنجه زندانیان از انواع شکنجه‌هایی است که آرمان برای اعتراف‌گیری از بازداشت‌شدگان استفاده می‌کرد.
یار همیشه همراه آرمان در اعمال شکنجه بر زندانیان سیاسی کمیته مشترک ساواک شیراز، شکنجه‌گری به نام «دهقان» بود که این دو به تناوب به شکنجه متهم خود می‌پرداختند. افرادی که توسط آرمان شکنجه شده‌اند گفته‌اند که وی همیشه پس از صرف مشروبات الکلی و در حالت مستی وارد اتاق بازجویی می‌شد و به شکنجه زندانی می‌پرداخت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی محمد آرمان دستگیر و در مهر ۱۳۵۸ در دادگاه انقلاب شیراز محاکمه گردید. وی در این جلسات خود را یکی از پایین‌ترین رده‌های اداری ساواک معرفی کرد که تنها وظیفه‌اش نظارت بر دانشکده ادبیات و دانشکده پزشکی دانشگاه شیراز بود. آرمان ضمن رد ادعای شکنجه کردن زندانیان سیاسی اعلام کرد: «نقش پدر» را برای بازداشت شدگان بازی می‌کرده و مقصر اصلی بازداشت افراد و شکنجه آنان را کمیته مشترک خرابکاری تهران دانست.
در جلسه محاکمه محمد آرمان چند نفر از شکنجه‌شدگان توسط وی اعلام کردند که وی مغز متفکر ساواک شیراز بوده و تمام دستگیری‌ها زیر نظر او انجام می‌گرفت. شکنجه‌شدگان ساواک شیراز شهادت دادند که تمام دستگیرشدگان را یا شخص آرمان یا به دستور وی شکنجه‌گر دیگری به نام «دهقان» شکنجه می‌کرد. دادگاه محمد آرمان پس از سه روز محاکمه و سه ساعت و نیم شور، براساس مستندات موجود، رأی به گناهکار بودن وی داد و او را از مصادیق مفسد فی الارض و محارب با خدا دانست و به اعدام محکوم کرد. حکم اعدام صادر شده نیز پس از ده روز به اجرا درآمد.»[1]
محمد آرمان در تاریخ 19 /8 /1358 در زندان عادل‌آباد شیراز تیرباران شد.
پی‌نوشت:
[1] . دانشنامه زندان سیاسی، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری، چاپ اول، سال 1401، ج 1، ص 23 و 24. با اندکی ویرایش.
تعداد مشاهده: 17325
