امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند: رسول اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرموده است: غافل‌ترین و ناآگاه‌ترین مردم کسی است که به دگرگونی و حال به حال شدن دنیا پند نگیرد. سفینه البحار، جلد 2، صفحه 146، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.*** قرار دادن اسناد متقن و جهت دهنده در فضای مجازی به بسیاری از محققان و نویسندگان کمک شایانی خواهد کرد. مقام معظم رهبری در دیدار با کارکنان مرکز اسناد انقلاب اسلامی مورخه 1390/1/31.

روزشمار اسنادی


در سند زیر آمده است: «محترماً اطلاعیه واصله حاکی است 1- کلیه علماء اعلم شیعه جهان به نفع آقای خمینی از رهبری شیعیان کناره‌گیری و نامبرده را یگانه مرجع تقلید شیعیان دنیا معرفی نموده‌اند...»



موقعیت امام خمینی (ره) در اردیبهشت 1342 را در سندی که در ادامه خواهد آمد به خوبی می‌توان مشاهده کرد. براساس این سند اقدامات و مواضع امام خمینی (ره) در مقابله با رژیم پهلوی قدرت روحانیون را افزایش داد و به حوزه‌های علمیه مرکزیت سیاسی بیشتری بخشید. راجع به موقعیت امام(ره) در جهان اسلام در سند زیر آمده است: « هم اکنون حوزه‌های علمی مذهبی خارج از ایران نیز نامبرده را مشخص‌ترین رکن جامعه روحانیت ایران می‌شناسند.» در انتهای این سند مأمور ساواک در تحلیل خود به مطلبی اشاره می‌کند که نشان می‌‌دهد سید کاظم شریعتمداری از همان آغاز حرکت حضرت امام خمینی (ره) با ایشان همراهی نداشته است. در تحلیل مأمور ساواک آمده است: « این مطلب آشکار است [موقعیت برجسته حضرت امام (ره)] ولی اگر به مرحله تعیین مرجع تقلید برسد شریعتمداری مخالفت خواهد کرد و از هم اکنون [ناخوانا] آن به نظر می‌رسد.»



سند زیر به اختلاس در حزب ایران نوین پرداخته است. براساس این سند بخشی از فساد مالی حزب در بخش مطبوعات و انتشارات صورت می‌گرفته است؛ به این صورت که «به عنوان نمونه روزنامه یومیه حزبی را می‌توان نام برد این روزنامه که ایران نوین نام دارد طبق فهرستی که به حزب می‌دهند هر شماره در هفت هزار نسخه باید چاپ و منتشر شود ولی با تحقیقی که در این زمینه به عمل آمد. حداکثر بیش از سه هزار شماره چاپ نمی‌شود.»


همانگونه که در اسناد روزهای قبل نیز چندین بار توضیح داده شد، روحانیون و انقلابیون تبعیدی از عوامل گسترش انقلاب اسلامی به مناطق دورافتاده در سراسر کشور بودند. در سال 1357 به دلیل عدم پوشش رسانه‌ای گسترده در سراسر کشور، بسیاری از اخبار از طریق افراد منتشر می‌شد. در این میان روحانیون تبعیدی به خاطر پایگاه مذهبی و جایگاه مردمی و مبارزاتی که داشتند، بیشترین تأثیرگذاری را در ترویج و تبلیغ اندیشه‌های امام(ره) بر عهده داشتند. این افراد به رغم همه‌ی فشارها و اختناق‌ها به گفته‌ی اسناد همواره در خط مقدم مبارزه علیه رژیم پهلوی قرار داشته‌اند، در سند زیر راجع به حضرت آیت‌الله محمد مهدی ربانی رانکوهی(ربانی املشی) آمده است: «از موقعی که واعظ تبعیدی یاد شده بالا در شهرستان مذکور [بابک] اسکان داده شده به طور کلی اوضاع احوال شهر به علت تحریکات همه جانبه وی دگرگون و محل سکونت و محل تجمع طرفداران مشارالیه که از اطراف به شهرستان بابک می‌آیند گردیده است و نامبرده و افراد مرتبط با او در میان کارگران، اصناف و به ویژه محصلین مشغول تبلیغات سوء علیه دستگاههای دولتی می‌باشند.»


 سند زیر از کتاب پنجم از مجموعه انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1378، ص101، انتخاب شده است. این گزارش به توصیف جو انقلابی قریه رستم‌کلا (در جاده نکا به بهشهر؛ فاصله آن با ساری 40کیلومتر و با بهشهر 8 کیلومتر ذکر شده است. رستم‌کلا از سال 1341 دارای حوزه علمیه بوده است.) و گرجی محله (از توابع شهرستان بهشهر و در 5 کیلومتری این شهر و 35 کیلومتری شهر ساری مرکز استان مازندران قرار دارد. امروز گرجی محله از روستاهای بزرگ مازندران محسوب می شود.) استان مازندران پرداخته است. این سند و اسناد مشابه آن نشان می‌دهند انقلاب اسلامی در نقاط مختلف ایران گسترش یافته بود و شهرنشینان و روستاییان در کنار هم با هدایت حضرت امام خمینی(ره) و روحانیون آگاه و انقلابی، نهضت را به پیش می‌بردند. در کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روزشمار استان مازندران (ساری)، جلد اول، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1390، می‌توان اسناد متعددی را درباره فعالیت‌های انقلابی در روستاهای استان مازندران مشاهده کرد. (به عنوان نمونه نک: سند شماره 2/3695ﻫ2 تاریخ 57/1/28، همان ص 197-196، سند شماره 3511/2ﻫ2، تاریخ 57/1/7، ص 139-138، سند شماره 130/13/021/501/57، تاریخ: 57/6/20، همان، ص 531 و …) سند زیر نشان می‌دهد معلمان، دانش‌آموزان و دانشجویان از نیروهای آگاه انقلابی بوده‌اند که در محیط‌‌های روستایی به فعالیت می‌پرداخته‌اند. به ویژه معلمان و دانشجویان که با فضای غیرروستایی (شهری) در ارتباط بودند و اخبار انقلاب را به روستاها می‌بردند. این فعالیت‌های انقلابی به شکل‌هایی چون برگزاری مجالس مذهبی و پخش اعلامیه انجام می‌شد و مأمورین ژاندارمری وظیفه داشتند مانع این فعالیت‌ها شوند.



تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.