امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمودند: عبرت‌ها چه بسیارند و عبرت‌گیری و پندپذیری چه اندک است. قصارالحکم، صفحه 118، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

ما را در طول تاریخ و در سده‌های اخیر از هر پیشرفتی محروم کرده‌اند و دولت‌مردان خائن و دودمان پهلوی خصوصاً. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 21، ص 416.

 

شرحی بر اسناد

نفوذ بهائیان در اداره امور کشور و پیش‌بینی صحیح امام خمینی(ره)


تاریخ انتشار: 19 فروردين 1403


قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی، مصوب صدر مشروطه، در اصول 90، 91، 92، 93 متمم قانون اساسی آمده است. این قانون در چهار فصل و 122 بند در ربیع‌الثانی 1325 ق در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. در بند اول این قانون «ایالت» و «ولایت» این‌گونه شرح شده است:

«ایالت قسمتی از مملکت است که دارای حکومت مرکزی و ولایت، حاکم‌نشین جزء است.» به عبارت دیگر «ایالت» به حوزه استانداری و «ولایت» به قلمرو فرمانداری گفته می‌شود. به موجب قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی «... برای ترتیب و تنظیم نیازمندی‌های محلی و مراقبت در تأمین این نیازمندی‌ها و نظارت در اجرای قوانین در امور محلی، در مرکز هر استان انجمن‌های ایالتی و در هر شهرستان انجمن ولایتی مطابق مقررات این قانون» تشکیل می‌شود.

قانون «انجمن‌های ایالتی و ولایتی» از روز تصویب در مجلس شورای ملی تا روز واژگونی رژیم پهلوی در ایران هرگز به اجرا در نیامد.

به دستور شاه قرار شد قانون مذکور به شکل جدیدی پیاده گردد. به دنبال دستور شاه، دولت امیراسدالله علم، به وزارت کشور مأموریت داد که لایحه‌ی جدیدی درباره تشکیل انجمن‌های ایالتی و ولایتی در ایران تهیه و به هیئت دولت تقدیم کند.

وزارت کشور با بهره‌گیری و اقتباس از قوانین مشابه کشورهای دیگر، لایحه جدیدی با 92 ماده و 17 تبصره تهیه کرد و طی نامه محرمانه شماره .1254 / م در تاریخ دوم مرداد 1341 به نخست‌وزیری داد و هیئت وزیران نیز در تاریخ 14 / 7 / 1341 آن را به تصویب رسانید. در تصویب‌نامه دولت، قید اسلام و ذکوریت از شرایط انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان حذف شده بود و در مراسم سوگند به امانت و صداقت، به جای قرآن «کتاب آسمانی» گذاشته شده بود.

امام خمینی(ره) که عمق توطئه دشمن را احساس کرده بود و آن را مقدمه‌ی برنامه‌های ضد اسلامی رژیم شاه می‌دانست، بلافاصله با دعوت از علمای قم به مخالفت با این لایحه پرداخت. این مخالفت‌ها با ارسال تلگراف‌هایی برای شاه و علم ادامه یافت و نهایتاً منجر به لغو تصویبنامه و اعلام آن توسط اسدالله علم در دهم آذر ماه 1341 گردید.

در مسیر مبارزه با این اقدام غیرقانونی رژیم، امام خمینی(ره) در پاسخ به نامه اصناف قم اعلامیه‌ی بسیار مهم و ارزشمندی را در آذر 1341 صادر نمودند. امام خمینی در این اعلامیه که در شش بند نگارش یافته بود برای نخستین بار خطر سلطه صهیونیسم و عمّال آن‌ها (بهائی‌ها) را در سیاست و اقتصاد کشور یادآور شدند. در بند سوم این اعلامیه آمده است:

«... اینجانب حسب وظیفه شرعی به ملت ایران و مسلمین جهان اعلام خطر می‌کنم. قرآن کریم و اسلام در خطر است. استقلال مملکت و اقتصاد آن در معرض قبضه‌ی صهیونیست‌هاست که در ایران به [صورت] حزب بهائی ظاهر شدند و مدتی نخواهد گذشت که با این سکوت مرگبار مسلمین، تمام اقتصاد این مملکت را با تأیید عمال خود قبضه می‌کنند و ملت مسلمان را از هستی در تمام شئون ساقط می‌نمایند...»[1]

این پیش‌بینی امام(ره) به‌زودی به واقعیت پیوست. بهائیان در اثر حمایت‌های رژیم شاه در مدت کوتاهی پس از انقلاب ـ به‌اصطلاح ـ سفید چنان سریع رشد کردند و از نفوذ در ارکان حکومت برخوردار شدند که طبق گزارش ساواک در سال 1351، اسامی 112 نفر از افسران شاغل در مراکز حساس ارتش، شهربانی و ژاندارمری و 56 نفر کارمند عالی‌رتبه از وزارت تا مدیریت نام برده شده است. آن مشاغل، حساس‌ترین پست‌ها، از وزارت تا ریاست کتابخانه‌ی ارتش را در بر می‌گرفت. و چون فهرست ساواک کامل نبود، لذا در آن از تمامی بهائیان شاغل در نیروهای مسلح و ادارات دولتی یاد نشده است. از جمله پست‌های حساسی که بهائیان احراز کردند می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

 سپهبد اسدالله صنیعی: وزیر جنگ کابینه حسنعلی منصور و هویدا

امیرعباس هویدا: وزیر دارایی دولت حسنعلی منصور و نخست‌وزیر بعدی به مدت 13 سال

منصور روحانی: مدیرعامل سازمان آب تهران، وزیر آب و برق و وزیر کشاورزی در دولت هویدا

سرلشکر پرویز خسروانی: معاون فرماندهی کل ژاندارمری در سال 1343، معاون نخست‌وزیر و سرپرست سازمان تربیت بدنی در دوره هویدا

 عطاءالله خسروانی: وزیر کار در دوره‌ی هویدا

 فرخ روپارسا: وزیر آموزش و پرورش

 دکتر منوچهر شاهقلی: وزیر بهداری

 پرویز ثابتی: معاون ساواک[2]

 همان‌‌گونه که یاد شد بهائیان در این مدت چنان رشد کردند که افزون بر دیگر مشاغل حساس، تنها در کابینه هویدا سکان نُه وزارتخانه را در دست گرفتند.

آنان نه تنها به اشغال پست‌های حساس نظامی و سیاسی اکتفا نکردند بلکه بر بسیاری از منابع اقتصادی نیز تسلط یافتند. هژبر یزدانی سرمایه‌دار معروف که صاحب سهم بانک ایرانیان و بانک توسعه کشاورزی بود و ثابت پاسال یکی از سرمایه‌داران بزرگ ایرانی و کلیه سهام‌داران شرکت پپسی‌کولا بهائی بودند. حتی مراکز فرهنگی مانند تلویزیون ملی ایران به دست حبیب‌الله ثابت پاسال اداره می‌شد.[3]

سند زیر به موضوع نفوذ بهائیان در ارکان رژیم پهلوی و ارتباط بهائیان با استعمار انگلیس پرداخته است که به عنوان «مشت نمونه خروار» است.

*****

از: 300 الف                                                                               تاریخ: 21 / 6 / 1345

به: بخش 321                                                                          شماره: 576 ـ 300 الف

 

موضوع: فعالیت‌هاى مشکوک

پیرو: 358 ـ 300 الف ـ 8 / 4 / 45

 پیرو گزارش قبلى در مورد فعالیت‌هاى نعیمى که سمت کارگردانى گروه و فرقه بهائی‌ها را در ایران به عهده دارد به عرض می‌رساند:

اسم کوچک نعیمى عبدالحسین است و نامبرده پسر نعیم شاعر معروف بهائی‌ها است و به همین جهت در میان بهائی‌ها محبوبیت و مقام بزرگى داشته و حالیه نیز دارد.

نعیمى از ابتداى خدمت خود در سفارت انگلستان در تهران خدمت می‌کرده و مدت‌هاست که دیگر کار نمی‌کند و تنها کار ادارى او همان خدمت در سفارت انگلستان بوده است. به زبان انگلیسى آشنائى کامل دارد و مقام او در سفارت انگلیس منشى بوده است پس از کناره‌گیرى از کار سفارت در سال‌هاى گذشته دست به کار معاملات زمین زده و از این راه که سرمایه اولیه آن متعلق به دختر بزرگش که خانم تیمسار سرلشگر پرویز خسروانى[4] و داماد دیگرش امینى وکیل دادگسترى است؛ به علت ثروت بادآورده نعیمى مدت‌هاست که از تهران به خارج مسافرت کرده و محل اقامت اصلى او در حال حاضر کشور فرانسه و در مونت‌کارلو مى‌باشد. نعیمى سالیانه چند بار به ایران مسافرت می‌کند و در هر سفر مبالغ گزاف پول که قسمتى از آن هم مربوط به فرزندانش مى‌باشد با خود به خارج می‌برد و بهترین وسیله انتقال ثروت فامیل و بستگان خود از ایران به خارج مى‌باشد. نعیمى در حال حاضر ظاهراً [در]هیئت مدیره بهائیان تهران مقام اجرائى مهمى ندارد ولى داراى نفوذ است.

 

*****

به: 20/ هـ                                                                                 شماره: 26838 /312

 از: 321                                                                                        تاریخ: 30 /6 /1345

برابر اطلاع واصله نعیمی پدر خانم سرلشگر [پرویز]خسروانی که در منزل خود خسروانی اقامت دارد هر سال چند بار برای رسیدگی به کار تشکیلاتی بهائی‌ها که در لندن وجود دارد به خارج و لندن می‌رود و مبلغین و جاسوسان مخصوص برای سراسر جهان تربیت می‌کند.

نعیمی معمولاً در کلیه مجالس میهمانی خصوصی که از طرف دوستان نظامی و غیرنظامی سرلشگر خسروانی تشکیل می‌شود شرکت می‌کند و دختران او علاوه بر میهمانی‌ها در لباس قمار و شب نشینی رجال شرکت می‌نمایند و در این میهمانی‌ها اخبار و اطلاعات لازم کسب نموده آن را در اختیار نعیمی قرار می‌دهند.

تحقیق در موارد زیر مورد نیاز می‌باشد:

 1ـ تعیین صحت و سقم موضوع.

2ـ تحقیق غیرمحسوس در مورد فعالیت‌های نعیمی.

1ـ به مأمور بخش 4 مأموریت داده شود تا حدود توانائی ایشان نفوذ و کسب خبر نمایند.

2ـ به ساواک کرج سری نوشته شده با عواملی که در اختیار دارند به کسب اطلاع از این جریان اقدام نماید.

30 /4 /45

 

*****

از: ساواک تهران                                                                      شماره: 15400 / 20 هـ 4

به: تیمسار ریاست ساواک مدیریت کل اداره سوم                              تاریخ: 10 / 7 / 1345

 

درباره: نعیمی پدر خانم سرلشکر خسروانی

عطف به 26838 / 321 ـ 30 / 6 / 45

تحقیقاتی که به نحو غیرمحسوس به عمل آمده است خانم نعیمی دختر آقای عبدالحسین نعیمی که اکنون عیال تیمسار سرلشکر [پرویز]خسروانی می‌باشد یکی از بهائیان متعصب و با نفوذ فرقه بهائیان ایران است‌. آقای عبدالحسین نعیمی در سال‌های 1320 الی 1324 رئیس کمیته محرمانه سفارت انگلیس در تهران بوده و با همکاری دبیر اول سفارت انگلیس در امور سیاسی خارجی و داخلی ایران نقش مؤثری داشته و خانم لم‌تنTUNE . LEM- که یک دوشیزه 80 ساله انگلیسی است و در جنگ دوم جهانی ریاست کمیته اینتلیجنت [اینتلیجنس] سرویس انگلستان را در تهران به عهده داشته و کلیه امور و بازی‌های سیاسی داخلی را به نفع انگلستان رهبری می‌نمود.[5]- یکی از دوستان و همکاران مؤمن آقای عبدالحسین نعیمی بوده و آقای نعیمی در سال 1325 و 1326 از سفارت انگلیس کنار رفته و همکاری خود را در امور سیاسی به طور مخفیانه و غیرمحسوس با سرویس اطلاعاتی سفارت انگلیس در تهران ادامه می‌داده است‌. و در ظاهر به کسب و تجارت می‌پرداخته است‌. آقای نعیمی اکنون از مالکین بزرگ به شمار می‌رود و همکاری مخفیانه خود را با دوستان انگلیسی در تهران حفظ کرده است و از لحاظ بهائیگری جزو گروه کارگردانان بهائیان در تهران می‌باشد که آقای ثابت پاسال در مواقع لزوم از نظریه و افکار نعیمی استفاده می‌نماید و در حال حاضر ساکن تهران است. دختر آقای نعیمی که زن سرلشکر خسروانی است در چند سال قبل توانست به‌طور محرمانه شوهرش «سرلشکر خسروانی» را به دین بهائی گرایش دهد. تیمسار سرلشکر خسروانی در حضور آقای دکتر علی‌محمد ورقا[6] استاد دانشگاه که از بهائیان متعصب و یکی از روحانیون بهائیان است با حضور آقای نعیمی رسماً بدین بهائی گرویده و قرار براین شده است که از لحاظ حفظ پرستیژ و شئون نظامی و بعضی پست‌هایی که به وی محول می‌گردد بهائی بودن وی از چهارچوبه دیوار خانوادگی تجاوز نکند. خانم نعیمی نیز از چندی قبل عهده‌دار انجام وظایف پدرش با سرویس‌های اطلاعات سفارت انگلیس و مقامات انگلیس است و خانم نعیمی در سال چند مرتبه به اروپا و انگلستان مسافرت و در کنفرانس‌های بهائیان جهان که در لندن و واشنگتن و کانادا تشکیل می‌گردیده از طرف زنان بهائی ایران شرکت می‌نماید و در انجام وظایف خود در مورد ترویج و توسعه نفوذ بهائیان جدیت و از خودگذشتگی نشان داده و اکنون مقام اول را در بین بهائیان ایران دارا می‌باشد و تیمسار خسروانی شوهر بانوی مزبور نیز ترقی و توفیق خود را در امور اداری و نظامی مرهون اقدامات زنش می‌داند و شایع است بنا به توصیه خانم نعیمی تیمسار خسروانی موظف می‌باشد که در کارهای اداری افراد و درجه‌داران و افسران بهائی را به‌طور غیرمحسوس بیش از سایرین مشمول لطف خود قرار دهد. خانم نعیمی دارای خواهر دیگری می‌باشد که عیال آقای علی امینی که شغل وی مالک است و از بهائیان متعصب به شمار می‌رود بوده.

خانم سرلشکر خسروانی در تمام جلسات رسمی و غیررسمی خواه مربوط به شوهرش و خواه مربوط به سایر دوستان با علاقه زیاد شرکت می‌نمایند. و در لندن در انجمن بهائیان ایرانی مقیم انگلستان نایب رئیس بوده و این انجمن بیشتر به امور زنان و دختران و تازه عروسان بهائی رسیدگی می‌نماید و همه ساله در بهار و زمستان به لندن مسافرت می‌نماید.

خانم نعیمی وسیله پدرش (عبدالحسین نعیمی) با دیپلمات‌های انگلیسی و آمریکایی آشنایی دارد و در لندن نیز با زنان و مردان نمایندگان مجلس و وزارت امورخارجه آشنایی داشته و به منزل آنان رفت و آمد دارد.

سرلشکر خسروانی در تمام موارد در زندگی سعی می‌کند هر چه بیشتر از نظر بهائیان و تظاهر به بهائیگری دور بماند و در جلسات متشکله بهائی‌ها دیده نشود بدین جهت شاید 90% از دوستان و بستگان سرلشکر خسروانی از بهائی بودن وی اطلاعی نداشته و از فعالیت‌های سیاسی و مذهبی زنش نیز بی‌اطلاع می‌باشند.

رئیس ساواک تهران – نواب

محترماً از عرض می‌گذراند. ضمناً‌ به استحضار می‌رسد از آقای عبدالحسین نعیمی سابقه‌ای در اداره کل سوم به دست نیامد. بخش 321 ـ معینی 12 / 7 / 45

محترماً به استحضار می‌رساند. 12 / 7 / 45

به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید. تاریخ 12 / 7

 

پی‌نوشت‌ها:


[1] . صحیفه امام خمینی (ره)، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، چاپ اول، پاییز 1378، ج اول، ص 110.

[2] . در باره افراد نامبرده مطالب متنوعی در همین سایت «مرکز بررسی اسناد تاریخی» به چاپ رسیده است که با جستجوی هر کدام از اسامی به آن دسترسی خواهید یافت.

[3] . فصلنامه مطالعات تاریخی، شماره 17، ویژه‌نامه بهائیت، سال 1386، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 21.

حبیب‌الله ثابت پاسال در سال 1282ش در تهران متولد گردید. اجدادش همگی یهودی بودند و پدرش در اواسط عمر به فرقه بهائیت پیوست. در همین زمان موفق شد دیپلم خود را از مدرسه سن لوئی بگیرد. او بعداً راننده کامیون شد و سرانجام گاراژی برای تعمیر اتومبیل تأسیس کرد. در مرحله بعد کارخانه صنایع چوب، شرکت ثابت پاسال، شرکت زمزم و تولید پپسی کولا را به وجود آورد. سپس جذب بانکداری شد و عضو هیئت مدیره بانک ایران و انگلیس، بانک ایران و خاورمیانه و نایب رئیس بانک ایران شد. او امتیازات واردات فولکس واگن و راه اندازی کارخانه لاستیک سازی جنرال تایر، تولید روغن موتور اسو، شیشه مینا را به دست آورد و در عین این که مدیر عامل کمپانی فیروز بود، «بیش از چهل شرکت دیگر داشت» وی مؤسس روتاری کلاب از لژهای فراماسونری است و با توجه به این که عضو فرقه بهائیت بود، با همکاری دربار، تلویزیون ایران را راه اندازی کرد. نقل است که او سوءاستفاده فراوان از اعتبارات بانک در ایران نموده است. در کودتای 28 مرداد ثابت پاسال با صدور چک سفید در جهت حمایت از رژیم شاه به عرصه وارد شد و این چک او را تبدیل به یکی از مهره‌های قدرت دربار ایران کرد. در باره او بنگرید: تأسیس تلویزیون و نقش بهائیان و حبیب ثابت پاسال در فرهنگ‌سازی به شیوه آمریکایی، صهیونیستی و بهائیت عامل استعمار و نقش حبیب ثابت پاسال در رژیم پهلوی و مروری بر زندگی و فعالیت‌های حبیب ثابت پاسال، سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی.

[5] . در این باره بنگرید: نگاهی کوتاه به یکی از جاسوسان انگلیس به نام خانم لمبتون، سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی.

[6] . محمدعلی ورقا فرزند ولی‌اللّه در سال 1290 ش در تهران متولد شد. پس از طی تحصیلات ابتدائی و متوسطه در تهران جهت ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و بعد از اخذ مدرک دکتری جغرافیا از دانشگاه پاریس در سال 1328 به کشور عزیمت نمود. مطابق سند بیوگرافی ساواک:

 «نامبرده از جمله امنای حقوق بهائیان در ایران بوده و جزو هیئت بهائیان در آسیا می‌باشد که در زمین‌های ورقانیه واقع در امیرآباد که از موقوفات بهائیان بوده سوءاستفاده نموده و برای این که لطمه ای به حیثیت امنای بهائیان در انظار وارد نشود وی را ظاهراً جهت مأموریتی به خارج از کشور اعزام می‌دارند. ضمناً در تاریخ 16 /11 /39 با ادامه خدمتش در دانش‌سرای عالی موافقت گردیده است. برابر تحقیقات انجام شده فردی است بهائی و رئیس گروه جغرافیا دانش‌سرای عالی بوده و در محفل بهائیان مقام مهمی دارد. وی مدتی ریاست دانشکده تربیت معلم را نیز عهده دار بوده است.»




پرویز خسروانی

منبع اسناد: رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، پرویز خسروانی، مرکز بررسی اسناد تاریخی، چاپ اول سال 1389، ص83 تا 85.
 

تعداد مشاهده: 12101


مطالب مرتبط

تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.