امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) فرمودند: خدا رحمت کند کسی را که بیندیشد و پند پذیرد و هنگامی که پند پذیرفت پس بصیرت یابد. غرر‌الحکم، ج 6، ص 401، به نقل از آثارالصادقین، آیت‌الله احسان‌بخش.

امروز کتاب‌ها و رساله‌های فراوانی چاپ یا در دست چاپ است که عامداً یا اشتباهاً برای دروغ پردازی و تاریخ سازی بنا شده است. امام خمینی(ره)، صحیفه امام، ج 17، ص 343.

روزشمار اسنادی


ارتحال آیت‌الله العظمی سید حسین بروجردی در سال 1340 ضایعه‌ای عظیم نه تنها برای شیعیان، بلکه برای همه‌ی مسلمانان بود. در سندی که در زیر آمده است، می‌بینیم که مراسم‌های مختلفی از سوی اقشار مختلف مردم به مناسبت ارتحال آیت‌الله العظمی بروجردی در سنندج تشکیل شده است. آیت‌الله العظمی بروجردی از پیشگامان ایجاد تفاهم و ارتباط میان همه‌ی مسلمانان بود، دارالتقریب مذاهب اسلامی از اقدامات ماندگار ایشان در این زمینه می‌باشد. در بخشی از سند می‌خوانیم: « [مجلس سوگواری] فردا جمعه 11 از طرف بازرگانان و روحانیون و صبح شنبه 12 از طرف لشگر شش و بعد از ظهر همان روز از طرف استانداری در سنندج منعقد است.»



واکنش‌ها به حواث قم و تبریز در سال 1342 طی مدت کوتاهی به سراسر کشور کشیده شد و به رغم سانسورهای شدید رژیم پهلوی، مردم همچنان در جریان جنایات رژیم قرار می‌گرفتند. سند زیر با عنوان «افکار عمومی شهرستان» بازتابی از نگرانی رژیم از انتشار این اخبار را نشان می‌دهد.



سند دیگر امروز به وقایع سال 57 در شهر قم اشاره دارد. در این روز به مناسبت چهلم شهدای تبریز مجالسی در سراسر کشور برگزار شده بود، به گفته‌ی این سند: «همان طور که پیش بینی می‌شد بازار و کلیه دکاکین قم در روز جاری بسته بود.»



 سلسله چهلم‌ها (اربعین‌ها) شهدای انقلاب که از بهمن 1356 شروع شد، چنان شتابی به روند رویدادهای انقلاب اسلامی بخشید که رژیم و دستگاه‌های امنیتی و انتظامی‌اش را ناتوان ساخت و به تسلیم واداشت. نقطه آغاز این رویدادها، انتشار مقاله توهین‌آمیز احمد رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات بود که با عنوان ایران و استعمار سرخ و سیاه در 17 دی 1356 در این روزنامه منتشر شد. در اعتراض به انتشار این مقاله بود که مردم انقلابی قم در 19 دی‌ماه به تظاهرات علیه رژیم پرداختند؛ تظاهراتی که توسط مأموران رژیم در خون نشانده شد. (19 دی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382) در چهلمین روز شهادت جمعی از مردم انقلابی قم، راه‌پیمایی مردم تبریز در 29 بهمن‌ماه نیز فرجامی خونین یافت. در چنین فضای پر از خون و شهادت طلبی مراسم عید نوروز از سوی انقلابیون تحریم شد. انقلابیون تصمیم گرفتند در چهلمین روز شهادت جمعی از مردم تبریز، این بار سلسله اربعینات را تداوم بخشند. این مراسم و مجالس چهلم در شهرهای مختلفی چون یزد، جهرم، ساری، بوشهر و … برگزار شد. (نک: انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، کتاب چهارم، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1378، صفحه 120-132) سند زیر از کتاب مساجد استان قزوین انتخاب شده است (پایگاه‌های انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، مساجد، کتاب پنجم، مساجد استان قزوین، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1395، صفحه 283) و برگزاری مراسم چهلمین روز شهادت جمعی از مردم تبریز در مسجد شاه قزوین را روایت کرده است. این مراسم با برنامه‌ریزی و اجرای روحانیون سرشناس شهر قزوین برگزار شد. پایان این مراسم با اعتراضات و تظاهرات مردمی همراه شد که سند حاضر به توصیف بخشی از آن پرداخته است.



تقویم تاریخ

کانال‌های اطلاع‌رسانی در پیام‌رسان‌ها

       
@historydocuments
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.