ابزار و روش‌های شکنجه در ساواک- اماله
تاریخ انتشار: 21 ارديبهشت 1403
«اماله یکی از شکنجه‌های تحقیرآمیز بود که به‌منظور تخریب شخصیت زندانی و شکستن مقاومت زندانی در زندان‌های دوران پهلوی اعمال می‌شد.
شکنجه‌گران برای اعتراف‌گیری یا ارعاب، متهمان را عریان نموده، آنگاه در مقعد آنان چوب، فلز، بطری یا هر نوع شیئی دیگر را فرو می‌کردند. این شکنجه سال‌ها در ایران رواج داشته و افراد بسیاری تحت این‌گونه شکنجه قرار گرفتند. اماله، علاوه بر اینکه شکنجه‌ای جسمی بود، از آن برای ایجاد حقارت و از بین بردن شخصیت زندانی نیز استفاده می‌شد و بیشتر روی کسانی که مذهبی یا اطلاعات حساس و مهم داشتند و یا در برخی مواقع در حضور دیگر زندانیان اعمال می‌شد تا دیگران را بترسانند.
نقل است که در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار مجرمین را عریان کرده، مقعد آنان را بر روی هرم قرار می‌دادند. آنگاه با دو تکه چوب آن‌قدر بر شانه‌های متهم می‌کوبیدند تا آن‌که این هرم به داخل مقعد فرو رفته، باعث درد فراوان و خون‌ریزی از مقعد متهم شود؛ اما شکنجه‌گران عصر پهلوی از فلز، چوب و بطری جهت اماله استفاده می‌کردند. بدین ترتیب که ابتدا دست و پای متهم را بسته و به‌صورت می‌خواباندند. آنگاه او را عریان کرده و لبه بطری خیس شده را در مقعد زندانی قرار می‌دادند. سپس با فشار و چرخش بطری آن را داخل قسمت انتهایی روده می‌کردند. این عمل علاوه بر پاره کردن ماهیچه‌های جلوی مقعد، باعث پاره شدن روده نیز می‌شد.
استعمال بطریِ آب گرم، تخم‌مرغ داغ یا ماساژ بیضه از دردناک‌ترین و خطرناک‌ترین شکنجه‌ها بود که قربانیان کمی توانسته‌اند از عوارض مرگبار آن جان سالم به در ببرند.
قرار دادن تخم‌مرغ در مقعد زندانی باعث می‌شد تا زندانی به جست‌وخیز ناشی از درد بپردازد و از آنجا که حرکات زندانی در این حالت شبیه رقص تانگو می‌شد، این عمل به تانگوی تخم‌مرغ معروف شده بود.
در برخی موارد شنیده شده که بطری‌ها را به‌صورت شکسته اماله می‌کردند که البته برخی از مبارزان این موضوع را تکذیب کرده‌اند.
استفاده از بطری در زمان تیمور بختیار فرماندار نظامی، توسط سرهنگ زیبایی و سرگرد سیاحتگر[1] اول‌بار در مورد دختران دانشجو اعمال شد و تنها یک دختر ارمنی از این تجاوز خبر داد و بقیه تجاوز را مکتوم داشتند. شرم و حیا و نیز احساس حقارت، باعث شده است که بسیاری از قربانیان، از این شکنجه دم نزنند. با این حال، اخبار و اطلاعات حاکی از آن است که بسیاری از دختران از این طریق ازاله بکارت شده‌اند. در این نوع شکنجه، خشونت گاه به اندازه‌ای می‌رسید که به زنان باردار در حضور همسر زندانی‌شان نیز بطری اماله می‌کردند. در یک مورد در دوره پهلوی دوم، در سال ۱۳۵۴، یکی از زندانیان که اعتصاب غذا کرده بود، پس از شکنجه به حیاط زندان آورده شده و در آنجا به او باتوم استعمال کردند.
در چندین مورد برای تجاوز به دوشیزگان از باتوم برقی استفاده شده که از ترس آبروریزی این موضوع را پنهان کرده بودند. عده‌ای از زنان با صراحت اعلام می‌کنند که مورد تجاوز جنسی قرار نگرفته‌اند، ولی در مقابل تجاوز با بطری سکوت می‌کنند.
گرچه این شیوه از شکنجه در اوایل حکومت پهلوی بیشتر متداول بود، اما در دهه‌های بعد، کمتر اعمال می‌شد و در اواخر حکومت زندانیان سیاسی را تنها به اِعمال آن، تهدید و ارعاب می‌کردند.»[2]
پی‌نوشت‌ها:
[1] . سرهنگ محمد سیاحتگر، فرزند احمد، متولد ۱۲۹۹ همدان، در سال ۱۳۴۰ به استخدام ساواک درآمد و پس از تصدی ریاست ساواک شمال غرب تهران، گرگان، استان مرکزی، چهارمحال و بختیاری و معاونت ساواک ارومیه، در سال ۱۳۵۵ با درجه سرتیپی بازنشسته شد.
[2] . دانشنامه زندان سیاسی، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری، چاپ اول، سال 1401، ج 1، ص 125. با اندکی ویراستاری.
سرهنگ محمد سیاحتگر از شکنجه‌گران قسی‌القلب ساواک بود
تعداد مشاهده: 413
