امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمودند: هرکس عبرت‌گیریش بیشتر باشد خطا و لغزش او کمتر خواهد بود. غررالحکم، جلد 2، صفحه 631، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

در هر نهضت و انقلاب الهی و مردمی، علمای اسلام اولین کسانی بوده‌اند که بر تارک جبین‌شان خون و شهادت نقش بسته است. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 21، ص 275.

 

روزشمار اسنادی


برگزاری مراسم چهلمین روز شهادت آیت‌الله سید مصطفی خمینی در شهرستان قم، موضوع سندی است که در ادامه ارائه شده است. در بخشی از این سند می‌خوانیم: «در پایان این مجلس حدود 300 نفر از شرکت کنندگان در مجلس تذکر در خیابان ارم شهر قم به صورت اجتماع شعارهایی به نفع خمینی دادند که با دخالت مأمورین انتظامی متفرق گردیدند. در مجلس تذکر و بین شرکت کنندگان اعلامیه‌هایی مبنی بر اینکه روز 36/9/11[1356] مجالس تذکر دیگری به مناسبت چهلمین روز درگذشت مصطفی خمینی برگزار خواهد شد، توزیع گردید.» در این سند خواسته‌های شرکت کنندگان در این مراسم‌ها نیز بیان شده است. این اقبال و استقبال مردمی محبوبیت و جایگاه رهبری و شجاعت و شهامت روحانیون را به خوبی نشان می‌دهد. 



سند زیر گزارشی است از ساواک راجع به جلسه‌ی تعدادی از روحانیون طرفدار امام(ره) برای رسیدن به یک انسجام عمومی در ماه‌های محرم و صفر در سال 1357. بر اساس این سند «آیت‌الله بهاءالدین محلاتی» و «شهید آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب» از امضاء‌ کنندگان این اعلامیه بوده‌اند. در بخشی از سند آمده است: «عده‌ای از روحانیون مخالف و افراطیون مذهبی .... [اعلامیه‌ای صادر کرده‌اند] مبنی بر این که گرفتن اجازه از مقامات حکومت نظامی جهت برگزاری مجالس سوگواری جائز نیست.» 



در اسناد روزهای قبل (1 آذر) سندی ارائه شد که در آن به آزادی «شهید آیت‌الله عبدالحسین دستغیب» و بازگشت ایشان به شیراز اشاره گردیده بود. در سند زیر می‌بینیم که استقبال بسیار زیادی از شهید دستغیب صورت گرفته و بیش از 6 هزار نفر برای شنیدن سخنان وی اجتماع کرده‌اند.



 دو سند زیر بخشی از اوضاع استان بوشهر در روز نهم آذرماه سال 1357 را روایت می‌کنند. سند نخست گزارشی است از سخنرانی سید جواد رکنی در مسجد غضنفری بندرلنگه. این سخنرانی که البته بخش‌هایی از آن در این جا بازتاب یافته دارای نکات مهمی است. از جمله این نکات اشاره به جامعیت اسلام است:
«بعضی‌ها فکر می‌کنند اسلام برای نمازخواندن و روزه گرفتن و سایر عبادات آمده است درصورتی که این طور نیست. این اسلام عبادت دارد، صنعت دارد، سیاست دارد، اقتصاد دارد.»
سید جواد رکنی در ادامه به مراسم عزاداری ماه محرم (1399ق-1357ش) و دستوری که از قم رسیده بود اشاره کردند:
«برای برپا نمودن مجالس و روضه‌خوانی نه از شهربانی و نه از ساواک کسب اجازه می‌کنیم و با کمال نظم و آرامش مراسم را برگزار کرده…»
از دیگر نکات جالب این سند اشاره به برقراری حکومت اسلامی، سرنگونی رژیم و پخش اعلامیه‌های انقلابی است. در همین روز تجمع مردم بوشهر در مسجد جامع عطار این شهر پس از سخنرانی انقلابی یکی از وعاظ به راه‌پیمایی و اعتراض علیه رژیم تبدیل شد. نکته مهم درباره این اعتراض حضور زنان و شعارهای علیه رژیم بود. این راه‌پیمایی با دخالت مأموران حکومتی به خشونت کشیده شد. در این سند از تلفنگرام حضرت آیت‌الله العظمی گلپایگانی به ارتشبد ازهاری نیز یاد شده است.



تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.