همانگونه که بارها در این روزشمار اسنادی گفته شده است، رسیدن به مشاغل مهم در رژیم پهلوی به عوامل متعددی بستگی داشت که در میان آنها مفهومی به نام «شایستگی» هیچگونه جایگاهی نداشت. یکی از این راهها توصیهی مقامات مهم لشکری و کشوری خاصه تأیید ساواک به وزراء بود. در سند زیر صراحتاً به این موضوع اشاره شده است:
«عبدالکریم مرتضوی … اظهار نموده است که من با وزیر در مورد پست مدیر کلی دکتر فضلاله صفا و حسین رجبی صحبت نمودم و گفتم چرا به اینها پست مدیر کلی دادید؟ آقای وزیر در جوابم گفت صدور ابلاغ این دو نفر طبق توصیه تیمسار سپهبد نصیری بوده است»
![](pic/roozshomar/834_1.jpg?1719624520)
سند دیگر امروز گفتگویی است میان «ملیحهی نعیمی» از چهرههای برجسته تشکیلات بهایی و وابسته به غرب خصوصاً انگلیس با همسر سابقش «پرویز خسروانی» رئیس سابق سازمان تربیت بدنی. بر اساس این سند خسروانی مبالغ سنگینی در قمارهای شبانه باخته و قادر به پرداخت بدهیهایش نبوده است. مبالغی که در این بزمهای شبانه برد و باخت میشده است بعضاً به چند میلیون تومان میرسیده است. آشفتگی روحی و سردرگمی پرویز خسروانی در این سند به خوبی قابل مشاهده میباشد. در بخشی از این سند که به وسیله ساواک شنود شده است میخوانیم: «هر دفعه که بازی قمار در منزل ملیحه نعیمی تشکیل میگردد مبلغی پول به نام کانیات به مشارالیها میدهند اکنون سوژه [پرویز خسروانی] در نظر دارد که جلسات قمار را در منزلش تشکیل داده تا بتواند این کانیات را به نام دخترش یاسمن از بازیکنان بگیرد، که مورد موافقت ملیحه نعیمی واقع نمیگردد»
![](pic/roozshomar/833_1.jpg?1719624520)
![](pic/roozshomar/833_2.jpg?1719624520)
سند زیر به سال 1352 بازمیگردد و فرمایشی بودن احزاب عصر پهلوی را به خوبی نشان میدهد. بر اساس این سند بقاء و فعالیت این احزاب منوط به نظر محمدرضا پهلوی بوده است. در حقیقت ماهیت وجودی این احزاب منوط به نظر محمدرضا پهلوی بود و هرگاه که وی میخواست آنها را تقویت و یا منحل میکرد.
![](pic/roozshomar/832_1.jpg?1719624520)
سند زیر نشان میدهد که روستاهای ایران از آغاز با نهضت امام خمینی(ره) در پانزده خرداد42، همگام و همراه بودهاند. بر بنیاد این سند میان روستای بخشایش تبریز و مرکز نهضت اسلامی در قم یک رابطه آگاهانه و فعال وجود داشته است. توصیف مردم بخشایش از سوی گزارشگر به عنوان «ناراحت ماجراجو» باورهای انقلابی و ضد طاغوتی مردم بخشایش را نشان میدهد.
مردم این قریه ضمن حمایت مالی 250/000 ریالی، ماموران و وابستگان دولت را به قریه خود راه ندادهاند.
![](pic/roozshomar/408_1.jpg?1719624520)
شعارنویسی علیه رژیم پهلوی و البته امحاء آنها، یکی از سوژههای گزارشگران ساواک به مقامات بالادست بوده است. سند زیر از شعارنویسی در اتوبوسهای واحد شهری در تهران سخن گفته است. موضوع این شعارها رژیم پهلوی و به ویژه شخص شاه است که با نام رمز منصور در گزارش ساواک از او یاد شده است. شاه در این شعارها، نوکر آمریکا، عیاش، جلاد و جنایتکار توصیف شده است که باید او را از کشور بیرون کرد.
![](pic/roozshomar/407_1.jpg?1719624520)