نقش زنان در بیداری مردم مسلمان ایران

تاریخ انتشار: 07 شهريور 1402

 بررسی نقش زنان و چگونگی حضور ایشان در مبارزات انقلاب اسلامی طی سال‌های 1342 تا 1357 موضوعی است جالب که کمتر بدان توجه شده است. این موضوع تحت تأثیر تاریخ‌نگاری رویداد محور که به وقایع و سرفصل‌های مهم اهمیت بیشتری می‌دهند قرار گرفته است. مطالعه اسناد برجای مانده از حکومت سابق - و به‌ویژه اسناد امنیتی که در بایگانی‌های ساواک باقی مانده‌اند- ما را کمک می‌کند به فهم و درکی از حضور مؤثر زنان و نقش ایشان در مبارزات انقلاب اسلامی نائل شویم. سند زیر که از کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان بوشهر (تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، کتاب دوم، ص 45) انتخاب شده است، راوی یکی از صحنه‌های حضور زنان در مبارزات انقلاب اسلامی است. این سند خوانندگان و پژوهشگران را متقاعد می‌کند که روحانیون انقلابی و کانون‌های انقلاب اسلامی (مانند مساجد) نقش خاص و ویژه را برای زنان قائل بوده‌اند. بنابر سند شماره 7221/ﻫ1، تاریخ 57 /2 /11 (همان، ص38) خانم [عذرا] انصاری در حسینیه تل‌کوتی بوشهر با ایراد سخنرانی سعی در آگاه کردن زنان بوشهر داشت و علیه سیاست‌های فرهنگی رژیم انتقاد می‌کرد. بنابر پرونده انفرادی خانم انصاری، ایشان متولد1329 اهل داراب فارس و همسر حجت‌الاسلام شیخ عبدالرحمن انصاری هستند. در این پرونده به مبارزات انقلابی ایشان به‌ویژه ایراد سخنرانی در مساجد و حسینیه‌ها اشاره شده است. از دیگر اقدامات خانم انصاری تأسیس مکتب فاطمیه در بوشهر است. نکته دیگر آن که اسناد مربوط به شهید حجت‌الاسلام شیخ ابوتراب عاشوری که در این سند به ایشان اشاره شده نیز منتشر شده است. (نک: شهید حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ ابوتراب عاشوری به روایت اسناد ساواک، تهیه و تنظیم: مرکز بررسی اسناد تاریخی؛ اداره کل اطلاعات استان بوشهر، دلیران، 1383)در مقدمه این کتاب به تلاش‌های خانم انصاری در تأسیس مکتب فاطمیه اشاره شده است. (به نقل از هفته‌نامه نصیر بوشهر، شماره 150، مورخه 81 /2 /1، مصاحبه‌ با همسر شهید عاشوری، همان، صفحه سی و شش)در این کتاب نیز چهار سند درباره فعالیت‌های خانم انصاری آمده است (همان، صفحه 196-192، درباره تأسیس مکتب فاطمیه نیز نک: سند شماره 5768/ﻫ1، تاریخ 1356 /9 /24، همان، صفحه 190-187) سند زیر راوی یکی از فعالیت‌های انقلابی خانم انصاری در بوشهر است و توسط دستگاه اداری پایگاه ششم اداری بوشهر تهیه شده است.

تعداد مشاهده: 8451