دستگیری آیت‌الله سید علی خامنه‌ای(رهبر معظم انقلاب) در آذر سال 1357 و تبعید به شهرستان ایرانشهر

تاریخ انتشار: 27 فروردين 1400

درباره: دستگیرى روحانیون مخالف

با توجه به فعالیت‌هائى که اخیراً به نفع خمینى و به طرفدارى از افکار دکتر شریعتى صورت گرفته و به صورت نصب شعارهاى مضره و پخش اعلامیه‌ها در معابر و مراکز عالى آموزشى مشهود گردیده، در نظر است به منظور مقابله با عوامل مذکور عده‌اى از طرفداران خمینى و متعصبین مذهبى منجمله (سید على خامنه‌اى. شیخ على مرادخانى النگه مشهور به تهرانى. شیخ حسین عمادى) و چند نفر دیگر از ایادى آنان دستگیر و منازل آنان مورد بازرسى واقع و در صورت کشف مدارک مضره تحت تعقیب قرار گیرند.  خواهشمند است دستور فرمایند نظریه آن اداره کل را در این مورد اعلام دارند.[1]

رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان. شیخان

*****

بولتن ویژه[2]

در فعالیت‌هاى اخلالگرانه‌اى که از چندى قبل در شهرهاى شیراز و مشهد انجام گردیده، تعدادى از روحانیون افراطى و سابقه‌دار دخالت داشته‌اند. روحانیون مذکور با مستمسک قراردادن مسایل مختلف از جمله فوت مصطفى خمینى، پسر روح‌اله خمینى، ضمن سخنرانی‌هاى خلاف مصالح ملى افراد را تحریک به اخلال در نظم و دادن شعارهاى ضد میهنى کرده‌اند که نتیجه آن انجام تظاهرات خیابانى تعدادى از متعصبین مذهبى و شکستن شیشه‌هاى چند مغازه و شعب بانک در شهرهاى مذکور بوده است.

با توجه به نزدیک شدن ماه‌هاى محرم و صفر، روحانیون مورد بحث در تعقیب هدف‌هاى قبلى در صدد بر خواهند آمد تا با استفاده از اجتماعات مذهبى را تحریک به انجام فعالیت‌هاى اخلالگرانه در سطح وسیعتری بنمایند. به همین علت پیش‌بینی‌هائی برای خنثی نمودن اقدامات آن‌ها به عمل آمده است معهذا برای مقابله مؤثرتر با اقدامات اخلالگرانه و تحریک آمیز این عده از روحانیون افراطى در شهرهاى شیراز و مشهد که در ماه‌هاى محرم و صفر شرایط مناسب‌ترى براى انجام تحریکات در اختیار خواهند داشت، تصمیم گرفته شده تا روحانیون زیر که سوابق ممتدى در تحریک مردم به اخلال در نظم دارند، تبعید گردند:

 1 ـ على اصغر دستغیب، روحانى افراطى و اخلالگر مقیم شیراز.

 2 ـ على محمد دستغیب، روحانى افراطى و اخلالگر مقیم شیراز.

3 ـ سید على خامنه‌اى روحانى افراطى و اخلالگر مقیم مشهد.[3]

4 ـ شیخ على مرادخانى النگه، روحانى افراطى مقیم مشهد.

5 ـ حسین عمادى، روحانى افراطى مقیم مشهد. 20 / 9 / 36

به عرض رسید تصویب فرمودند. 20 / 9 / 36

*****

گزارش

احتراماً به عرض می‌رساند، اکیپ بهروز به اتفاق اکیپ صادق مقارن ساعت 30 / 5 دقیقه بامداد 23 / 9 / 36 روز جارى به آدرس: خیابان خاکى ـ کوچه دبیرستان فروغ ـ کوچه فریدون، پلاک 14، منزل آقاى سید على خامنه‌اى مراجعه و با حضور خودش و نماینده ساواک آقاى طباطبائى از منزل مسکونى وى بازرسى به عمل آمد در نتیجه این بازرسى تعداد 13 سیزده جلد کتاب مربوط به دکتر على شریعتى و یک جلد مربوط به مرتضى مطهرى و تعدادى جزوات دستنویس و نامه‌هاى قابل بررسى به دست آمد که کتب و جزوات فوق با خود شخص به اداره مرکزى تحویل گردیده است. بازرسى بدون خسارت جانى و مالى در ساعت 45 / 6 همین روز پایان یافت و در حضور امضاءکنندگان زیر صورتمجلس گردید.

امضاء شخص مظنون سید على خامنه

سرپرست اکیپ بهروز ـ 23 / 9 / 36

سرپرست اکیپ صادق ـ امضاء نماینده ساواک

مأمور فنى

*****

موضوع:  سید على خامنه‌اى فرزند جواد

برابر نامه شماره 9600  /  ه‍ 1 ساواک خراسان غیر ارتشى یاد شده بالا به موجب رأى کمیسیون حفظ امنیت اجتماعى مورخه 23 / 9 / 2536 متشکله در فرماندارى شهرستان مشهد به سه سال اقامت اجبارى در شهرستان ایرانشهر محکوم گردیده است بدین وسیله به منظور اجراى حکم، اعزام و معرفى می‌گردد. دستور فرمائید با مراجعه به فرماندارى مشهد نسبت به اخذ هزینه بدرقه و دریافت معرفى نامه وى از فرماندارى مشهد اقدام و نامبرده را وسیله دو نفر مأمور ورزیده و آموزش دیده به شهرستان ایرانشهر بدرقه و به فرماندارى و شهربانى شهرستان مذکور تحویل، بهره را گزارش نمایید.

فرمانده ناحیه ژاندارمرى خراسان سرلشگر دانش

از سوى سرگرد سعیدى

گیرندگان:

1ـ جناب آقاى فرماندار شهرستان مشهد دستور فرمائید نسبت به پرداخت هزینه بدرقه نامبرده و مأمورین و تحویل معرفى‌نامه شخص مزبور به فرماندارى و شهربانى ایرانشهر به مأمورین هنگ مشهد اقدام بایسته معمول فرمایند.

2 ـ تیمسار ریاست ساواک خراسان بازگشت به شماره فوق جهت آگاهى و اقدام.

3 ـ تیمسار ریاست شهربانى استان خراسان پیرو شماره 9599 / ه‍ 1 ـ 23 / 9 / 36 صادره ساواک خراسان جهت آگاهى.

1 ـ مشخصات: نام سید على، شهرت خامنه‌اى، فرزند جواد، شغل مدرس حوزه علمیه مشهد، شماره شناسنامه 217، متولد 1318، ساکن مشهد، خیابان آخوند خراسانى، کوچه برنجیان، کوچه فروغ، کوچه فریدون، پلاک 14

2 ـ سابقه:

(1) مورخه 20 / 30 / 2522 به اتهام تحریک و تحریص مردم علیه امنیت کشور و اظهار مطالب خلاف توسط شهربانى بیرجند بازداشت و ضمن اظهار ندامت در ساواک مرخص گردیده.

(2) مورخه 14 / 1 / 2526 مجدداً به همین اتهام دستگیر و پرونده امر به دادگاه ‌احاله و با نظر ارفاق و ارشاد به سه ماه زندان محکوم و با قرار تخفیف تأمین بودجه الکفاله مورخه 26 / 4 / 2526 مرخص مى‌شود.

(3) با دستجات سیاسى به اصطلاح جبهه ملى  و نهضت به اصطلاح آزادى در تماس بود و چندین بار به ساواک احضار و با نصایح و راهنمایى و اعمال خلاف وى گوشزد لکن هیچکدام مؤثر واقع نشده.

(4) علیه جشن‌هاى شاهنشاهى تحریکات می‌نمود لذا نامبرده دستگیر، چون منکر اعمال خود بوده با تبدیل قرار مرخص و فرصت داده شد که از راه راست منحرف نشود ولى همچنان به مخالفت خود ادامه داد و آیات قرآن را با نظر خود در جهت اهداف خائنانه خود به نفع مارکسیست‌هاى اسلامى تفسیر و عده‌اى از خرابکاران که دستگیر شده‌اند اعتراف نموده‌اند که زیربناى فکرى آنان از جلسات خامنه‌اى شکل گرفته است لذا در مسجد کرامت از سخنرانى او جلوگیرى شده.

(5) نامبرده خود را نماینده خمینى قلمداد و از مردم وجوهى جمع‌آورى می‌نمود تا این که مورخه 20 / 10 / 33 دستگیر و به تهران اعزام و مورخه 8 / 8 / 34 از زندان مرخص شده است.

(6) پس از آزادى باز هم به تشکیل جلسات ادامه داده جوانان را تحریک به اغتشاش و تظاهرات می‌نماید.

*****

موضوع: سه نفر تبعید شدگان

بازگشت به شماره‌هاى 24 / 9 / 2536500 ـ509 ـ510

روز 26 / 9 / 2536^* مراتب به رؤیت سید على خامنه‌اى رسیده که ذیل آن قید نموده به رأى صادره معترض است. به وى ابلاغ شد که اعتراض خود را کتباً به دادگاه استان اعلام نماید. ضمناً با تحقیقاتی که در مورد دو نفر از تبعید شدگان مشروحه زیر:

 1ـ شیخ محمد عمادى (شاهرودى) 2ـ على مراد خانى النگه‌اى به عمل آمده است، نامبردگان فعلاً در مشهد نمی‌باشند.

رئیس شهربانى استان خراسان سرتیپ ایمانى

از سوى سرهنگ نوروزى

گیرنده = تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت خراسان جهت آگاهى.

در پرونده سید على خامنه‌اى بایگانى شود. 14 / 10 / 36

* در این روز (26 / 9 / 56) اتحاد نیروهاى جبهه ملى، تشکیل شده از سه گروه حزب ملت ایران، حزب ایران و جامعه سوسیالیست‌هاى نهضت ملى ایران در نشستى تصمیم گرفتند که در آینده نزدیک اعلامیه‌اى در مورد تبعید تعدادى از روحانیان مشهد و قم صادر کنند. منبع ساواک در گزارش خود از این جلسه یادآور شده بود که تعدا اعضاى این جلسه 9 نفر بوده است.

*****

انتشار اعلامیه به امضاء «اتحاد نیروهاى جبهه ملى ایران» در مورد تبعید چند تن از روحانیون افراطى از شهرهاى قم و مشهد به نقاط دیگر کشور

سه گروه از هواداران جبهه به اصطلاح ملى سابق (حزب ملت ایران، حزب ایران و جامعه سوسیالیست‌هاى به اصطلاح نهضت ملى ایران) که تحت عنوان «اتحاد نیروهاى جبهه ملى ایران» فعالیت دارند، در جلسه‌اى که روز 26 / 9 / 36 با حضور 9 نفر از آن‌ها تشکیل گردید تصمیم گرفتند در مورد تبعید چند تن از روحانیون افراطى شهرهاى قم و مشهد، به نقاط دیگر کشور اعلامیه‌اى منتشر نمایند (مراتب قبلاً باستحضار رسیده است).

اعلامیه مذکور اخیراً با عنوان «هم میهنان» و با تاریخ«1 / 10 / 1356» انتشار یافته که مفاد آن‌ به شرح زیر است:

کردارهاى نادرستى که زائیده سرشت نظام حاکم بر ایران است هر روز به ساحت جامعه آسیب بیشترى می‌رساند و وضع کشور را بحرانى‌تر می‌سازد.

دستگاه استبداد که از گردهم‌آیی‌هاى مردم به سختى بیمناک می‌باشد، از برپایى هرگونه آئینى در چهلمین روز مرگ حضرت آیت‌الله سید مصطفى خمینى فرزند برومند مرجع تقلید شیعیان جهان، در تهران و بیشتر شهرستان‌ها جلوگیرى کرد، ولى چون به دعوت حوزه علمیه قم این آئین در روز جمعه یازدهم آذرماه با حضور بیش از ده ‌هزار تن مردمى که از سراسر کشور آمده بودند در نهایت ابهت و نظم برگزار شد، یکبار دیگر جامعه روحانیت را مورد هجوم قرار داد.

نخست در روزنامه‌هاى اجیر شده بخشنامه‌وار، دست به جعل خبرهاى سراپا دروغ پیرامون خواست‌هاى روحانیون ترقی‌خواه زدند و سپس از روز بیستم آذرماه حضرت آیت‌الله عبدالرحیم ربانى شیرازى، حضرت حجت‌الاسلام محمدصادق خلخالى، حضرت حجت‌الاسلام محمدجواد حجتى کرمانى،حضرت حجت‌الاسلام مهدى ربانى املشى، حضرت حجت‌الاسلام عبدالمجید معادیخواه را از حوزه علمیه قم و حضرت حجت‌الاسلام سید على خامنه‌اى و حضرت حجت‌الاسلام شیخ على تهرانى را از حوزه علمیه مشهد به شهرهاى دور دست و بد آب و هوا تبعید کردند. در نخستین دهه ماه محرم‌الحرام که ایرانیان همه ساله به یاد قیام حق علیه باطل در بزرگداشت شهیدان کربلا می‌کوشند در بسیارى از مسجدها برقرارى آیین مذهبى را تعطیل نمودند و در روز بزرگ و شورانگیز عاشورا به دسته‌هائى از مردم تهران که در کمال آرامش عزادارى مى‌کردند، ناجوانمردانه یورش برده و گروهى را زخمى و عده‌اى را بازداشت نمودند و در این میان از آزار زنان که پیوسته پاس حرمتشان در میهن ما واجب بـوده است نیـز دریـغ نورزیدند. رویدادهاى چند هفته گذشته به خوبى روشن می‌سازد، نهضت ملى ایران وارد شرایط جدیدى از مبارزه شده است که به هشیارى و آگاهـى هرچه بیشتـر نیاز دارد. دستگاه استبداد با برهم زدن جلسه‌هاى سخنـرانى شاعـران و نویسنـدگان، با ایجاد فاجعـه عیـد قربان، با دسیسه‌هاى ضد دانشجویـى و سرانجـام با توطئـه علیه جامعـه روحانیت نشان داد که با حادثه آفرینى‌هاى پى در پى در جستجوى فرصت براى سرکوبى همه نیروهاى مردمى است و به تلاش دامنه‌دارى براى سد کردن راه شکل‌گیرى مبارزه ملى پرداخته است. ملت ایران بارها ثابت نموده جامعه روحانیت را که همواره از پیشگامان پیکار در راه آزادى و استقلال بوده است، تنها نخواهد گذاشت. اتحاد نیروهاى جبهه ملى ایران ضمن اعتراض به این توطئه جدید، رفع همه فشارهایى را که بر جامعه روحانیت وارد می‌شود و بازگشت فورى روحانیون تبعید شده و آزادى برگزارى آئین‌هاى مذهبى را طلب می‌کند.

ارزیابى خبر: خبر صحت دارد

اقدامات انجام شده: مراتب به نخست‌وزیرى اعلام گردیده است.

توضیح:

هواداران جبهه مذکور که به انتشار اعلامیه‌هاى متعدد و برگزارى جلساتى، مرحله جدیدى از فعالیت‌هاى این جبهه را اعلام کردند، براى آن که جنبه فراگیرى به فعالیت‌هاى جبهه مذکور بدهند و نیروهاى جدیدى براى پشتیبانى از هدف‌ها و برنامه‌هاى این جبهه فراهم آورند، به سمت قشرهاى متعصب مذهبى به ویژه روحانیون افراطى و متعصبین مذهبى هوادار خمینى روى آورده‌اند و براى تقویت پیوندهاى این جبهه با این گروه‌ها و برخوردار شدن از قدرت و امکانات آن‌ها تلاش‌هاى وسیعى به عمل آورده‌اند که اعلامیه مذکور نمونه‌اى از آن به شمار مى‌رود.

* ـ امروز مصاحبه محمدرضا پهلوى با خبرنگار تلویزیون ملى ایتالیا در این کشور پخش شد. خبرگزارى آسوشیتدپرس به نقل از این تلویزیون نوشت: «شاه اظهار داشت که در کشور وى هیچ محدودیت آزادى مگر براى خائنین وجود ندارد. شاه گفت که ایران تنها یک حزب دارد و همه مردم مملکت در آن عضویت دارند.» (بولتن محرمانه خبرگزارى پارس  / ش 279 /  ص 11)

آیت‌الله خامنه‌ای در تبعید در شهرستان ایرانشهر

آیت‌الله خامنه‌ای در تبعید در شهرستان ایرانشهر

تعداد مشاهده: 6257