امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: در دگرگونی‌های دنیا عبرت است. غررالحکم، جلد 4، صفحه 395، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

آن قدری که تاریخ به ما گفته است، در چند نهضت که در ایران واقع شد، نهضت تنباکو، نهضت مشروطه، قضیه پانزده خرداد، نقش زن‌ها بالاتر از مردها اگر نبود، کمتر نبود. امام خمینی(قدس سره)، صحیفه امام، ج 18، ص 402.

 

مجموعه قیام پانزده خرداد

قیام 15 خرداد / زندان (جلد سوم)

سال انتشار: 1378
تعداد صفحات: 600
شابک: 964-6844-09-X

قیمت: 24000 ریال

معرفی کتاب نام کتاب: قیام پانزده خرداد به روایت اسناد (زندان) سوم ناشر: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات هر حرکت قهرآمیزی خاصه آن حرکت که شکل یک نهضت و قیام را علیه یک حکومت مستبد داشته باشد، تبعات و بازتاب هائی را به دنبال دارد. قیام خونین پانزدهم خرداد سال 42 نیز از این قاعده مستثنی نیست. جلد سوم این کتاب به علت دربرداشتن «سندهای 16 /3 /1342 (فردای بازداشت حضرت امام) تا 11 /5 /1342 (آخرین روز بازداشت ایشان») نام «زندان» را به خود گرفته است. این کتاب با اسناد در آن روزها به همراه پاورقیها نسبتاً مفصل در ششصد صفحه تدوین و تصویب شده است که از این میان سی صفحه آخر به اعلام اختصاص دارد و سیزده صفحه اول به مقدمه. اولین صفحه کتاب با مدخلی با عنوان «روز شمار نیمه خرداد 1342» چنین شروع میشود، «16 /3 /1342: تهدید علم مبنی بر اعلام رهبران دینی از جمله امام خمینی» و در سطر زیرین آن آمده: انتقال امام خمینی «ره» از باشگاه افسران به زندان قصر... متن کتاب با اعلامیه مرحوم آیت الله العظمی سید احمد خوانساری در خصوص اعتراض به دستگیری امام و علمای اسلام و کشته و مجروح شدن مردم به عنوان اولین سند آغاز شده است و مقدمه با الهام از روح اسناد و مآخذ دیگر وقایع آن روزها را به ایجاز به تصویر کشیده است: «... پس از انتشار خبر دستگیری امام خمینی «ره» در قم، بسیاری از مردم عصبانی و ناراحت به منزل ایشان رفته و به اتفاق فرزند ارشدشان مرحوم حاج آقا مصطفی، حدود ساعت 6 صبح به سمت حرم مطهر حضرت معصومه حرکت کردند.» این حرکت مردم قم که جمعیت انبوهی را در برگرفت، ابتدا با باتوم و سپس با تیراندازی سرکوب شد ولی مردم تهران پس از اطلاع از وقایع قم جمعیت کثیری شدند که شاه، آمریکایی ها و انگلیسی ها را به وحشت انداخت لذا با هدایت اویسی بشدت مردم تهران را سرکوب کردند: «... در این میان، تا ظهر 15 خرداد، هم شاه و هم آمریکایی ها و انگلیسی ها، تظاهرات را در یک طرح براندازی وسیع و سازمان یافته میدانستند و بشدت دستپاچه و نگران شده بودند. اما بعد از ظهر پس از سرکوب که با هدایت غلامعلی اویسی صورت گرفت، شاه با ابراز رضایت از اقدامات انجام شده با فردوست و اویسی دیدار کرده». در این دیدار شاه بشدت از ساواک ناراضی بوده و دلیل عدم اطلاع ساواک از این جریان را ـ قبل از وقوع ـ جویا شده که در جواب فردوست گفته است: «... همیشه رئیس (پاکرون) مسؤول است». شاه که تعویض رئیس ساواک را در این برهه شکست بزرگ و فاحش خود پنداشته، گفته است: «از او انتظاری نیست بعد از او چه کسی مسؤول است» پاسخ میشنود: «مدیر کل اداره سوم سرتیب مصطفی امجدی» شاه میگوید: «او را عوض کنید» فردای آن روز مقدم جانشین امجدی میشود. اسناد این کتاب خود، به تنهائی ناپایداری و تزلزل حکمت شاه را در برابر رهبری حضرت امام به منظور حمایت جانانه و همه جانبه مردم از ایشان ـ به خوبی و وضوح مینمایاند.

تعداد مشاهده: 7456


تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است.