امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمودند: هرکس عبرت‌گیریش بیشتر باشد خطا و لغزش او کمتر خواهد بود. غررالحکم، جلد 2، صفحه 631، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

در هر نهضت و انقلاب الهی و مردمی، علمای اسلام اولین کسانی بوده‌اند که بر تارک جبین‌شان خون و شهادت نقش بسته است. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 21، ص 275.

 

روزشمار اسنادی


همانگونه که در سند روز قبل (1352/9/7) فساد در وزارت آموزش و پرورش رژیم نشان داده شد، در سند امروز ریشه‌ی این فساد بیشتر آشکار خواهد شد. لازم به توضیح است که رئیس آموزش و پرورش در دوره‌ی پهلوی در مقطعی فرخ رو پارسای از چهره‌های مطرح بهائی بود که می‌کوشید تا ارزش‌های اسلامی را در این وزارتخانه به حداقل برساند. سند زیر به یکی از تخلفات وی در مورد دادن مدرک تحصیلی آمده است: «وقتی که خانم پارسای وزیر آموزش و پرورش از سفر خارج برگشتند هفت چمدان پر از اجناس مختلف با خود آورده … لذا راننده مزبور [راننده گمرک] با مراجعه به رئیس گمرک چمدان‌ها را تحویل گرفته… و مشارالیها در مقابل این خدمت … یک گواهی نامه ششم ابتدایی با معدل 13/25 به وی داده است.»



برگزاری مجالس ختم «شهید آیت‌الله سید مصطفی خمینی» در سال 1356 این فرصت را برای انقلابیون و وعاظ فراهم می‌کرد که با پرداختن به موضوعاتی که در حالت عادی امکان پرداختن به آن‌ها نبود رژیم را به چالش بکشند. از آن جایی که امکان حضور همه‌ی مردم در این مراسم وجود نداشت، لذا بسیاری از این سخنرانی‌ها تکثیر شده و به صورت نوار و جزوه در اختیار مردم قرار می‌گرفت. سند زیر به این موضوع اشاره دارد. در بخشی از سند آمده است: «نوار فروشی‌های قم در حال حاضر مرتب این نوارها را تکثیر کرده و مشغول فروش آن به قیمت‌های خوب هستند.»



سند دیگر امروز به بسیج روحانیون کشور برای برگزاری مراسم ماه‌های محرم و صفر در سال 1357 اشاره دارد. بر اساس این سند ساواک به دنبال دستگیری تعدادی از تدارک دهندگان این برنامه‌های مذهبی بوده‌اند. در بخشی از سند آمده استک «به استحضار می‌رساند که روحانیون مخالف به رهبری [آیت‌الله سید کاظم اخوان] مرعشی و وعاظ [واعظ] طبسی و [آیت‌الله] خامنه‌ای [شهید حجت‌الاسلام] هاشمی‌نژاد، تهرانی و دار و دسته‌ی آنان تدارک زیادی برای ماه‌های محرم صفر پیش‌بینی نموده‌اند که چنانچه تصمیمی لازم درباره آنان اتخاذ نگردد عواقب نامطلوبی به بار خواهد آمد.»



 سند زیر گزارشی است از گفتگوی رئیس نمایندگی سرویس انگلستان (اینتلیجنت سرویس) با نماینده ساواک. اگر چه پس از کودتای آمریکایی، انگلیسی حاکمیت ایران زیر سلطه آمریکا بود اما انگلیسی‌ها در کنار و بعضاً حاشیه قدرت آمریکایی‌ها مشغول کار خود بودند. خصوصاً فعالیت سازمان اطلاعاتی انگلیس با داشتن «منابع» و «عوامل» در ایران مسلم است. در این ملاقات پیرامون تغییر سفیر انگلستان در تهران صحبت شده است. گزارشگر موضوعات مهم‌ این گفتگو را به خوبی دسته‌بندی کرده است. این گفتگو تحلیل‌های سازمان‌های اطلاعات غربی درباره اوضاع ایران را بازتاب داده است:
«از هفته‌های آخر حکومت شریف امامی راضی نبودیم زیرا هر چه می‌خواستند می‌داد. اقدامات و امتیازاتی که در روزهای اول داد صحیح بودند ولی خیلی زود بود. پس از تغییر حکومت، نفس راحتی کشیدیم.»
ظاهراً غربی‌ها بابت برخی استان‌ها مانند اصفهان نگرانی بیشتری داشتند. آن‌ها اقدامات دولت نظامی را کاملاً برخلاف انتظار یافته بودند. برآورد غربی‌ها آن بود که روی کار آمدن یک دولت نظامی اوضاع را بدتر خواهد کرد. آن‌ها میزان تلفات و کشته‌های ناشی از حاکمیت یک دولت نظامی را تا بیست هزار نفر پیش‌بینی کرده بودند. سازمان‌های امنیتی غربی می‌کوشیدند خطر اقدامات شوروی در مرزهای ایران را بزرگ جلوه دهند. در این گفتگو بی‌بی‌سی رسانه‌ای مستقل جلوه داده شده است.



تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.