امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: در دگرگونی‌های دنیا عبرت است. غررالحکم، جلد 4، صفحه 395، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

آن قدری که تاریخ به ما گفته است، در چند نهضت که در ایران واقع شد، نهضت تنباکو، نهضت مشروطه، قضیه پانزده خرداد، نقش زن‌ها بالاتر از مردها اگر نبود، کمتر نبود. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 18، ص 402.

 

اسناد بدون شرح

باید زبان و قلمِ‌ روحانیان در راه خدمت به شاهنشاه و تجلیل از وی باشد!!


تاریخ انتشار: 11 تير 1403

1357. یکی از راهپیمایی‌های انقلاب در شهر مشهد. در تصویر آیات و حجج اسلام سیدعزالدین زنجانی، میرزا علی فلسفی ، سیدمحمدعلی میلانی و محمدمهدی نوغانی دیده می‌شوند.

 

از: ساواک خراسان                                                                       تاریخ: 22 / 8 / 1346

به: مدیریت کل اداره سوم 316                                                       شماره: 7845 / هـ 1

 

نظر به این‌که بعضی از روحانیون خراسان با وجود دعوتی که از طرف آستان قدس برای شرکت در جشن‌های تاجگذاری [4 آبان 1346] از آن‌ها به عمل آمده با تمارض یا بهانه عدم حضور در خراسان از شرکت در این مراسم فرخنده خودداری و حتی از شرکت در مراسم عید مبعث [27 رجب 1387ق مطابق با 10 آبان 1346] نیز شانه خالی کردند، لذا این ساواک با همکاری اوقاف، اداره آموزش و پرورش و آستان قدس تصمیمات زیر را در مورد این قبیل روحانیون سرکش به مرحله اجرا گذارده است:

1ـ اگر پیش‌نماز است از طریق حوزه علمیه و اوقاف از پیش‌نمازی منع و شخص واجد شرایط دیگری به جای او به مسجد مربوطه معرفی گردد.

2ـ اگر اهل منبر است ممنوع‌المنبر و از کار او جلوگیری شود.

نسبت به این قبیل آخوند‌ها و معممین تا موقعی که زبان و قلم خود را در راه خدمت به شاهنشاه و تجلیل از معظم‌له‌ به کار نبرند سخت‌گیری بیشتری معمول و به‌تدریج از صحنه روحانیت طرد می‌گردند.

ضمناً در نظر است هر یک از طلاب جوان مشمول خدمت وظیفه که مطالبی علیه مقامات عالی کشور عنوان و یا جسته و گریخته منفی‌بافی می‌نمایند از طریق اداره نظام وظیفه به خدمت مقدس سربازی فرا خو‌انده شوند.

رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان ـ سرتیپ بهرامی

اصل در پرونده 10432

 

*****

از: ساواک خراسان                                                                       تاریخ: 11 /10 /1346

به: اداره کل سوم (316)                                                                شماره: 10672/ﻫ 1

عطف 61078 /316 ـ 5 /9 /46

 

موضوع: چند نفر از روحانیون مشهد

در مراسم عید مبعث با تبادل نظر با آقای استاندار، روحانیونی که شایستگی شرفیابی به حضور ملوکانه را داشته از طرف آستان قدس کارت دعوت فرستاده شد.

17 نفر از این عده که صورت آن‌ها به ‌ضمیمه تقدیم می‌گردد، در مراسم مزبور شرکت نکردند. برای اینکه ساواک وضع خود را با این اشخاص روشن کند، شروع به تحقیق نمود و در نتیجه معلوم شد روحانیون مشروحه زیر بدون هیچ‌گونه عذر موجهی در مراسم مزبور شرکت ننموده و خبث نیت آن‌ها روشن گردید. به این جهت با مذاکره با مدیرکل اوقاف به مستمسک اینکه تعداد پیش‌نمازها در مسجد گوهرشاد زیاد است عذر آن‌ها خواسته شد. از آن تاریخ تاکنون نظم کامل در مسجد گوهرشاد برقرار و آخوندهای مزبور نیز تنبیه گردیدند. بقیه 17 نفر مزبور چون دارای عذر موجه بودند با وساطت آقای استاندار در نماز شرکت می‌نمایند.[1]

رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان ـ سرتیپ بهرامی

1. علی علم‌الهدایی

2. سید جلیل‌الدین زابلی حسینی

3. سید محمد سرابی

4. شیخ زین‌العابدین ثقفی

 

*****

فهرست صورت اسامی روحانیون افراطی که در عید مبعث / ١٣٤٦ از شرفیابی به حضور ملوکانه در مشهد خودداری کرده‌اند

۱- علی فرزند سید محمدرضا وحاجیه مریم، شهرت علم الهدائی، متولد ۱۳۰۰، شناسنامه ٤٧٤٢، صادره مشهد.

2- غلامحسین فرزند محمدرضا و فاطمه، شهرت عبدخدائی (معروف به شیخ غلامحسین ترک)، متولد ١٢٦٧، شناسنامه ٣٢٢٣٦ تبریز.

3- حاج سید حسن فرزند سید هاشم و فاطمه، شهرت نجف‌آبادی میردامادی، متولد ۱۳۱۰، شناسنامه شماره ٢٠٢٤٦ سمنان.

٤- حاج سید محمدرضا فرزند مرحوم سید فخرالدین و سادات، شهرت علم الهدائی نوربخش معروف به بروجردی، متولد ۱۲۷۴ بروجرد، شناسنامه ١٤٧٤٠ مشهد.

5- سید علی فرزند سید حسین و حاجیه بی‌بی، شهرت موسوی معروف به اصفهانی، متولد ۱۳۰۷، ٤٧ برنود کاشمر.

٦- سید محمد فرزند حاج سید ابوالقاسم و زهرا، شهرت سرایی، متولد ۱۲۸۰، شناسنامه شماره ٣٤٤٤١، مشهـد.

7- محمد حسن فرزند ابوالحسن و بتول، شهرت مقدسی، معروف به اصطهباناتی، متولد ۱۳۲۳، نجف، شناسنامه ٦٢٦٣ داراب.

8- سید جلیل‌الدین زابلی حسینی (در پشت پاکت دعوت نوشته است چنانچه میلانی بیاید من می‌آیم).

۹- شیخ محمد فرزند حسین و ربابه، شهرت صادق زاده معروف به فرید نهاوندی، متولد ۱۳۰۶، شناسنامه 0596 مشهد.

۱۰- شیخ مهدی نوغانی

۱۱- سید عبدالرحیم فرزند سید اسدالله و شیرین جان، شهرت اعتمادالاسلام بختیاری، متولد ۱۲۷۳، شناسنامه شماره 6970 صادره از مشهد.

۱۲- سید حسن ابطحی.

۱۳- حاج شیخ محمد کاظم دامغانی.

١٤- حسنعلی مروارید.

۱5- سید جواد تهرانی.

١٦- سید محمد باقر طباطبائی تربتی - ساکن تربت حیدریه.

۱۷- شیخ زین‌العابدین ثقفی خراسانی فرزند مرحوم شیخ حسن زابلی و زینت، متولد ۱۲۸۱، شناسنامه

شماره ٦٠١٢ مشهد.

 

پی‌نوشت:


[1] . اداره کل سوم در پاسخ به این گزارش ساواک خراسان، طی نامه 77313 /316 ـ 9 /11 /46 دستور داده است: «خواهشمند است دستور فرمایید اسامی چهار نفر روحانیون مورد بحث را جزو لیست افراد ممنوع‌المنبر منظور و مراقبت نمایند که در مساجد سمتی به آنان واگذار نشود. ضمناً بیوگرافی ملصق به ‌عکس و سوابق افراد مذکور (به ‌استثنای ردیف‌های 2، 4، 7، 12، 13 و 17) را تعیین و ارسال دارند.»



یکی از راهپیمایی‌های انقلاب در شهر مشهد. در تصویر آیات و حجج اسلام سید کاظم مرعشی و میرزا علی فلسفی دیده می‌شود.

منبع: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول، سال 1400، ج 5، ص 421، 444 و 517. با ویراستاری.
 

تعداد مشاهده: 2208

تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.