روش‌های آمارگیری در زندان‌های رژیم پهلوی
تاریخ انتشار: 25 اسفند 1401
«شمارش زندانیان، آمارگیری و سرشماری از قوانین داخلی زندان بود.
آمارگیری در زندان‌های مختلف به شیوه‌ها و در زمان‌های متفاوتی انجام می‌شد و هدف از آن اطمینان یافتن از ثابت ماندن تعداد زندانیان بود تا اگر زندانی یا زندانیانی فرار کرده یا از بندی به بند دیگر رفته باشند، مسئولان زندان متوجه شده و آن‌ها را بازگردانند. در برخی از زندان‌ها زمان سرشماری را اعلام می‌کردند؛ سپس پاسبان یا مأمور زندان به داخل بند می‌آمد و در حالی که زندانیان مشغول فعالیت‌های روزانه خود در سلول، راهروی بند یا حیاط زندان بودند، آن‌ها را می‌شمرد. در برخی دیگر، زندانیان را از بند به حیاط منتقل می‌کردند و سپس یک به یک به داخل بند فرستاده، می‌شمردند. گاهی اوقات به منظور اذیت کردن زندانیان یا هنگامی که مشکوک شده بودند یا گزارشی به دستشان رسیده بود شمارش با دقت و وسواس بیشتری انجام می‌شد. در این حالت آمارگیری حدود یک ساعت به طول می‌انجامید و فعالیت‌های عادی زندانیان مختل می‌شد. همچنین گاهی اوقات نیز تمام مدت لامپ‌های سلول روشن می‌ماند تا نگهبانان هر ساعتی که مایل بودند بتوانند زندانیان را بشمارند. معمولا آمارگیری از زندانیان عصر هر روز انجام می‌شد. البته در برخی از زندان‌ها آمارگیری در دو نوبت صبح و عصر انجام می‌گردید.
در برخی مواقع، آمارگیری موجب تفریح و خنده زندانیان می‌شد؛ برخی زندانیان به روش‌های گوناگون در انجام سرشماری اخلال ایجاد می‌کردند و مأمور آمارگیری مجبور می‌شد شمارش را دو یا چند بار تکرار کند. آمارگیری در بندهای عمومی و سلول‌های چند نفره‌ای انجام می‌شد که زندانیان آزادی عمل داشتند و می‌توانستند از سلول‌ها یا بندهایشان بیرون بیایند؛ در بندهای سلول انفرادی یا در بازداشتگاه‌های موقت و شکنجه‌گاه‌ها که تمام رفت و آمد زندانیان به شدت کنترل می‌شد و زندانیان تحت تدابیر شدید امنیتی قرار داشتند، آمار گرفتن از زندانیان معمول نبود و ضرورتی هم در این کار دیده نمی‌شد؛ چه زندانی در این مکان‌ها ۲۴ ساعته تحت کنترل و زیر فشار و شکنجه بود.»[1]
پی‌نوشت:
[1] . دانشنامه زندان سیاسی، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری، چاپ اول، سال 1401، ج 1، ص 40 و 41.
تعداد مشاهده: 1578
