مقررى ملکه مادر!!؟
تغییرات سیاسى ـ اجتماعى در ایران شاهنشاهى در دوران پهلوى دوم، همواره با آمد و شد دمکراتها و جمهورى خواهان در صحنه سیاسى امریکا، همراه بوده است. در آبان ماه ال 1339 هجرى شمسى، حزب دمکرات که دو دوره از قدرت فائقه به دور بود، در انتخابات ریاست جمهورى بر جمهورى خواهان پیشى گرفت و جان اف کندى، با رنامههایى بلندپروازانه، براى کشورهاى دستنشانده غرب، بر اریکه قدرت نشست و على مینى را که با او دوستى دیرینه داشت و همواره بهعنوان جایگزینى براى شاه ایران مطرح ود، در هفدهم اردیبهشت سال 1340 ه ش بهعنوان نخستوزیر به محمدرضا پهلوى حمیل کرد.
على امینى که در دولت کودتا، در سال 1332 ه ش به وزارت دارایى رسیده و در این سمت خدمات چشمگیرى به کنسرسیوم تمام آمریکایى نفت کرده بود، براى خوشایند اربابان مریکایى خود، رفرمهاى امریکایى را در ساختار اقتصادى و فرهنگى کشور آغاز کرد.
یکى از اقدامات نمایشى فراوان او، که شاید جنجالىترین اقدام او نیز باشد، بازداشت کوتاه مدت عدهاى از رجال پهلوى به جرم فساد مالى بود. از مهمترین این بازداشتشدگان باید به سپهبد مهدیقلى علوى مقدم، سرلشکر على ضرغام، سپهبد حاجعلى کیا، سرتیپ وحاللّه نویسى، سپهبد حسین آزموده، نورالدین الموتى، ابوالحسن ابتهاج و احسان دوّلو شاره کرد. سندى که در ذیل آمده است، در رابطه با سپهبد مهدیقلى علوى مقدم و دستگیرى او در دوره نخستوزیرى على امینى است. مشارالیه در خانوادهاى نظامى و وابسته به یاست انگلستان ـ پدرش علیقلى علوىمقدم، سرتیپ بود ـ رشد کرد. او که از دانشگاه پاریس، دکترى دامپزشکى گرفته بود، در مشاغل مختلف نظامى و در ردههاى بالا به حکومت پهلوى، خدمت کرد که از آن جمله است :
«ریاست ادارات مختلف ارتش، فرمانده ژاندارمرى کل کشور، فرمانده گمرک، فرمانده آموزشگاه گروهبانى، فرماندار نظامى تهران در 4 نوبت که یک نوبت آن در 28 مرداد 32 بوده است، معاون وزارت جنگ، رئیس شهربانى کل کشور، وزیر کشور در کابینه شریفامامى در سال 1338، رئیس هیأتهاى نظامى اعزامى به پاکستان و آمریکا، آجودان مخصوص محمدرضا پهلوى.»
مهدیقلى علوى مقدم که به علت وابستگىهاى خانوادگى، مشهور به عامل انگلستان بود و در تقویت سرلشکر حسن ارفع تلاش داشت و از سال 1333 به عضویت لژهاى فراماسونرى همایون و پهلوى درآمده و به درجه 18 ماسونى رسیده بود، در جایگاههاى مختلفى که قرار داشت، بهطور بىسابقه، دزدى مىکرد. در مکانهاى مختلف زمین داشت و شرکت مقاطعهکارى «جهان بنا» را براى پوشش دزدىها و سوءاستفادههاى خود تأسیس کرده بود. او، خود و همسرش اهل قمار بودند، در سال 1336 که بهعنوان ریاست شهربانى، فعالیت داشت، به دستور محمدرضا پهلوى، مأمور مراقبت و کنترل از تیمور بختیار، رئیس وقت ساواک و دکتر منوچهر اقبال ـ نخستوزیر ـ بود و خود او نیز با این دو اختلاف داشت و در همین رابطه، براى جلب حمایت ملکه مادر!! در مقابله با اقبال، براى او ماهانه، مقررى پرداخت مىکرد.
در همین سال بود که وى مبالغى از دزدیهاى خود را در بانک فدرال سوئیس، پسانداز کرد. بازداشت مهدیقلى علوى مقدم ـ که داراى سوابق گستردهاى در سوءاستفادههاى شخصى بود و این مسئله بین مردم نیز شایع شده بود توسط على امینى ـ با استقبال مردم مواجه گردید.
او مدت 11 ماه در جمشیدیه تحت نظر بود ولى شبها آنجا را ترک مىکرد و ملاقاتهایش را با این و آن انجام مىداد. اسناد ذیل: حکایت از تلاش او، براى رهایى از چنگ على امینى دارد که باز هم متوسل به ملکه مادر، شده است. سپهبد مهدیقلى علوى مقدم، از بستگان نزدیک رشیدیانها بود و به همراه آنان براى سقوط کابینه امینى، دست به اقدامات گستردهاى زد که تفصیل آن در جلد دوم کتاب ظهور و سقوط سلطنت پهلوى، درج شده است. او در اردیبهشت سال 1341 ه ش طى عریضهاى به محمدرضا پهلوى، تقاضاى بازنشستگى کرد که مورد موافقت قرار گرفت و پس از آن در مشاغل زیر به سوءاستفادههاى خود ادامه داد:
ـ مشاور عالى وزارت کشاورزى
ـ مشاور عالى بانک ایران و غرب که او به همراه محمدرضا پهلوى از سرمایهگذاران کلان آن بودند.
ـ تأسیس بانک اعتبارات تعاونى توزیع به همراه رشیدیان.
متن اسناد این بخش، به شرح زیر است:
سند اول:
«اطلاعیه
770ـ28 /3 /36
طبق گزارش مأمور ویژه
رئیس شهربانى روز دوشنبه 20 /3 /36 ساعت 8 شب سرهنگ بیگلرى سرکلانتر را احضار و به او مىگوید: من قبل از رفتن شاهنشاه به اروپا استعفا داده بودم و به شاهنشاه گفته بودم چون آقاى دکتر اقبال مایل نیست من با ایشان کار کنم اگر دستور مىفرمایید من بروم و شخص دیگرى بیاید ولى شاهنشاه قبول نکرده و حالا آقاى دکتر اقبال و باند او مىخواهند به هر وسیله شده مدرکى برعلیه من به دست آورده تا مرا مرعوب نمایند. دستور دهید که براى مدت یک ماه از قمارخانه و فاحشه خانههاى شمال شهر و شیرهکش خانهها جلوگیرى نمایند. سرکلانتر قول مىدهد ه کلیه قمارخانهها و شیرهکش خانههاى بخش 2 و 3 و 12 و 11 را ببندد این سخنان ا سرکلانتر براى سرهنگ فولاد رئیس کلانترى بخش 2 که یکى از رفقاى صمیمى او مىباشد مىگفت و تأیید مىکرده ما نباید بگذاریم مدرکى برعلیه رئیس شهربانى به دست دارودسته دولت آقاى دکتر اقبال بیفتد و ما امیدواریم که به زودى تیمسار سرلشکر علوىمقدم نخستوزیر این مملکت شود. در خاتمه سرکلانتر اظهار داشت آقاى دکتر اقبال زورش به رئیس شهربانى نمىرسد و نمىتواند او را عوض نماید چون آخرین ضربتى که به رئیس شهربانى وارد آورد عوض کردن سرهنگ انصارى رئیس راهنمایى بود. رئیس شهربانى گفته است من رئیس راهنمایى را تعیین نمىکنم و باید خود آقاى دکتر اقبال رئیس راهنمایى را تعیین نمایند. ارزش مأمور خوب
اصل در پرونده... علوى مقدم... شد.
?ـ رونوشت سرهنگ بیگلرى
3ـ اطلاعیه رونوشت
سند دوم:
شماره : 1431 تاریخ : 28 /6 /36
اطلاعیه
برابر گزارش مأمور ویژه
پیرو اطلاعیههاى قبلى در مورد فعالیت شهربانى براى شناختن مأموران ساواک یکى از مأمورین شهربانى به نام استوار نعمتاله خانى که به نعمت اصفهانى معروف است و از مأمورین مورد اعتماد سرهنگ بیگلرى سرکلانتر شهربانى و حتى رشوههاى سرکلانترى را جمعآورى مىنماید و هر شب قمارخانه حسین زاغى را مواظبت مىنماید مأموریت شناسایى مأمورین ساواک را دارد و در روز چهارشنبه 20 /6 /36 در اطراف اداره اطلاعات ساواک دیده شده است.
ارزش اطلاع موثق
ارزش مأمور خوب 28 /6 /36
سند سوم:
شماره : 5849 /312تاریخ : 14 /12 /40
موضوع : اقدامات سپهبد علوىمقدم
اطلاع موثق حاکى است سپهبد علوىمقدم به وسیله یکى از نزدیکان خود با علیاحضرت ملکه مادر تماس گرفته و براى آزادى خود از ایشان استمداد نموده است زیرا اطلاع حاصل نموده که در پرونده وى در دیوان کیفر راجع به انتخابات و شرکت واحد دلایل قانعکنندهاى وجود ندارد و به علیاحضرت ملکه قول داده است در صورت استخلاص، یک میلیون دلار در یکى از بانکهاى خارج به حساب معظملها خواهد گذارد و در صورت موافقت براى مدت طولانى ایران را ترک و به یکى از کشورهاى اروپایى خواهد رفت و از طرف علیاحضرت ملکه مادر نیز به مشارالیه قول مساعد داده شده است.
گوینده افزوده علیاحضرت ملکه مادر توسط سرورى رئیس دیوان عالى کشور اقداماتى را براى استخلاص علوى مقدم شروع نمودهاند و مشارالیه نیز با بنىفضل دادستان جهت تبدیل قرار بازداشت علوىمقدم به اخذ وثیقه یا کفیل مذاکره نموده است.
توضیح آنکه در حال حاضر آقاى الموتى و بازپرس دیوان کیفر با تبدیل قرار سپهبد علوىمقدم مخالفت مىنمایند و دادستان دیوان کیفر و شهاب فردوس معاون وزارت دادگسترى نظر مساعدى دارند ولى پیشبینى مىشود تا تعیین تکلیف سپهبد کیا و دادگاه دیوان کیفر قرار بازداشت علوىمقدم به حال خود باقى خواهد ماند.
در پرونده تیمسار علوىمقدم بایگانى شود.»
| |
